Kartografiya va geovizuallashtirish

Topografik  kartalar  tuzish.  Kosmik  suratlar  asosida  topografik  kartalar 
tuzish  imkoniyatlari  kosmik  suratlarning  o‗qilishi,  stereoskopik  qayta  ishlash 
mumkinligi,  joydagi  (obyekt)  va  tafsilotlarning  o‗qilishi,  ya‘ni  kosmik  suratda 
tanilishi  bilan  aniqlanadi.  Rossiyaning  ―Resurs-F‖  sun‘iy  yo‗ldoshlar  tizimidan 
olingan  oq-qora  kosmik  suratlarning  o‗qilish  imkoniyatlari  2–5  m  ni,  rangli 
spektrozonal kosmik suratlarning o‗qilish imkoniyatlari 10–12 m ni tashkil qiladi. 
AQSh  ning  ―Landsat‖  er  yo‗ldoshiga  o‗rnatilgan  ―mavzuli  kartograf‖  kosmik 
suratga  olish  tizimi  15  metrli,  Frantsiyaning  SPOT  sun‘iy  er  yo‗ldoshiga 
o‗rnatilgan apparaturalarida olingan suratlar 10–12 metrli o‗qilish imkoniyatlariga 
ega. Bunday ma‘lumotlar yirik masshtabli topografik kartalarni, ya‘ni 1:25 000 – 
1:50  000  gacha  bo‗lgan  kartalarni  tuzish  uchun  yaroqli  va  qanoatlanarli,  deb 
hisoblaniladi.  Bunday  kosmik  suratlar  bilan  ishlaganda  ba‘zan  kosmik  suratlarni 
dalada joy bilan taqqoslab o‗qish (deshifrovka qilish) va konturlarni tekshirish ham 
talab  qilinadi.  Obzor  va  obzor-topografik  kartalarni  tuzish  uchun  o‗qilish 
imkoniyatlari  birmuncha  past  bo‗lgan  fotosuratlardan  ham  foydalansa 
bo‗ladi.Masalan,  1:  1000  000  masshtabdagi  kartalarni  tuzish  uchun  ―Landsat‖  er 
yo‗ldoshida  olingan  ko‗p  spektrli,  o‗qilish  imkoniyatlari  80  m  gacha  bo‗lgan 
suratlardan keng foydalaniladi.  
Kosmosdan  olingan  suratlar  kam  o‗rganilgan  va  borish  qiyin  bo‗lgan 
hududlar,  ya‘ni  baland  tog‗liklar,  botqoqliklar,  cho‗l,  arktika  va  antarktika 
zonalarining  topografik  kartalarini  tuzishni  ancha  engillashtiradi.  Hozirgi  kunda 
topografik kartalar tuzishda ular asosiy ma‘lumot bo‗lib qolmoqda.