K arim a q osim ova

nima  uchun  shunday?
  so 'ro g 'ig a
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

javob  topa  oladilar.  M asalan,  „N im a  uchun 
daftar
  so ‘zi  kelishik  va 
egalik  qo'shim chalari  bilan  turlanadi, 
o'qidik
  so'zi  esa  shaxs-son 
qo'shim chalari  bilan  tuslanadi?“ .
O na  tili  darslarining  foydali  bo'lishiga  darsda  og'zaki  va  yozm a 
ishlarni  maqsadga  muvofiq  o'tkazish,  o'quvchilam ing  o'quv  ishlarini 
tekshirib,  nazorat  qilib  borish,  o 'z   vaqtida  xatolarning  oldini  olish  va 
to 'g 'rilash,  texnika  vositalaridan  foydalanish  kabi  om illar  katta  t a ’sir 
ko'rsatadi.
Ona tili darslarining turlari va qurilishi. 
D ars turlari  uning  didaktik 
maqsadiga  k o 'ra   belgilanadi,  chunonchi: 
yangi  materialni  o'rganish
 
darsi, 
bilimni  mustahkamlash  darsi, 
umumlashtiruvchi-takrorlash
 
darsi,  bilimlarning  qanchalik  о ‘zlashtirilganini  hisobga  olish  (tekshiruv)
 
darsi
 va  boshq.  H ar  bir  dars  turi  m uayyan  qurilishi  bilan  boshqasidan 
farqlanadi.  D arsning  didaktik  m aqsadi,  turi  va  qurilishi  o 'rtasida 
m a ’lum  bog'lanish  mavjud.  M uayyan  bir  darsning  didaktik  m aqsadi 
o'rganiladigan  mavzuga  va  bu  darsning  darslar tizim ida  tutgan  o'rniga 
qarab  belgilanadi.  O 'qituvchi  dasturda  mavzuga  ajratilgan  soatlar 
sonini  va  o'rganiladigan  m aterialning  xususisiyatlarini  hisobga  olgan 
holda,  dars  turini  tanlab,  qurilishini  belgilaydi.
Dars qurilishida q a t’iy andaza bo'lishi  m um kin emas.  Biroq  darsda 
uy  vazifasini  tekshirish,  takrorlash,  yangi  m aterialni  tushuntirish, 
m ustahkam lash,  uyga  vazifa  berish  bosqichlariga  rioya  qilish  tajribada 
o 'zin i  oqlayapti.  Shunga  qaram ay,  bularga  ijodiy yondashish,  darsning 
m aqsadi  va  foydalaniladigan  m etodik  usullariga  asoslangan  holda, 
darsni  qaysi  bosqich  (yangi  m aterialni  tushuntirish,  m ustaqil  ishni 
bajartirish  yoki  uy vazifasini  tekshirish)  dan  boshlashni  o'qituvchining 
o 'zi hal qilib,  bosqichlar orasidagi  ichki bog'lanish,  har bir bosqichdagi 
ishlam ing  m azm unini  aniq  belgilab olish katta  aham iyatga  ega  ekanini 
unutm asligi  kerak.  Darsning  barcha  bosqichlarini  bir  jarayonga  bir­
lashtirish  o'qituvchidan  yuksak  m ahorat  talab  etadi.
Birinchi  sinfdan  boshlab  o'quvchilar  modul  usulida  mustaqil  ish- 
lashga  o'rgatib  borilsa,  keyingi  sinflarda  ham   shu  kabi  darslami  tashkil 
etish  osonlashadi,  chunki  o'quvchilarda  bu  haqda  ko'nikm alar  hosil 
bo'la  boradi.  O'qituvchi  dars  davomida  dam   olish  daqiqalarini  ham 
uyushtirishi  kerak.
Quyida  yangi  pedagogik  texnologiya  usullaridan  biri  -   modul 
asosidagi  1  soatlik  ona  tili  darsi  nam unasini  keltiramiz:
Darsning  mavzusi. 
Shaxs va narsani bildirgan so'zlar.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Darsning  maqsadi. 
0 ‘quvchilarga  shaxs  va  narsa  bildirgan  so‘zlar 
haqida  bilim   berish,  o ‘z  fikrlarini  aniq,  to‘g ‘ri  va  ifodali  bayon  etishga 
o 'rg atish ,  husnixat  asosida  yozish  k o 'n ik m alarin i  shakllantirish.
Dars  turi. 
Yangi  bilim  beruvchi  dars 
Dars jihozi. 
K artochkalar,  test  topshiriqlari,  rangli  rasmlar. 
Modulning  didaktik  maqsadi. 
O 'q u vch ilam ing  kichik  guruhlarida 
ham korlikda  mustaqil  ishlash,  so'zlarni  m a ’nosiga  ko 'ra  farqlash  va 
guruhlash  ko'nikm alarini  shakllantirish,  shaxs  va  narsani  bildirgan 
so 'zlam in g   to 'g 'ri  talaffuzi  va  im losini  o'zlashtirishlari ni  t a ’m inlash.