K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va audit o‘quv qo‘llanma toshkent «O‘qituvchi» -2004


Nomoddiy aktivlar hisobining vazifalari



Download 5,53 Mb.
bet76/248
Sana02.06.2022
Hajmi5,53 Mb.
#630145
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   248
Bog'liq
3 McCarthy, O\'Dell English vocabulary in use pdf

Nomoddiy aktivlar hisobining vazifalari. Nomoddiy aktivlar bo‘yicha buxgalteriya hisobining asosiy vazifalari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi:

· Nomoddiy aktivlarni ularning mohiyatini ochib beruvchi mezonlariga mos ravishda hisobga olish;





  1. Nomoddiy aktivlarni to‘g‘ri turkumlash va guruhlarga ajratish;




  1. Nomoddiy aktivlarni to‘g‘ri baholash;

  2. Nomoddiy aktivlar holati va harakatini to‘g‘ri, o‘z vaqtida tegishli boshlang‘ich hujjatlar bilan rasmiylashtirish va hisob registrlarida aks ettirish;




  1. Nomoddiy aktivlar amortizatsiyasi (eskirishi) ni belgilangan usul va me’yorlar bo‘yicha to‘g‘ri hisoblash;




  1. Nomoddiy aktivlarni Soliq Kodeksiga muvofiq soliqga tortilishini ta’minlash;

  2. Nomoddiy aktivlar butligini ta’minlash, buning uchun ularni belgilangan muddatlarda qayta ro‘yxatdan o‘tqazish (inventarizatsiya qilish), uning natijalarini to‘g‘ri aniqlash va hisobga olish;




  1. Mavjud nomoddiy aktivlardan unumli foydalanish, keraksiz nomoddiy aktivlarni likvidatsiya kilish, bepul berish yoki sotish natijalarini to‘g‘ri hisobga olish;




  1. Nomoddiy aktivlarga qilingan qo‘shimcha harajatlarni (kapital quyilmalarni) to‘g‘ri hisobga olish.



Nomoddiy aktivlarni baholash . Nomoddiy aktivlarni baholashda boshlang‘ich qiymat, tiklangan qiymat, qoldiq qiymat, amortizatsiyalanadigan qiymat, sotish qiymati turlari ishlatilishi mumkin (BXMS 7, p. 9-15). Ushbu qiymat turlarining mohiyati asosiy vositalarni baholashda qullaniladigan qiymat turlarining mohiyatiga to‘liq o‘xshashdir.

Nomoddiy aktivlarni hisobga olish qiymati bo‘lib boshlang‘ich qiymat hisoblanadi. Ushbu qiymat nomoddiy aktivlarni kelib tushish manbalariga qarab quyidagicha aniqlanadi:





  1. Ta’sischilardan ustav kapitaliga ta’sis badali sifatida qabul qilinganda – ta’sischilarni kelishuv shartnomasi bo‘yicha;

  2. Sotib olinganda – sotib olish bahosi plyus barcha ishlashga tayyor holatga keltirishga ketgan harajatlarni o‘z ichiga olgan qiymat bo‘yicha;




  1. Bepul olinganda – ekspert yo‘li bilan aniqlangan qiymat bo‘yicha;

  2. Ilmiy tadqiqot va izlanishlarning natijasi sifatida qabul qilinganda – haqiqiy tannarxi bo‘yicha.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

84

Tiklangan qiymat nomoddiy aktivlarni qayta baholashdan keyingi yoki qo‘shimcha kapital quyilmalardan keyingi vaqtinchalik qiymati bo‘lib, u shu sanadan boshlab boshlang‘ich qiymat hisoblanadi.


Qoldiq qiymat nomoddiy aktivlarni jamlangan eskirish summasi chegirib tashlangandan keyingi boshlang‘ich qiymati bo‘lib, asosan ularni balans qiymatini topishda ishlatiladi.


Sotish qiymati nomoddiy aktivlarni oluvchi va sotuvchi o‘rtasidagi kelishuv qiymati bo‘lib, u faqat sotish natijalarin hisobga olishda qo‘llaniladi.


Amortizatsiyalanadigan qiymat boshlang‘ich va likvidatsion qiymat o‘rtasidagi farq bo‘lib, u amortizatsiya (eskirish ) summasini hisoblashda qo‘llaniladi.





Download 5,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   248




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish