Kadrlar tayyorlash milliy dasturi ni amalga oshirish uzluksiz ta’lim tizimining tuzilmasi va mazmunini zamonaviy fan yutuqlari va ijtimoiy tajribaga tayangan holda tub islohotlarni ko’zda tutadi

Genotip: P ♀AaBb x ♂AaBb
Gameta: AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB Ch-magan shoxli Qo’ng’ir tola	AABb Ch-magan shoxli Novvotrang tola	AaBB Ch-magan shoxli Qo’ng’ir tolali	AaBb Ch-magan shoxli Novvotrang tola
Ab	AABb Ch-magan shoxli Novvotrang tola	Aabb Ch-magan shoxli Oq tola	AaBb Ch-magan shoxli Novvotrang tola	Aabb Ch-magan shoxli oq tola
aB	AaBB Ch-magan shoxli qo’ngir tola	AaBb Ch-magan shoxli Novvotrang tola	aaBB Ch-gan shoxli Qo’ng’ir tola	aaBb Ch-gan shoxli Novvotrang tola
ab	AaBb Ch-magan shoxli Novvotrang tola	Aabb Ch-magan shoxli oq tola	aaBb Ch-gan shoxli Novvotrang tola	aabb Ch-gan shoxli Oq tola

Javob: Fenotipik sinf; 3:6:3:1:2:1 nisbatda 6 ta sinf
Genotipik sinf: 1:2:2:4:3:1:2:1 nisbatda 8 ta sinfga ajraladi.
b) Fenotip: Cheklanmagan shoxli, cheklangan shoxli,
qo‘ng‘ir tolal oq tolali
Genotip:P ♀ AABB x ♂ aabb
Gameta AB ab

F1 Aa Bb
F1 da hosil bo’lgan AaBb- 100% Cheklanmagan shoxli, Novvotrang tolali formani cheklanmagan shoxli oq tolali g’o’za bilan chatishtiramiz;
Fenotip: Cheklanmagan shoxli, cheklangan shoxli,
novvotrang tolali oq tolali
Genotip; P ♀ AaBb x ♂ aabb
Gameta AB, Ab, aB, ab ab
F2

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
ab	AaBb Ch-magan shoxli Novvotrang tola	Aabb Ch-magan shoxli oq tola	aaBb Ch-gan shoxli Novvotrang tola	aabb Ch-gan shoxli Oq tola

Javob: Fenotipik sinf; 1:1:1:1 nisbatda 4 ta sinf
Genotipik sinf: 1:1:1:1 nisbatda 4 ta sinfga ajraladi.
2-masala: Odamlarda polidaktiliya va o‘naqaylik dominant belgilardir. Otasi 6 barmoqli, onasi har ikkala belgiga nisbatan sog‘lom, oiladan chapaqay va barmoqlari soni normal bola tug‘ildi. Bu oilada yana qanday fenotipli bolalar tug‘ilishi mumkin?
Masalaning ishlanishi:
Berilgan: AA, Aa-Polidaktiliya , aa-sog’lom, BB, Bb-o’naqay, bb-chapaqay.
aabb- Tug’ilgan bola genotipidan kelib chiqib, ota-ona genotipini topamiz;
AaBb-ota genotipi, aaBb-onasi genotipi.
Yechish: Fenotip normal barmoq, Polidaktiliya,
O’naqay o’naqay
Genotip P ♀ aaBb x ♂ AaBb
Gameta aB, ab AB, Ab aB, ab

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
aB	AaBB Polidaktiliya, O’naqay	AaBb Polidaktiliya, O’naqay	aaBB normal barmoq, O’naqay	aaBb normal barmoq, O’naqay
ab	AaBb Polidaktiliya, O’naqay	Aabb Polidaktiliya, chapaqay	aaBb normal barmoq, O’naqay	aabb normal barmoq chapaqay

Javob: Bu oilada polidaktiliya o’naqay, normal barmoq o’naqay, polidaktiliya chapaqay farzandlar tug’ilish ehtimoli bor. Fenotip: 3:3:1:1.
3-masala. Shaftoli mevasining tuklar bilan qoplanganlgi silliqligi ustidan, meva eti oq rangda bo‘lishi sariqligi ustidan dominantlik qiladi.Tajribada ikkala belgi bo‘yicha geterozigotali o‘simlik bilan tukli oq mevali o‘simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o‘simlikdan 75% i mevasi tukli va rangi oq, 25% i mevasi tukli va rangi sariq bo‘lgan. Olingan o‘simliklardan nechtasi ikkinchi belgi bo‘yicha gomozigotali dominant bo‘ladi?
Masalaning ishlanishi:
Berilgan: AA, Aa- tukli meva, aa-silliq meva, BB, Bb-oq rangli meva, bb-sariq rangli meva, AaBb-genotipli o’simlik AABb-genotipli o’simlik bilan chatishtirilish natijasida A_B_-genotipli meva tukli, rangi oq 75 %, A_bb-genotipli meva tukli rangi sariq 25% hosil bo’lgan.
Yechish: Fenotip Tukli, oq rang Tukli, oq rang
Genotip: P ♀ AABb x ♂ AaBb
Gameta AB, Ab AB, Ab aB, ab

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB Tukli, oq rang	AABb Tukli, oq rang	AaBB Tukli, oq rang	AaBb Tukli, oq rang
Ab	AABb Tukli, oq rang	Aabb Tukli , rangi sariq	AaBb Tukli, oq rang	Aabb Tukli, rangi sariq

96/8=12 har bir genotip bo’yicha 12 ta o’simlik olingan , Fenotip: 6:2, Genotip:1:2:1:2:1:1 nisbatda bo’lib 2-belgi bo’yicha daminant gomozigota o’simlik 2*12=24 ta.

Javob: 24 ta 2-belgi bo’yicha daminant gomozigota o’simlik olingan.
4-masala. Itlarda yungining uzun bo‘lishi, tanasi qora rangda bo‘lishi va quloqlarining osilganligi yungining kalta bo‘lishi, tanasi jigarrangda bo‘lishi va quloqlarining tikka bo‘lishiga nisbatan ustunlik qiladi. Barcha belgisi bo‘yicha geterozigota it, hamma belgilari bo‘yicha gomozigota retsessiv it bilan chatishtirilgan bo‘lsa, olinadigan avloddagi itlarning necha foizining tanasi qora rangda bo‘ladi?
Masalaning ishlanishi:
Berilgan: AA, Aa- Itlarda yungning uzun bo’lishi,
aa - yungning kalta bo’lishi
BB, Bb- tanasi qora rangda
bb- -tanasi jiggarrang bo’lishi
CC, Cc-quloqlarning osilganligi
Cc -quloqlarining tikka bo’lishi
Yechish: Fenotip Uzun yungli, qora rangli, kalta yungli, jiggarrangli,
osilgan quloqli tikka quloqli
Genotip ♀AaBbCc x ♂ aabbcc
Gameta - ABC, ABc, AbC, Abc abc
aBC aBc abC abc

♀ ♂	ABC	ABc	AbC	Abc	aBC	aBc	abC	abc
abc	AaBbCc	AaBbcc	AabbCc	Aabbcc	aaBbCc	aaBbcc	aabbCc	aabbcc

Jami 8 ta nasl olingan bo’lib shundan 4 tasi tanasi qora yungli bo’lgan, bu esa jami itlarning 50% ini tashkil etadi.
Javob: olingan avlodlarning 50 % i tanasi qora yungli bo’lgan.
5-masala. G‘o‘zaning hosil shoxi cheklanmangan (S), gultojibargl ari sariq-limon rangdagi (У) formasi hosil shoxi cheklangan (s), gultojibargl ari och-sariq rangli (у) formasi bilan chatishtirilganda, 1/4 qism cheklanmagan hosil shoxi, gultojibarglari sariq-limon rangli; 1/4 qism cheklangan hosil shoxi, gultojibarglari sariq-limon rangli; 1/4 qism cheklanmagan hosil shoxi, gultojibarglari och sariq rangli va 1/4 qism cheklangan hosil shoxi, gultojibarglari och sariq rangli o‘simliklar olingan. Chatishtirishda ishtirok etgan ota-ona formalarning genotipini aniqlang.
Masalaning ishlanishi:
Berilgan:
¼ - S_Y_ - cheklanmagan hosil shoxi, gultojibarglari sariq-limon rangli;
¼- S_yy - cheklanmagan hosil shoxi, gultojibarglari och sariq rangli;
¼- ssY_ - cheklangan hosil shoxi, gultojibarglari sariq-limon rangli;
¼- ssyy - cheklangan hosil shoxi, gultojibarglari och sariq rangli.
Yechish: Yuqorida berilgan nasllar tahlilidan ma’lum bo’ladiki, ota-ona genotipi quyidagicha bo’lgan;
Fenotip: Cheklanmagan shoxli, cheklangan shoxli,
Gultojibargi sariq-limon gultojbarglari och-sariq
Genotip; P ♀ SsYy x ♂ ssyy
Gameta SY, Sy, sY, sy sy
F1

♀ ♂	SY	Sy	sY	sy
sy	SsYy cheklanmagan hosil shoxi, gultojibarglari sariq-limon rangli	Ssyy cheklanmagan hosil shoxi, gultojibarglari och sariq rangli	ssYy cheklangan hosil shoxi, gultojibarglari sariq-limon rangli	Ssyy cheklangan hosil shoxi, gultojibarglari och sariq rangli

Javob: Ota-ona genotipi quyidagicha bo’lgan;
Fenotip: Cheklanmagan shoxli, cheklangan shoxli,
Gultojibargi sariq-limon gultojbarglari och-sariq
Genotip; P ♀ SsYy x ♂ ssyy
6-masala. No‘xatning uzun poyali, oq gultojibargli formasi kalta poyali, qizil gultojibargli formasi bilan chatishtirilgan, F1 da 120 ta uzun poyali, qizil gultojibargli, F2 da 720 ta o‘simlik hosil bo‘ldi:
a) F1 necha xil genotipga ega bo‘ladi?
b) F1 necha xil gameta hosil qiladi?
c) F2 dagi o‘simliklarning nechtasi uzun poyali, qizil gultojibargli bo‘ladi?
d) F2 dagi o‘simliklarning nechtasi uzun poyali, oq gultojibargli bo‘ladi?
Masalaning ishlanishi:
a) Fenotip; Uzun poyali, kalta poyali,
oq gulli qizil gulli
Genotip: P ♀ AAbb x ♂aaBB
Gameta Ab aB


F1: Aa Bb
Javob: F1 da Bir xil AaBb-genotipga ega 120 ta uzun poyali, qizil gulli no’xatlar hosil bo’ldi.
b) Fenotip Uzun poyali, uzun poyali,
qizil gulli qizil gulli
Genotip: P ♀AaBb x ♂AaBb
Gameta: AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB Uzun poyali qizil gulli	AABb Uzun poyali qizil gulli	AaBB Uzun poyali qizil gulli	AaBb Uzun poyali qizil gulli
Ab	AABb Uzun poyali qizil gulli	Aabb Uzun poyali 0q gulli	AaBb Uzun poyali qizil gulli	Aabb Uzun poyali 0q gulli
aB	AaBB Uzun poyali qizil gulli	AaBb Uzun poyali qizil gulli	aaBB kalta poyali qizil gulli	aaBb kalta poyali qizil gulli
ab	AaBb Uzun poyali qizil gulli	Aabb Uzun poyali 0q gulli	aaBb kalta poyali qizil gulli	aabb kalta poyali oq gulli