К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

10.2.
 
М
ЕҲНАТ РЕСУРСЛАРИНИНГ
 
ҲУДУДЛАРАРО МОБИЛЛИГИ
 
Ҳудудлар ўртасида меҳнат ресурсларини оқилона тақсимлаш мамлакатни 
жадал ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришни таъминлашнинг зарур 
шарти ҳисобланади. Бундай тақсимлашнинг механизми минтақалар 
ўртасида 
меҳнат 
ресурслари 
миқдори 
ўртасидаги 
фарқни 
мутаносиблаштиришга 
ва 
меҳнат 
ресурсларидан 
самаралироқ 
фойдаланиш вазифасини ҳал этишга хизмат қилади. 
Меҳнат ресурсларининг ҳудудлар ўртасида мобиллиги қуйидаги 
омилларга боғлиқдир (10.1-жадвал):
•
минтақавий иқтисодиёт ривожланишининг динамикаси ва 
хусусиятлари. Иқтисодий ўсиш даврида ҳудудларда янги иш жойлари 
ташкил этилади, бу меҳнат бозорини тартибга солиш билан бирга 
қўшимча ходимларга эҳтиёж туфайли меҳнат ресурсларининг 
ҳудудлараро мобиллиги учун қулай шарт-шароитлар яратади; 
•
ҳудуларнинг инвестициявий жозибадорлиги ортиши. Капитал 
қуйилмалар миқдорининг ортиши ишлаб чиқариш ҳажмини оширади, 
ҳудудий меҳнат бозорида меҳнат ресурсларига талабни кучайтиради ва 
бу меҳнат ресурслари мобиллиги фаоллигини ошириш учун иқтисодий 
ҳудудни кенгайтиради; 
•
ходим эҳтиёжларининг (моддий, ижтимоий, интеллектуал) 
ортиши. Бу ходимларни ўз малакасини ошириш, қўшимча 
ихтисосликларни эгаллаш, меҳнатга ҳақ тўлаш юқорироқ ва нуфузлироқ 
иш топишга, айни пайтда мобилликка рағбатлантиради. 
Ўзбекистонда меҳнат ресурсларининг ҳудудий мобиллиги асосан 
қишлоқ – шаҳар йўналишида кузатилади. 2017 йил 1 январга бўлган 
ҳолатга мувофиқ, Ўзбекистонда 168 та туман, 119 та шаҳар, 1081 та шаҳар 
посёлкаси, 1468 та қишлоқ фуқаролар йиғини, 10998 та қишлоқ аҳоли 
пункти ва 8207 та маҳалла мавжуд эди. Ҳозирги пайтда мамлакат 
аҳолисининг 50,6% ни шаҳар, 49,4% ни қишлоқ аҳолиси ташкил этади.

---

313