К а р и м о в а. А., И с л о м о в ф. Р., А в л о қ у л о в а. З

20.9. Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун
солиқни ҳисоблаш ва тўлаш тартиби
Ушбу солиқни тўловчилар ўз фаолиятида сувдан 
фойдаланувчи юридик шахслар ҳисобланади.
Ишлаб чиқариш ва техника эҳтиёжлари учун ер 
усти ва ер ости манбаларидан фойдаланилган сув ре­
сурсларининг ҳажми, яъни юридик шахслар фойда- 
ланган сув ресурсларининг бутун ҳажми сув ресурсла­
ридан фойдаланганлик учун солиқ солиш объекти 
ҳисобланади.
Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ став­
калари Узбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси 
томонидан белгиланади ва Узбекистон Республикаси 
Молия вазирлиги ҳамда Давлат Солиқ қўмитаси томо­
нидан солиқ тўловчиларга белгиланган тартибда етка- 
зилади.
Тўловчилар
1 куб. метр учун ставка (тийин)
Ер усти сув 
ресурслари 
манбаларидан
Ер ости сув 
ресурслари 
манбаларидан
1. И қтисодиетнинг барча 
тармоқларидаги корхоналар
326,9
420,5
2. Электростанциялар
93,6
139,7
3. Коммунал хизмат курсатиш 
корхоналари
180,0
233,3
4. Ягона ер солигини тулашга 
ўтмаган қиш лоқ хўжалик 
корхоналари
15,8
20,2
Солиқ тўлиқ тўланмаган ҳолда солиқ суммаси 
ҳисоб-китоб такдим қилингандан сўнг беш кунлик муд­
датда бюджетга ўтказилади. Ортиқча тўланган солиқ 
суммалари тўловчининг ёзма аризаси олинган кундан 
бошлаб 
с о л и қ л а р
ва йиғимлар бўйича қарз бўлмаган 
ҳолда 30 кун муддатда солиқ идораси томонидан со­
лик тўловчига қайтарилади ёки навбатдаги тўловлар 
ҳисобига ўтказилади.
Ер ости ва ер устидаги манбалардан сув келиб ту­
шадиган водопровод тармоғидаги сувдан фойдаланил­
ган ҳолда солиқ тегишли манбалар учун белгиланган

---

ставкалар асосида ҳисоблаб чиқилади. Туманлар ва ша- 
ҳарлар давлат солиқ инспекциялари сув етказиб берув­
чи корхоналардан водопровод тармоғига ер ости ва ер 
устидаги манбалардан келиб тушадиган сув ҳажмлари- 
нинг нисбати ҳақидаги маълумотларни олиши ва улар­
ни солиқ тўловчилар эътиборига ҳавола этиши лозим.
Масалан:
Тош кент шаҳрида водопровод тармоғига 74% 
ер ости ва 26% ер устидаги манбалардан сув келиб тушади. 
Айтайлик, корхона бир ойда 10 минг куб м. сув олган. Ш ун­
дай бўлганида, ер устидаги манбалардан олинган сув ҳажми:
10000 х 74 : 100 = 7400 куб м. ни,
ер ости манбаларидан олинган сув ҳажми:
10000 — 7400 = 2600 куб м. ни ташкил этади.
1999 йилда саноат корхоналари учун ер устидаги манба­
лардан олинган сув учун солиқ ставкаси 1 куб м. га 326,9 
тийин ва ер ости манбаларидан олинган сув учун солиқ 
ставкаси 420,5 тийин қилиб белгиланган. Солиқнинг умумий 
суммаси:
(7400 х 420,5) + (2600 х 326,9) = 39616,40 сўм бўлади.
Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ ҳисоб- 
лан ганда:
Д -т 9430—“Бош қа операцион харажатлар” — 39616,40
сўм;
К -т 6410—“ Бюджетга тўловлар бўйича қарзд орлик” —
39616.40 сўм.
Ушбу солиқ бюджетга тўланганда қуйидагича проводка 
берилади:
Д -т 6410—“ Бюджетга тўловлар бўйича қарзд орл и к” —
39616.40 сўм
К -т 5110—“Ҳисоб-китоб счёти” — 39616,40 сўм.