Kadrlar tayyorlash milliy dasturi ni amalga oshirish uzluksiz ta’lim tizimining tuzilmasi va mazmunini zamonaviy fan yutuqlari va ijtimoiy tajribaga tayangan holda tub islohotlarni ko’zda tutadi

Mustaqil ishlash uchun masalalar:
1-masala. Rustam 340 gr oqsil, yog’, uglevod va tuz istemol qiladi. Shu jarayonda 1895 kkal energiya ajraladi. Agar uglevoddan ajralgan energiya oqsildan ajralgan energiyadan 41 kkal ga ko’p bo’lsa bir kunlik energiyani qancha qismini maksimal tushlikdan ajralgan oqsil energiyasi tashkiletadi. Ozuqada 30 gr tuz bor.
2-masala. O’quvchilardan birining bir sutka davomida qabul qilgan ovqat ratsionida yog’ va oqsil miqdori teng ulardan ajralgan energiya farqi 2130 kj ga teng. Agar ushbu o’quvchi tana haroratini saqlash uchun1130 kkal energiya sarflasa, uning ovqat ratsionidagi uglevodni miqdorini toping.
3-masala. Tana haroratini saqlash uchun 1269 kj energiya sarflangan bo’lsa, biopolimerlardan ajralgan energiya miqdorini aniqlang. (oqsil uglevodning 25% ni tashkil qilsa, yog’ esa oqsil miqdoriga teng).
4-masala. 60 kg odam tushki ovqatidan ajralgan energiya, bir kecha kunduzdagi asosiy moddalar almashinuvining ta’minlashga sarflangan energiyani 75% ini tashkil qilsa, oqsil va yog’dan ajralgan energiyani miqdorini (kj) aniqlang. (oqsil yog’dan 15 gr ko’p, uglevoddan 20 gr kam).


5-§. OQSILLAR VA NUKLEIN KISLOTALAR
Oqsillar tarkibida C, O, H, N, S tutuvchi yuqori molekular biologik polimerlar bo‘lib, ular 20 xil aminokislotalardan tashkil topgan. Ular birinchi darajali biologik ahamiyatga ega ekanligi uchun proteinlar (grekcha «protos» – birlamchi, muhim) deb ataladi. Tirik organizmlar hayot jarayonlari ko‘p jihatdan oqsil moddalarga va ularning biologik funksiyasiga bog‘liq.Oqsillar viruslar va barcha tirik organizmlar: bakteriyalar, zamburug‘lar, o‘simliklar, hayvonlar tarkibining ajralmas qismi hisoblanadi. Hujayrada yuz beradigan kimyoviy o‘zgarishlarda oqsillar ishtirok etadi. Oqsillar polimer moddalar bo‘lib, ularning monomerlari aminokislotalardir.
Aminokislotalar. Aminokislotalar kichik molekulali organik birikmalar bo‘lib, organik karbon kislotalarning hosilalari hisoblanadi. Tirik organizmlardagi oqsil turlarining xilma-xilligi oqsillar tarkibiga kiruvchi aminokislotalarning turli variantlarda kombinatsiyalar hosil qilishi tufayli ta’minlanadi. Aminokislotalar molekulasi barcha aminokislotalar uchun bir xil bo‘lgan ikki qismdan, aminoguruh (– NH2) va karboksil guruh (– COOH) va har bir aminokislota uchun o‘ziga xos bo‘lgan qism – radikaldan iborat.