К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

16.3.
 
М
УНОСИБ МЕҲНАТ КОНЦЕПЦИЯСИ 
АСОСИДА ХОДИМЛАРНИ ИЖТИМОИЙ ҲИМОЯ 
ҚИЛИШ 
 
Ижтимоий ҳимоя
— инсоннинг ижтимоий эҳтиёжларини қондиришга 
йўналтирилган чора-тадбирлар тизимининг мажмуасидир. Унинг ўз 
турлари ва шакллари мажуддир (16.2-расм). 
 
 
16.2-расм. 
Муносиб меҳнат соҳасида 
ижтимоий ҳимоянинг 
турлари ва шакллари 
Нодавлат 
ижтимоий 
ҳимоя турлари 
Муносиб меҳнат соҳасида ижтимоий ҳимоянинг 
турлари ва шакллари 
Ижтимоий ҳимоянинг турлари 
Ижтимоий ҳимоянинг 
шакллари 
Давлатнинг ижтимоий 
ҳимоя турлари 
Соғлиқни сақлашдан 
фойдаланиш 
Таълим олишдан 
фойдаланиш 
Пенсия таъминоти 
Ижтимоий қўллаб-
қувватлаш 
Ижтимоий 
хизматлар тизими 
И
ҳти
ёрий
ижтим
оий
су
ғу
рта
С
оғ
лиқни
с
ақ
лаш
в
а т
аъ
лим
хусус
ий
ти
зим
и 
Ижтимоий 
қўллаб- 
қувватлаш 
Ижтимоий 
хизматлар 
кўрсатиш 
Ҳ
айри
я 

---

489 
“Ижтимоий ҳимоя” атамаси биринчи марта 1935 йилда АҚШнинг 
“Ижтимоий хавфсизлик бўйича қонун” деб номланган ҳуқуқий 
ҳужжатида қўлланилган. Мазкур қонунга кўра, мамлакат ҳар бир 
фуқаросининг ишсизлик ёки даромадни йўқотиш, шунингдек, унинг 
кескин камайиб кетиши (касаллик туфайли, фарзанд туғилиши 
натижасида, ишлаб чиқариш жароҳати оқибатида, ногиронлиги 
бўлганлиги сабабли) боис иқтисодий ва ижтимоий неъматлардан маҳрум 
бўлишдан ҳимоя қилувчи чора-тадбирлар тизими ижтимоий ҳимоя деб 
эътироф этилган.