5-MAVZU. Marketing-menejment tushunchasi zarur
Reja:
5.1.Tashkilotlar tushunchasi va tasnifi;
5.2.Tashkilotning ichki va tashqi muhiti;
5.3.Tashkilotlar faoliyatini turkumlashtirish. Tashkiliy
tuzilmalarning turlari;
5.4. Asosiy tashkiliy- huquqiy shakllar;
5.5.Tashkilotlarni rivojlanishidagi zamonaviy tendensiyalar;
5.6.Tashkilotni strategik boshqarish;
5.7.Tashkiliy o’zgarishlarni boshqarish;
5.8. Boshqaruvning samaradorligi.
Tayanch so’z va iboralar: tashkilot, ichki va tashqi muhit, strategiya, tashkiliy tuzilma, samaradorlik, gurux, moddiy va moliyaviy resurslar.
5.1. Tashkilotlar tushunchasi va tasnifi
Jamiyat har xil tashkilotlarning juda katta miqdoridan tashkil topadi. Ko’pchilik kishilar o’zlarining butun ongli hayotlari davomida o’zlari a’zosi bo’lgan yoki ular bilan aloqaga kirishgan u yoki bu tashkilotlar bilan bog’langandirlar.
Tashkilot deb atalishi uchun qandaydir guruh quyidagi majburiy talablarga javob berishi kerak:
juda bo’lmaganda, o’zini ushbu guruhning a’zosi deb hisoblaydigan ikkita shaxsni mavjud bo’lishi;
juda bo’lmaganda guruhning barcha a’zolari o’zlari uchun umumiy deb qabul qilingan bitta maqsadni mavjud bo’lishi;
maqsad (maqsadlar)ga erishish uchun birgalikda ishlaydigan guruh a’zolarini mavjud bo’lishi.
Zamonaviy tashkilotni tashqi muhit bilan resurslarni almashtirishga qodir ochiq tizim sifatida tasavvur etish mumkin. Kirishda u tashqi muhitdan resurslarni oladi, chiqishga yaratilgan mahsulotni beradi (8-rasm). Shuning uchun har qanday tashkilot uchta jarayonni amalga oshiradi:
-tashqi muhitdan resurslarni olish;
-mahsulotni ishlab chiqarish;
-uni tashqi muhitga topshirish.
Bu jarayonlar tashkilot uchun hayotiy muhimdirlar. Buning ustiga, tashkilotning muvaffaqiyatli faoliyati uchun ular o’rtasidagi ma’lum muvozanatni ushlab turish zarur. Bunda asosiy rol boshqaruvga tegishlidir.
Tashkilotni faoliyat yuritishning asosida quyidagilardan tashkil topgan sinergetik (hamkorlikdagi harakatning) samarasi yotadi. Tashkilotning yagona bir butun sifatidagi salohiyatlari va imkoniyatlari uning alohida elementlari, salohiyatlari va va imkoniyatlari summasidan oshib ketadi, bu ularning o’zaro bir birlarini qo’llab quvvatlashlari va o’zaro to’ldirishlari bilan asoslanadi. Shunday qilib, tashkilotlarga birlashishdan uning a’zolari uchun haqiqiy yutuq mavjud, u ularning mustaqilliklari tufayli cheklanishlaridan yo’qotishlarni qoplaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |