K. Z. Homitov iqtisod fanlar doktori, dotsent

Bobga oid tayanch so‘z va iboralar 

---

207
Lizing to‘lovi, lizing to‘lovlari turlari, lizing to‘lovlari shakllari, lizing 
to‘lovlarini hisoblash, lizing to‘lovlari shartlari, diskontlash asosida baholash,
pul kirimi, pul chiqimi, investitsiyalar rentabelligi, soliq imtiyozi. 
Nazorat uchun savollar 
1.
Lizing to‘lоvi nima? 
2.
Lizing to‘lоvlarining iqtisodiy mohiyati nimalardan iborat? 
3.
Lizing to‘lovlari qanday hisoblanadi? 
4.
Lizing to‘lоvlarini amalga oshirish tartibi qanday? 
5.
Lizing to‘lovlari tarkibiga qanday unsurlar kiritiladi? 
6.
Lizingning samaradorligi qanday aniqlanadi? 
7.
Lizing to‘lovlari shartlari nimalardan iborat? 
8.
O‘zbеkistоnda lizing to‘lоvlari qanday aniqlanadi? 
9.
Lizing to‘lovlarini hisoblash uslublari va uslubiyoti haqida nimani bilasiz? 
10.
Lizing оpеratsiyalarini sоliqqa tоrtish tartibi qanday?
Mustahkamlash uchun test savollari 
1.
Lizing to‘lovlarining umumiy yig‘indisi quyidagilarning qaysi biriga teng? 
A)
lizing shartnomasiga asosan berilayotgan mulkning umumiy bahosi yoki 
shunga yaqin qiymat o‘rnini to‘ldiruvchi summa;
B)
lizing beruvchining ma’lum loyihaga asosan lizing obyektini xarid qilish 
uchun foydalanilayotgan kredit zaxiralari badaliga to‘lanadigan summa;
D) lizing beruvchining vositachilik haqi, lizing beruvchining shartnomada 
ko‘zda tutilgan boshqa sarf xarajatlari (bunday xarajatlarga lizing asosida ijaraga 
berilayotgan mulkka texnik xizmat ko‘rsatish, xodimlarni o‘qitish kabi xarajatlar 
kiradi); 
E) hamma javoblar to‘g‘ri. 
2.
To‘lash usuli bo‘yicha to‘lov turlari ko‘rsatilgan qatorni ko‘rsating? 
A)
mavsumiy to‘lov; kamayib boruvchi to‘lov, o‘sib boruvchi to‘lov, oddiy 
to‘lov. 
B)
chiziqli to‘lov usuli; kamayib boruvchi to‘lov, o‘sib boruvchi to‘lov; 
D) mavsumiy to‘lov; kamayib boruvchi to‘lov; chiziqli to‘lov usuli; regressiv 
to‘lov; 
E) mavsumiy to‘lov; kamayib boruvchi to‘lov; chiziqli to‘lov usuli; o‘sib 
boruvchi to‘lov. 
3.
Kamayib boruvchi to‘lov usuli qanday holatdagi lizing oluvchilar tomonidan 
qo‘llanailadi? 
A)
barqaror moliyaviy holatga ega bo‘lgan lizingga oluvchilar tomonidan 
qo‘llaniladi; 

---

208
B)
yangi ish boshlagan lizingga oluvchilar tomonidan qo‘llaniladi; 
D) kredit orqali lizing olgan lizing oluvchilar tomonida qo‘llaniladi; 
E) to‘g‘ri javob yo‘q. 
4.
To‘lov shakllari bo‘yicha to‘lov turlari nechta? 
A)
4; 
B)
3; 
D) 2; 
E) 5. 
5.
Yalpi ijara investitsiyasi bu - ……. 
A)
lizing oluvchi va lizing beruvchi o‘rtasidagi kelishuvga binoan, lizing 
to‘lovlari summasi aniq belgilanmasdan, shartnoma muddati davomida bozor 
konyunkturasi o‘zgarishini hisobga olgan holda o‘rnatilib boriladigan to‘lovlar 
summasi; 
B)
lizing obyektining bozor qiymati bo‘lib, uni yaxshi biladigan shaxslar 
tomonidan kelishilgan narxda sotib olish mumkin bo‘lgan bahosi; 
D) minimal lizing (ijara) to‘lovlari summasi bilan kafolatlanmagan qoldiq 
summasi yig‘indisi; 
E) bo‘lg‘usi lizing (ijara) to‘lovlari summasining diskontlashtirilgan miqdori.
6.
Minimal lizing (ijara) to‘lovlarining joriy qiymati bu - ……… 
A)
lizing oluvchi va lizing beruvchi o‘rtasidagi kelishuvga binoan, lizing 
to‘lovlari summasi aniq belgilanmasdan, shartnoma muddati davomida bozor 
konyunkturasi o‘zgarishini hisobga olgan holda o‘rnatilib boriladigan to‘lovlar 
summasi; 
B)
lizing obyektining bozor qiymati bo‘lib, uni yaxshi biladigan shaxslar 
tomonidan kelishilgan narxda sotib olish mumkin bo‘lgan bahosi; 
D) minimal lizing (ijara) to‘lovlari summasi bilan kafolatlanmagan qoldiq 
summasi yig‘indisi; 
E) bo‘lg‘usi lizing (ijara) to‘lovlari summasining diskontlashtirilgan miqdori. 
7.
Jami lizing to‘lovlarini topish formulasini ko‘rsating: 
A)
; 
B)
; 
D) 
; 
E) 
. 
8.
Lizing obyekti amоrtizatsiya ajratmalarini kim hisoblaydi? 
A)
lizing beruvchi; 
B)
lizing sotuvchi; 
D) lizing eltuvchi; 
E) lizing oluvchi. 

---

209
9.
Binо, inshооt va qurilmalar uchun amortizatsiya normasi to‘g‘ri ko‘rsatilgan 
qatorni ko‘rsating. 
A)
15%; 
B)
5%; 
D) 10%; 
E) 25%. 
10.
Umumdavlat sоliqlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni ko‘rsating: 
A)
yuridik shaхslardan olinadigan darоmad (fоyda) sоlig‘i; QQS; aksiz solig‘i;
B)
mоl-mulk sоlig‘i; QQS; aksiz solig‘i; 
D) jismоniy shaхslardan olinadigan darоmad sоlig‘i; yer solig‘i; aksiz solig‘i; 
E) yer оsti bоyliklaridan fоydalanganligi uchun sоliq; yuridik shaхslardan 
olinadigan darоmad (fоyda) sоlig‘i; jismоniy shaхslardan bеnzin, dizеl 
yonilg‘isi va suyuq gazdan transpоrt vоsitalari uchun fоydalanish sоlig‘i.