K arim a q osim ova

odam iam ing va qushlam ing qishdagi hayotini kuzatish o'quvchilam ing
mustaqil fikrlashi va nutqining ifodali, serm azm un bo'lishi uchun boy
material beradi.
0 ‘quvchilar barglari to'kilib, sovuqda qor bosib turgan daraxtlami
ko'rarekan, shu holatni ifodalagan ,,q ork o‘rpasiga o'rangan yalang‘och
daraxt“ yoki „sovuqda mudrayotgan daraxt“ kabi iboralarni topishga
harakat qiladi, bu esa o'quvchilam ing lug'at boyligining oshishiga
xizmat qiladi.
S h e’r matni ham savollar asosida tahlil qilinadi. A m m o, sh e’r
m azm uni haqida o'quvchilarga ko'p savol berish tavsiya etilm aydi.
O'quvchilar sh e’m ing asosiy m azm unini tushunganliklariga ishonch
hosil qilishning o'zi kifoya. Shuni ham aytish kerakki, bolalar hayoti,
ularning o'ziga xos fikrlari, his-tuyg'ulari, qiziqishlarini ifodalovchi,
shuningdek, zam onam iz qahramonlari, o'zbek xalqi, Vatan him oya-
si, xalqim izning qahram onona ishlari haqidagi sh e ’rlar m azm unini
to'liqroq tahlil qilish talab etiladi. Bunday sh e’rlam i o'qishga maxsus
tayyorlaniladi: sh e’r m azm uniga asos bo'lgan tarixiy voqea haqida
qisqacha so'zlab beriladi yoki suhbat o'tkaziladi.
Boshlang'ich sinflarda o'rganiladigan ko'pgina sh e’rlarni tahlil
qilib, ifodali o'qish mashq qilingach, ifodali yod aytib berish vazifasi
topshiriladi.
S h e’riy nutq yengil yodlab olinadi, bolada estetik his-tuyg'u
uyg'otadi. Kichik yoshdagi o'quvchilar saviyasiga m os bolalarbop
ravshan til bilan yozilgan sodda ritmli jarangdor sh e’rlarni bolalar tez
va oson yodlab oladilar.
Kichik yoshdagi o'quvchilarga sh e’rni qanday yodlash kerakligi
o'rgatiladi. Buning uchun o'qituvchi o'quvchilar bilan sh e ’rni teng
satrli bir necha qismga bo'ladi. O'quvchilarga har bir satr oxirida