Касалликнинг аниқланиш тарихи

ОИВ ИНФЕКЦИЯСИ ДИАГНОСТИКАСИ УСУЛЛАРИ
СПЕЦИФИК УСУЛЛАР.

• 
  Экспресс (тезкор) тестлар сўлак, қон, зардоб ва плазмадаги ОИВ-инфекциясига қарши ишлаб чиқарилган антителоларни тезкорлик билан аниқлашга қаратилган. Бу синамалар ўзининг сезгирлиги ва специфик хусусиятига кўра тест-системаларнинг 3-авлодига тўғри келади. Ишлаш технологиясига кўра агглюцинацион, иммунофильтрацион, иммунохроматографик турларига бўлинади. Экспресс тест синамаларининг қулайлиги шундаки, бу синамалар қўлланилиши учун алоҳида ўлчов аппаратлари ҳамда алоҳида ўқитилган тиббиёт ходими талаб этилмайди. Шунингдек, таҳлил натижалари иммунофермент анализига нисбатан қисқа вақт ичида тайер бўлади.
  

ОИВ ИНФЕКЦИЯСИГА ДИАГНОСТИКА ЎТКАЗИШНИНГ НОСПЕЦИФИК УСУЛЛАРИ

• 
  СД-4 хужайралар сонини аниқлаш иммун статус ҳолатини аниқлашнинг носпецифик усули ҳисобланади. СД-4 хужайралар Т-лимфоцитлар (Т-хелперлар) субпопуляциясининг вакили бўлиб, меъёрда уларнинг миқдори одамнинг ёшига қараб 1 мкл қонда 500 дан 1500 тагача бўлади. Т-хелперлар (СД-4) сонининг камайиши ОИВ инфекциясида Т-ҳужайравий иммун танқисликнинг энг асосий башоратловчи кўрсаткичи ҳисобланиб, ушбу ҳолат касалликнинг симптомларсиз давридан бошланиб бутун кечиш даврида сақланиб қолади. Қон намуналарида СД-4 лимфоцитларнинг миқдори моноклонал антителолар ёрдамида оқимли цитофлюориметрларда аниқланади. Ушбу усулда ташҳис ўтказиш учун махсус лаборатор жиҳозлар ва махсус тайёргарликдан ўтган малакали тиббий ходим, шунингдек мамлакатимизда рўйхатдан ўтказилган, мақсадга мос келадиган тест тўпламлари бўлиши шарт.
  

МАТЕРИАЛЛАРНИ ОИВ ИНФЕКЦИЯСИГА ТЕКШИРИШДА ҚОН ОЛИШ, РЎЙХАТДАН ЎТКАЗИШ ВА ТАШИШГА БЎЛГАН ТАЛАБЛАР

• 
  Қон намунаси оч қоринга олинади. Қон олишдан бир кун олдин ёғли овқат истеъмол қилинмайди.
  
• 
  Қон ДПМнинг муолажа хонасида билак венасидан 5 мл миқдорида қуруқ ва тоза пробиркага тиббиёт ходими томонидан олинади. Қон олишдан олдин йўлланма ёзилиб, журналга қон топширувчининг шахсини тасдиқловчи хужжат маълумотлари киритилади.
  
• 
  Қон олишдан олдин биринчи навбатда қўл совун билан ювилиб, резина қўлқоп кийилади. Пробиркага журналдаги ва йўлланмадаги рақам қўйилади.
  
• 
  Қон топширувчининг чап қўли стол устига эркин қўйилади. Энг йирик вена қон томири танлаб олиниб, 70%ли этил спиртига ботирилган тампон билан артилади. Томир тешилиб ундан 5 мл микдорида кон аста-секинлик билан суриб олинади. Кон гемолизга учрамаслик учун пробирка девори буйлаб қуйилади.
  
• 
  Текшириш учун қон намунаси 24 соат ичида лабораторияга етказилиши лозим. Зардоб холида бўлса 5 кун ичида етказилиши шарт Бунда материал +4-+8 С хароратда сақланиши талаб этилади.
  
• 
  Қонни етказиб бериш махсус транспорт ёрдамида, махсус кийимдаги тиббий ходим томонидан етказиб берилади.
  
• 
  Қонни жамоат транспортида етказиб бериш қатиян тақиқланади.
  

2014 йил 2 декабрь куни соат 1500да Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳузуридаги “Маънавият ва маърифат” ҳамда Республика ОИТСга қарши кураш марказлари томонидан ҳамкорликда “ОИВ/ОИТС инфекцияси этиологияси, эпидемиологияси, клиникаси ва профилактикаси” мавзусида тадбир ўтказилади. Тадбирда Республика ОИТСга қарши кураш маркази эпидемиологи Э.Абдумуталова иштирокчиларга ОИВ/ОИТС касаллигининг келиб чиқиш сабаблари ҳамда олдини олиш бўйича маълумот беради. Ҳозирги кунда жаҳон бўйича 34 миллион киши ОИВ инфекциясига чалинган бўлиб, ҳар йили уларнинг сафига яна 2 миллион 700 минг нафар киши қўшилмоқда. Бу бедаво дард сўнгги йилларда ёшлар орасида кенг тарқалган.

Тадбир жамиятимиз, айниқса ёшлар орасидаги долзарб масалага бағишланганлиги ва қизиқарли ўтишини инобатга олиб, барча-барча қизиқувчиларни мазкур тадбирга таклиф этамиз.