K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va audit o‘quv qo‘llanma toshkent «O‘qituvchi» -2004

Oxirgi qoldiq - bu schyot bo‘yicha hisobot davri oxiridgi qoldiq summa. Buxgalterlar tilida uni «oxirgi saldo» ham deb ataydilar.

Shunday qilib, buxgalteriya hisobi schyotlarini grafik ko‘rinishda quyidagicha ifodalash mumkin.

Schyotlarga ochilgan registrlarda buxgalteriya hisobi ob’ektlari to‘g‘risida ni aks ettirish tartibi quyidagicha qabul qilingan

AKTIV SCHYOT

Bosh qoldiq (Bq)

Ko‘payishi ( + )

Kamayishi ( - )

Debet oborot (Do )

Oxirgi qoldiq (Oq)

PASSIV SCHYOT

Bosh qoldiq ( Bq)

Kamayishi (-) Ko‘payishi ( + )

Debet oborot(DO) Kredit oborot (Ko)

Oxirgi qoldiq (Oq)

² Debet – u qarzdor, kredit – u ishonadi degan ma’noni bildiradi.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

34

Aktiv va passiv schyotlarda davr oxiridagi qoldiq summa quyidagi matematik algortmlar yordamida topiladi:

Aktiv schyotlarda	Passiv schyotlar
Oq = Bq + Do – Ko	Oq = Bq + Ko – Do

Buxgalteriya hisobi schyotlari, odatda, hisobot davrning boshiga ochiladi, hisobot davr davomida ularga yozuvlar o‘tqazib boriladi va hisobot davrining oxirida yopiladi.