Жоба: Инвестиция дастуринин мазмуны, әҳмийети, оны қәлиплестириўдиң тийкарғы

Мәмлекет инвестиция дәстүрин қәлиплестириў


Жоба:
1. Инвестиция дастуринин мазмуны, әҳмийети, оны қәлиплестириўдиң тийкарғы
принциплери ҳәм үстин бағдарлары.
2. Инвестиция дастуринин қурамы ҳәм оны қәлиплестириў басқышлары.
3. Инвестиция дәстүрлериниң әмелге асырылыўы мониторинги.


1.Инвестиция дастуринин мазмуны, әҳмийети, оны қәлиплестириўдинг тийкарғы принциплери ҳәм үстин бағдарлары
Инвестиция дастури (кейинги орынларда дастур деп аталады) – бул Республика экономикасын турақлы ҳәм жедел раўажландырыўға ерисиўге, табийий, минерал шийки зат, финанслық, материаллық ҳәм мийнет ресурсларидан әдил пайдаланыў жолы менен Республиканинг айырым тармақлары ҳәм тарулардиң қурамын озгертиудин тийкарғы устемлиги ҳәм стратегик уазийпаларын әмелге асырыўға бағдарланған бир - бири менен өз-ара байланыскан шешимлер комплекси.
Өзбекстан Республикасы инвестиция дастури республиканы социаллық-экономикалық раўажландырыў прогнозларынын қурам бөлими есапланады ҳәм мәмлекет инвестиция сиясатының үстин бағдарларын сәўлелендиреди. Соның менен бирге инвестиция дастури проект– қыдырыу жумысларынан баслап мәмлекетти социаллық-экономикалық раўажландырыўдың улыўма мәмлекет дастурлари орынланыўын тәмийинлеў ушын объектти пайдаланыўға тапсырыуга шекемги болған басқышларды есапқа алған жағдайда, инвестиция проектлерин әмелге асырыў мүддетлерин ҳәм финансластырыў дереклерин есапқа алып, ҳәр жылы дастурдин тийкарғы корсеткишлери аныкластырылган ҳәм анық дизими тазаланған жағдайда 3 жыллык дәуирге калиплестириледи.
Инвестиция дәстүрин калиплестриудин тийкарғы принциплери болып төмендегилер есапланады:
- инвестиция процесслерин басқарыў тараўында мәмлекет сиясатын әмелге асырыў, жасырын шәртлерде сырт ел инвестицияларды ҳәм кредитлерди енгизиў, сондай-ақ проектлерди таңлап алыў ҳәм олардың әмелге асырылыўы мониторингин алып барыў тийкарында олардан нәтийжели пайдаланыў механизмин жаратыў;
- белгиленген мәмлекет устемлиги тийкарында ең керекли тармаклары ҳәм хызмет тарауларын қоллап қуўатлаў;
- социаллық әҳмийетке ийе болған тармақларды (тәлим, ден-саулык сақлаў) биринши нәўбетте, финансластырыў;
- минерал шийки зат ресурсларын ҳәм ауыл хожалыгы онимлерин терең қайта ислеуди, таяр онимди сыртқы базарда бәсекеге шыдамлық дарежеге еткизиуге бағдарланған ислеп шығарыўды тез раўажландырыўға қаратылған инвестиция проектлерин қоллап қуўатлаў;
- транспорт инфра дузилисин раўажландырыў ҳәм қәлиплестириў;
- инвестиция проектлерди инвестиция дастуринин анық дизимге алдыннан белгиленген критериялар тийкарында киритиў;
- илгери басланган объектлерди тамелау ушын орайластырылған инвестицияларды, биринши нәўбетте, ажратыу.
Проектлерди таңлап олыуда олардың нәтийжелиги, республика экономикасы айырым тармаклары ҳәм регионларды раўажландырыў устемлиги, өним сатыў корсеткишлери, соның ишинде экспортга арналган, бутловчи затлар ҳәм компанентлер ислеп шығарыўды жергиликлестириуде қатнаcыў ҳәм соған уқсағанлар тийкарғы критериялар есапланады.
Инвестиция дастурида проекттиң баҳалаў қуны, тамамланбаган қурылысы ҳәм қурылысты тамамлау ҳәмде пайдаланыўға тапсырыу ушын жыллар бойынша ағымдағы баҳаларда финансластырыўға зәрур, финансластырыўдың тастыйыкланган дереклери ҳаққындағы мағлыўматлар корсетиледи.
Инвестиция дәстүрин ислеп шығыў ҳәм әмелге асырыуы бойынша барлық жумысларды Өзбекстан Республикасы экономика министрлиги муўапықластырып барады.
Инвестиция дастури Өзбекстан Республикасы Президентиниң тийисли қарары менен тастыйықланады.
Өзбекстан Республикасының инвестиция дастури бул мәмлекет тәрепинен сырт ел инвестицияларды қоллап қуўатлаў ушын үстин ҳәм биринши орында орынланыўы керек болған мәмлекет тәрепинен хошаметлеуши бағдарларды ислеп шығыў куралында әмелге асырылатуғын чора - тадбирлар хамде сырт ел инвесторлар ушын қолай инвестиция орталығын жаратыў ҳәм олар ажратылган қаржылардың жоқары экономикалық нәтийжелигине ерисиў ушын терең хуқықый база, тийисли институтлар жаратыў системасы.
Үстин бағдарларға төмендегилерди киритиў мүмкин:
Биринши үстин бағдар– комуналлық турар жай қурылысы;
Екинши үстин бағдар– заманагөй коммуникация қураллары, транспорт ҳәм байланыс қуралларын ислеп шығарыў, транспорт ҳәм информация тармаклары жаратыў ҳәм модернизация етиў;
Үшинши үстин бағдар- жоқары технологиялар. Жоқары технологиялық ҳәм дунья базарында бәсекеге шыдамлы, импорт товарларының орнын баса алатуғын товарларды ислеп шығарыўды пайда етиў;
Төртинши үстин бағдар– запасларын унемлеу экологиялық таза технологиялар. Минерал байлықларды жер астынан қазып алыў ҳәм табийий шийки-затты толық ҳәм комплекс қайта ислеў ушын ең таза пән – техника табысларынан пайдаланыў;