Кармана тумани халқ таълими бўлими Болаларни ижтимоий психологик қўллаб-қувватлаш маркази психолог-методисти Сайидахмедова Лола Абдурасуловнанинг турли зўравонликка учраган ўқувчилар билан коррекцион ишларни ташкил этиш бўйича “Маҳорат дарс” ишланмаси

3-qism. Yakuniyqism.

5.

1.Shaxsdakirishimliliknianiqlashtiruvchitest. 2. Qandayqilibjabrlanuvchibolagayordamberishmumkintavsiyasi.

5 daqiqa 5 daqiqa

Testsavollari,tavsiyalar

Testorqalishaxsdakirishimliliknianiqlash. Jabrlanuvchigayordamtavsiyasiorqalizo’ravonliklargaqarshiturishmas’uliyatinioshirish

O’quvmashg’ulotniolibborilishi.
1-qism. Kirish.
Tanishuv. Harbiringizo’zismingizniaytib“Zo’ravonlikoqibatidegandanimanitushunasiz?”Degandanimanitushunishingizniayting.
2-qism. Asosiyqism.
Kichikma’ruza: Zo’ravonlikoqibatlari.
Zo’ravonlikkaduchkelganbarchashaxslarda (qurbonlar, huquqbuzarlar, guvohlar) buholatningularhayotigasalbiyta’sirikuzatiladi. Zo’ravonlikuningjabrlanuvchilarigapsixologik, ijtimoiy, jismoniyzararetkazadi, buishtirokchiningroligaqarabharxilko’rinishdanamoyonbo’ladi.
Jabrlanganlargata’siri
Zo’ravonlikjabrlanuvchiga:
√ psixologikzararetkazadi;
√ o’zqadr-qimmativao’zinio’ziqadrlashningpasayishi, xavotir (vaziyatvashaxsiy) darajasiningoshishivadepressivholatningrivojlanishidaifodalanadi;
√ o’zlarinihimoyaqilishqobiliyatiniyo’qotadilar;
√ ba’zilariaybdorlikkompleksinirivojlantiradi - ularo’zlarinixafaqilishdaayblashadi.
Zo’ravonlikqurbonlari:
● kattalardanyordamso’rashdanqo’rqishadivauyalishadi;
● jabrlanuvchio’qituvchilariyokiota-onalariningyordamberaolishigaishonmaydi, yoxudkattalarningaralashuvidankeyinbundanhamko’proqzo’ravonlikyuzberishidanqo’rqadi;
● huquqbuzarlarni “aytibberishni”niuyatlidebbiladi.
● yordamso’rashningilojiyo’qligivaungayordamberishigaishonmaslikjabrlanuvchiniyanadako’proqshikastlantiradi.
Zo’ravonlikdanaziyatchekkanbolaniuningboshqao’quvchilardanajralibqolishi, o’z-o’ziniizolyatsiyaqilishivacheklashi, faolliginingpasayishi, qo’rquv, atrofdagilarvado’stlarbilanmuloqotqilishdanqochishistagivasodirbo’layotgannarsalarto’g’risidagaplashishdanboshtortishibilananiqlashmumkin.
Zo’ravonlikningengjiddiyoqibatlaridanbiri- bujabrlanuvchilardao’zjonigaqasdqilishxatti-harakatixavfihisoblanadi.
Zo’rlashyokimajburiyjinsiyaloqanatijasidahomiladorbo’lganqizlardako’pinchao’zjonigaqasdqilishnio’ylashivao’qishnidavomettirishistagidanvozkechishixavfikuzatiladi.
Qizlaro’qishnidavomettirmokchibo’lganlarida, yokiboshqabirsabablardankeyinmaktabgaqaytibkelganda, ularko’pinchasinfdoshlariyokio’qituvchilarningbezorilikyokiog’zakitahqirlashshaklidagigendergaasoslanganzo’ravonligigaduchkelishadi.
Zo’ravonlikqurbonlariningjismoniymuammolariorasidatez-tezboshog’rig’ivadarspaytidao’ziniyomonhisqilishshikoyati, uyquningbuzilishi, qorinog’rig’i, yomonishtaha, xavotirningengyuqoridarajasikuzatiladi.
Jiddiyakademikmuammo-
● bujabrlanganlarnio’quvjarayonigajalbqilaolmaslik, ulargata’siretaolmaslikdir;
● zo’ravonlikqurbonlaridastlabmaktabgakechikishlarimumkin, so’ngrajismoniytarbiyadarsidanoldinbo’ladiganhujumgauchrashidanqo’rqib, darsniyokihaftaningma’lumbirkuninitarketishimumkin;
● chunkizo’ravonlikhodisalariko’pinchaechinishxonalaridasodirbo’ladi. Natijada, zo’ravonlikta’sirigatushgano’quvchilaro’quvvabilishmotivatsiyasivaakademikko’rsatkichlarinipasaytiradilar, buesaularningmaktabdankeyino’qishnidavomettirishimkoniyatlariniyanadakamaytiradi.
Z
Параллел синф ўқувчилари мени доимий равишда ўртага олишарди: ёки пул, ёки телефон, ёки флеш-диск, ва ҳоказоларни талаб қилишарди. Мен уларга қарши жавоб беролмасдим, чунки уларнинг ҳаммаси бир бўлиб мени уришларини билар эдим ва гапиришга ҳам ҳеч журъат қилолмасдим, уларни"сотқин эчки" (козёл) деб аташларидан қўрқардим. Мен умуман мактабни ёқтирмасдим, тугатганим билан у ерга ҳеч қачон қайтиб бормадим.