Кадрлар сиёсати ва кадрлар менежменти стратегияси

меҳнат учун ҳақ тўлаш – барча турдаги тўловларнинг умумий йиғиндиси, бажарилган иш ҳажми ва муваффақиятлилиги бўйича ҳақ, эгаллаб турган лавозимига қараб тўланадиган ҳақ, ижтимоий таъминот ва бошқалар.

Ҳар куни кадрлар сиёсатини амалга ошириш ва бир вақтнинг ўзида корхонанинг бошқарув вазифаларини бажаришда раҳбарга кўмак бериш каби вазифалар кадрлар менежментининг оператив соҳасида ётади. Корхонада ходимларни стратегик ва оператив бошқаришни кадрлар бўйича менежер ва чизиқли раҳбарлар амалга оширади. Бунда кадрлар бўйича менежерлар тадбиркорлик маданиятининг энг асосий ташувчилари ва тарқатувчилари ҳисобланади, чизиқли раҳбар эса ўзининг ходимларига жавобгар бўлади, ташкилотда ишларнинг ҳолатини ўрганади, хулосалар қилади ва раҳбариятни хабардор қилади. Жамоа ишларининг турли кўрсаткичлари (масалан, ишга чиқмаслик, бахтсиз ҳодисалар, шикоят ва арзномалар, меҳнат унумдорлиги ва кадрлар кўнимсизлиги)ни ўзгартирган ҳолда мавжуд ва салоҳиятли қийинчиликларни аниқлаш мумкин. Чизиқли раҳбар, шунингдек, ходимлар билан ишлаш бўйича маслаҳатлар беради.
Корхонада ходимларини стратегик ва оператив бошқариш соҳасида кадрлар бўйича менежерларнинг асосий вазифаларига қуйидагилар киради:

• 
  ходимларни ёллаш, лавозим бўйича кўтариш, бошқа жойга ўтказиш, ишдан бўшатиш, штатни қисқартириш масалалари бўйича корхонадаги кадрлар сиёсатини амалга оширишда раҳбариятга кўмак бериш;
  
• 
  корхона тузилмасини ишлаб чиқишда фаол иштирок этиш;
  
• 
  энг самрали натижаларни олиш мақсадида ходимлар билан ишлаш жараёнида чизиқли ва функционал раҳбарларга ёрдам кўрсатиш.
  

Бундай хизматлар ва ишлаш усуллари ходимларни тўплаш, бўш лавозимлар учун номзодлар билан суҳбатлашиш, ходимларнинг билимларини текшириш, кадрларни ўқитиш ва уларнинг малакасини ошириш бўйича дастурларни бажариш, меҳнатга ҳақ тўлаш соҳасида текширув ва назоратни олиб бориш, ижтимоий таъминот бўйича дастурларни амалга ошириш ва бошқалар. Кадрлар бўйича менежерлар юқорида келтирилган ходимларни бошқариш вазифаларини бажарган ҳолда корхона ходимларининг натижа берадиган фаолиятига эътиборни қаратади, уларни қониқиш ва корхонага содиқлик ҳиссиётини шакллантиришга ундайди, бу эса кадрлар ва хўжалик сиёсатининг мақсадига эришишга хизмат қилади.
Шундай қилиб, корхонадаги кадрлар сиёсати – кадрлар сиёсатининг турли шаклларини, ташкилотда уни олиб бориш услубини ва меҳнат салоҳиятидан фойдаланиш бўйича режаларни қамраб олувчи яхлит кадрлар сиёсатидир. Кадрлар сиёсати яқин келажакда корхонанинг ўзгариб турувчи технология ва бозор талабларига таъсир кўрсатиш имкониятларини кенгайтириб бориши лозим. Унинг асосий хусусиятлари қуйидагилар ҳисобланади:

• 
  стратегия билан боғлиқлиги;
  
• 
  узоқ муддатли режалаштиришга йўналтирилганлиги;
  
• 
  кадрлар ролининг аҳамиятлилиги;
  
• 
  кадрлар билан ишлаш бўйича ўзаро боғланган вазифа ва амалларнинг доираси.
  

Бунда, маъмурият нуқтаи назаридан, кадрлар сиёсати ташкилотнинг барча бошқарув ва ишлаб чиқариш сиёсатининг таркибий қисми ҳисобланади. У жипслашган масъулиятли ва юқори унумли ишчи кучини яратишни назарда тутади. Бунда меҳнат муносабатлари соҳасида амалдаги тартиб ва қоидалари ҳамда касаба уюшмаларининг муҳим ролини ҳисобга олиш лозим. Ходимлар нуқтаи назаридан кадрлар сиёсати нафақат ишдан қониқиш ҳосил қилиш учун қулай меҳнат шароитларини яратиш, балки хизмат бўйича кўтарилиш ва эртанги кунга ишонч имкониятларини таъминлаши лозим.
Шу боис корхонада самарали кадрлар сиёсатининг асосий вазифаси – барча тоифадаги ходимлар ва меҳнат жамоасидаги ижтимоий гуруҳларнинг манфаатларини ҳисобга олиш борасида кунлик кадрлар хизмати билан таъминлаш иборат.