Jizzax davlat pedagogioka institut

Internet saytlari

1. 
   www.tdpu.uz
   
2. 
   www.pedagog.uz
   
3. 
   www.edu.uz
   
4. 
   www.nadlib.uz (A.Navoiy nomidagi O’z.MK)
   
5. 
   http://ziyonet.uz — Ziyonet axborot-ta’lim resurslari portal
   

III. Mustaqil talim soatlari

1	Jismoniy madaniyat tarixi fanining maqsadi hamda vazifalari.	2 soat
2	Qadimgi dunyo halqlarining jismoniy tarbiyasi.	2 soat
3	Qadimgi Yunoniston, Rim va Rusda jismoniy tarbiya	4 soat
4	O‘rta asrlarda jismoniy tarbiya	4 soat
5	Buyuk gumanistlar ta`limoti	2 soat
6	Yangi va eng yangi davrlarda jismoniy madaniyat	2 soat
7	Ajdodlarimiz yashagan davrlarda jismoniy tarbiya.	4 soat
8	Markaziy Osiyoda jismoniy tarbiyaning rivojlanishi	2 soat
9	Xalqaro sport harakatining rivojlanishi va halqaro olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi	2 soat
10	Milliy olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi	2 soat
11	O‘zbekiston sportchilarining Osiyo, jahon va Olimpiya o‘yinlaridagi ishtiroki	4 soat
12	O‘zbekiston Respublikasida jismoniy madaniyat va sportning rivojlanishi	2 soat
13	Jismoniy tarbiya va sportni boshqarishning nazariy asoslari	2 soat
14	Jismoniy tarbiya va sportni boshqarish tizimlari	2 soat
15	O’zbekiston Respublikasi Madaniyat va sportishlari vazirligi	2 soat
16	Jismoniy tarbiya va sportni boshqarishda ishtirok etuvchi davlat idoralari	2 soat
17	O’zbekiston Respublikasi milliy olimpiya qo`mitasi	2 soat
18	Sport maktablari va markazlari faoliyatini tashkil qilish	2 soat
19	Aholi turar-joylarida ommavii sog’lomlashtirish va xalq milliy o’yinlarini tashkil qilish	2 soat
20	Boshqashrining ijtimoiy-psixologik va pedagogik yo’nalishlari	2 soat
21	Boshqarishning huquqiy asoslari	2 soat
22	Boshqarishningjamoat tashkilotlari	2 soat
23	Xorijiy mamlakatlarda jismoniy tarbiya va sport ishlarini boshqarish	4 soat
Jami		60 soat

IV.Glossariy:

№	Atamaning O‘zbek tilida nomlanishi	Atamaning Rus tilida nomlanishi	AtamaningIngliz tilida nomlanishi	Atamaning ma’nosi
	mashq	uprajneniya	Fairy tales	Harakatlar,harakat faoliyatlari, shuningdek harakat faoliyatining murakkab turlari, bo‘lib ular jismoniy tarbiya vazifalarini hal etish uchun vositada tanlab olingan. “Mashq” atamasini harakat faoliyatini bir necha bor takrorlash jarayonini ifodalash ma’nosida ham qo‘llaniladi.
	Harakat faoliyati	Dvigatelnoy aktivnost	actiwiti	Deb harakatni bajara olish uni takomillashtirish va ko‘nikmani vujudga keltirishga aytiladi
	Jismoniy tarbiya	Fizicheskaya vospitaniya	Physical traihihg	Jismoniy kamolotga erishishga yo‘naltirilgan pedagogik jarayondir.
	Jismoniy tayyorgarlik	Fizicheskaya podgotovka	Physical traihihg	U aniq kasb xususiyatiga ko‘ra o‘tkaziladigan jismoniy mashqlarning vazifalari, vositalari, o‘kazish metodikasining o‘ziga xosligi bilan xarakterlanadi.
	Jismoniy ta’lim	Fizicheskaya vospitaniya	Physical traihihg	Jismoniy tarbiyaning maxsus bilimlar,harakat ko‘nikma va malakalarini egallashdan iborat bir turi.
	Sport	sport	sport	Bu musobaqa jarayonida namoyon bo‘ladigan,u yoki bu jismoniy mashq turida eng yuqori natijaga erishishga yo‘naltirilgan maxsus faoliyatdir.
	chidamlilik	vыnoslivost	durable	Biror –bir faoliyatda toliqishga qarshi tura olish qobiliyatidir.
	musobaqalashmoq	sorevnovaniya	compete	Ikki jamoa o‘rtasida bellashuv
	jismoniy madaniyat	Fizicheskaya kultura	Physical traihihg	Bu jismoniy kamolotga erishishga yo‘naltirilgan pedagogik jarayondir.
	Jismoniy rivojlanish	Fizicheskaya razvitiya		Bu kishi organizmi shakl va funksiyalarining o‘zgarish jarayonidir.

5. Ilovalar

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

JIZZAX DAVLAT PEDAGGIKA INSTITUTI

“Tasdiqlayman”

Jizzax davlat pedagogika instituti
rektori Sh.S.Sharipov
­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ ________________________
2021 yil “____” _________
JISMONIY MADANIYAT TARIXI VA SPORTNI BOSHQARISH
FANINING O`QUV DASTURI

Bilim sohasi:	100000 – Ta`lim
Ta’lim sohasi:	110000 – Ta`lim
Ta’lim yo‘nalishi:	60112200– Jismoniy madaniyat 61010300-Sport faoliyati (Kurash)

Jizzax - 2021

Fan/modul kodi JMTSB		O‘quv yili 2020-2021	Semestr 1-2	ECTS - Kreditlar 4
Fan/modul turi majburiy		Ta’lim tili O‘zbek		Haftadagi dars soatlari 4
1.	Fanning nomi		Auditoriya mashg‘ulotlari (soat)	Mustaqil ta’lim (soat)	Jami yuklama (soat)
	Jismoniy madaniyat tarixi va sportni boshqarish		120	120	240
2.	I. Fanning mazmuni Fanni o‘qitishdan maqsad – bo‘lajak kadrlarga Jismoniy madaniyat tarixi va sportni boshqarish bo‘yicha atroflicha va chuqur kasbiy bilimlar berish orqali, kelajakdagi ish faoliyatlarida kasbiy-amaliy ahamiyat kasb etuvchi jismoniy madaniyat bo‘yicha kasbiy bilimlar, ko‘nikma va malakalarga ega qilish qatorida pedgogik va axborot texnologiyalardan foydalana olish kabi amaliy ko‘nikmalar bilan qurollantirishni ko‘zda tutadi. Fanning vazifasi – talabalarga o‘quv muassasalari maktabgacha ta’lim muassasalari, umumta’lim maktab, akademik litsey hamda texnikumlarda o‘quvchilarini jismoniy madaniyat mashg‘ulotlarida umumrivojlantiruvchi mashqlardan, umumiy va maxsus mashqlardan foydalanish, ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya jarayonini tizimli tashkil etish va boshqarish hamda jamiyatning ijtimoiy qatlamlari orasida sog‘lom turmush madaniyatini targ‘ib qilish va keng ommalashtirish kabi bilimlarini shakllanishini o‘rganishga ko‘maklashadi. II. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘ulotlari) 1-mavzu. Jismoniy madaniyat tarixi fanining maqsadi hamda vazifalari. Jismoniy madaniyat tarixi fanining maqsadi hamda vazifalarini tushuntirish va fanning umumiy mazmuni, uning rivojlanish bosichlari. 2-mavzu. Qadimgi dunyo xalqlarining jismoniy tarbiyasi. Qadimgi dunyo xalqlarining jismoniy tarbiyasi, onalik va otalik urug‘chilik davrida jismoniy mashqlarni rivojlanish xususiyatlari. 3-mavzu. Qadimgi Yunonistonda Gomer davrida jismoniy tarbiya. Sparta, Afina tizimi, Antigimnastika, 4-mavzu. Qadimgi olimpiya o‘yinlari. Qadimgi zamonlardagi olimpiya o‘yinlarini tashkil etilish va o’tkazilish 5-mavzu. Qadimgi Rimda gladiatorlar maktabi. Qadimgi Rimda gladiatorlar maktabi va uni rivojlanish. 6-mavzu. O`rta asrlarda chet mamlakatlarda jismoniy tarbiya. O‘rta asrlarda Buyuk Britaniya, Germaniya, AQSh, Fransiyada jismoniy tarbiyani rivojlanishi hamda sport turlari 7-mavzu. Buyuk gumanistlar ta’limoti. Buyuk gumanistlar ta’limoti, Vittorina de Feldre maktabi, Iyeronim Merkurialisis, J.J.Russo, I.Pestalotsii, T.Mor, jismoniy tarbiya haqidagi mulohazalari. 8-mavzu. Yangi va eng yangi davrlarda chet mamlakatlarda jismoniy tarbiya. Yangi va eng yangi davrlarda chet mamlakatlarda jismoniy tarbiya rivojlanishi. 9-mavzu. Buyuk ajdodlarimiz jismoniy tarbiyaga fikirlari va uning tarbiyaviy ahamiyati. Abu Ali Ibn Sinoning “Tib Qonuni” asarida sixat-salomatlik masalalari va badantarbiya haqida fikri. M.Qashqariy, A.Navoyi, asarlarida jismoniy tarbiyani yoritilishi va uning tarbiyaviy ahamiyati. 10-mavzu. Xalqaro sport harakatining rivojlanishi va xalqaro olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi. Xalqaro sport harakatining rivojlanishi va xalqaro olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi, olimpiya kongressi, olimpiya ramzlari. 11-mavzu. O‘zbekiston Respublikasida jismoniy madaniyat va sportning rivojlanishi. Mustaqillikdan so‘ng O‘zbekistonda jismoniy tarbiya va sport bo‘yicha qonun va qarorlarni qabul qilinishi.Jismoniy tarbiya va sportga bo’lgan etibor, sport inshotlarini barpo etilishiva sport musobaqalarini tashkil etilishi. 12-mavzu. Milliy olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi. Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomi. Uning tarkibiy tuzilishi: Bosh Assambleya, Kongress, sessiya, ijroko‘m. O‘R Milliy Olimpiya qo‘mitasining asosiy vazifalari. 13-mavzu. O‘zbekiston sportchilarining Osiyo, jahon va Olimpiya o‘yinlaridagi ishtiroki. O‘zbekiston sportchilarining Osiyo, jahon va Olimpiya o‘yinlaridagi ishtiroki. 14-mavzu. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarish fanining maqsadi hamda vazifalari. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarish fanining maqsadi hamda vazifalarini tushuntirish va fanning umumiy mazmuni. 15-mavzu: O’zbekistonda jismoniy tarbiya va sport tizimini boshqarishning vazifalari. Jismoniy tarbiya va sport tashkilotlar o’z faoliyatlarini olib borishga qo’yilgan vazifalar. 16-mavzu. O’z-o’zini boshqaruv tashkilotlarida jismoniy madaniyatni tashkil etish va boshqa sohalar bilan aloqadorligi. O’z-o’zini boshqaruv tashkilotlarida jismoniy madaniyatni tashkil etish, va boshqa sohalar bilan hamkorlikda sport musobaqalarini tashkil etish. 17-mavzu. O’zbekiston Respublikasining Mustaqillik davrida jismoniy tarbiya va sportning ijtimoiy ahamiyati. O’zbekiston Respublikasining Mustaqillik davrida jismoniy tarbiya va sportning ijtimoiy ahamiyati, huquqiy asoslari 18-mavzu. Jamiyat taraqqiyoti va ijtimoiy-iqtisodiy ishlab chiqarish jarayonlarida jismoniy tarbiyaning mohiyati. Jamiyat taraqqiyoti va ijtimoiy-iqtisodiy ishlab chiqarish jarayonlarida jismoniy tarbiyani o’rni, jismoniy tarbiya va sport menijmint va marketing. 19-mavzu. O’zbekiston Respublikasi Turizm va sport vazirligi. O’zbekiston Respublikasi turizm va sport vazirligining tashkiliy tuzilishi, uning tarkibiy tarmoqlari, O’zDJTva SU faoliyati. Vazirlikning mutaxassis xodimlar bilan ishlash bo’yicha vazifalari, jismoniy tarbiya va sportni tashkil etishning ilmiy asoslari. O’zbekiston Respublikasi Turizm va sport vazirligining milliy teleradiokanallar bilan hamkorligi, “O’zbekiston”,“Dinamo”, “Yoshlik”, “Talaba” sport assotsiatsiyalari va boshqa sport klublari. 20-mavzu. O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasi. O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasining Nizomi. Uning tarkibiy tuzilishi: Bosh Assambleya, Kongress, sessiya,ijroqo’m. Milliy Olimpiya qo’mitasining asosiy vazifalari. Olimpiya klublari va ularning vazifalari. Olimpiya Akademiyasi va uning vazifalari. O’zbekistonning xalqaro sport aloqalari . 21-mavzu. Jamoat tashkilotlari. “Mahalla”, “Navro’z”, “Ekosan”, “Nuroniy”, “Sog’lom avlod uchun”xayriya jamg’arma uyushmalari. “Ma’naviyat va ma’rifat” jamoatchilik markazi “O’zbekiston yoshlar ittifoqi” kengashining jismoniy tarbiya va sport sohasidagi faoliyati, Idoralar va jamoat tashkilotlarining faoliyatini muvofiqlashtiruvchi maxsus tashkilot sifatida Respublika jamoat tashkilotlarining turlari. 22-mavzu. Sport maktablarining turlari va ularning nizomlari haqida tushunchalar. Iqtidorli sportchilarni tarbiyalashda bolalar va o’smirlar sport maktablarining ahamiyati. Ixtisoslashgan va kompleks sport maktablarining bosqichlari. Murabbiylar kengashi.Iqtidorli yoshlarni tanlash, qabul qilish tartiblari. Olimpiya o’rinbosarlarini tayyorlovchi bilim yurtlari. 23-mavzu. Sport maktablarida ommaviy sport tadbirlarini uyushtirish. Sport maktablarida ommaviy sport tadbirlarini uyushtirish. Murabbiylar, tarbiyachilar xodimlar va sportchilarni rag’batlantirish. Sport markazlari va ularning faoliyati. 24-mavzu. Aholi turar joylarda ommaviy sog’lomlashtirish jismoniy tarbiyasini va milliy o’yinlarni tashkil qilish. Ommaviy sog’lomlashtirish va milliy o’yinlarni aholi turar joylarida, umumiy ishlab chiqarish va ta’lim muassasalarida tashkil qilishda sport uyushmalari, tashkilotlar va sport yo’riqchilarini mexnat faoliyatini himoya qilish va ijtimoiy turmush madaniyatini rivojlantirishda kasaba uyushmalari, turli partiyalar, jamg’arma,uyushmalarining o’rni. Sport jamiyatlari va ularning quyi tarmoqlarining tuzilishi. Respublika kasaba uyushmalari federasiyasi qoshidagi “O’zbekiston” sport jamiyatining tuzilishi, ish mazmuni va uning vazifalari. Ishlab chiqarish va ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya jamoalari. 25-mavzu. Jismoniy tarbiya va sportning ijtimoiy tarbiyaviy va ma’naviy mohiyatlarini o’rganish. Insonning ruhiyati uning ijtimoiy turmushi va ta’lim-tarbiya jarayonida asosiy omillari. Yoshlarning ma’naviy va jismoniy kamolotini tarbiyalab yetishtirish jismoniy tarbiya va sportni o’rni. 26-mavzu. Xorijiy mamlakatlarda jismoniy tarbiya va sport ishlarini boshqarilishini o’rgatish. Xorijiy mamlakatlarda jismoniy tarbiya va sport ishlarini boshqarilishini o’rgatish, havaskor va professional sport tashkilotlari ish faoliyatini tashkil qilish, sport klublarining yillik reja va sport tadbirlari kalendar rejalari haqida nazariy ma’lumotlarga ega qilish. II.1. Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi: Jismoniy madaniyat tarixi fanining maqsadi hamda vazifalari. Qadimgi dunyo xalqlarining jismoniy tarbiyasi. Qadimgi yunonistonda Gomer davrida jismoniy tarbiya. Qadimgi olimpiya o‘yinlari. Qadimgi Rimda gladiatorlar maktabi. O‘rta asrlarda Buyuk Britaniya, Germaniya, AQSh, Fransiyada jismoniy tarbiyani rivojlanishi hamda sport turlari Buyuk gumanistlar ta’limoti. Yangi va eng yangi davrlarda chet mamlakatlarda jismoniy tarbiya. Buyuk ajdodlarimiz jismoniy tarbiyaga fikirlari va uning tarbiyaviy ahamiyati. Xalqaro sport harakatining rivojlanishi va xalqaro olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi. O‘zbekiston Respublikasida jismoniy madaniyat va sportning rivojlanishi. Milliy olimpiya qo‘mitasining tashkil topishi. O‘zbekiston sportchilarining Osiyo, jahon va Olimpiya o‘yinlaridagi ishtiroki. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarish fanining maqsadi hamda vazifalari. Jismoniy madaniyat harakatining boshqarishning vazifalari. O’z-o’zini boshqaruv tashkilotlarida jismoniy madaniyatni tashkil etish fanining maqsadi, vazifalari va boshqa sohalar bilan aloqadorligi. O’zbekiston Respublikasining Mustaqillik davrida jismoniy tarbiya va sportning ijtimoiy ahamiyati. Jamiyat taraqqiyoti va ijtimoiy-iqtisodiy ishlab chiqarish jarayonlarida jismoniy tarbiyaning mohiyati. O’zbekiston Respublikasi Turizm va sport vazirligi. O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasining tashkil qilinishi va uning xalqaro sportga aloqadorligi. Jamoat tashkilotlari. Sport maktablarining turlari va ularning nizomlari haqida tushunchalar. Sport maktablarida ommaviy sport tadbirlarini uyushtirish. Aholi turar joylarda ommaviy sog’lomlashtirish jismoniy tarbiyasini va milliy o’yinlarni tashkil qilish. Jismoniy tarbiya va sportning ijtimoiy tarbiyaviy va ma’naviy mohiyatlarini o’rganish. Xorijiy mamlakatlarda jismoniy tarbiya va sport ishlarini oshqarilishini o’rgatish. III. Amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish bo‘yicha ko‘rsatma va tavsiyalar Amaliy mashg‘ulotlar uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi: Jismoniy madaniyat tarixi bo‘yicha 1. Qadimgi dunyo xalqlarining jismoniy tarbiyasi. Qadimgi yunoniston, rim va rusda jismoniy tarbiya. 2. Qadimgi olimpiya o‘yinlari. 3. Buyuk ajdodlarimiz jismoniy tarbiyaga fikirlari va uning tarbiyaviy ahamiyati. 4. O‘zbekiston sportchilarining Osiyo, jahon va Olimpiya o‘yinlaridagi ishtiroki. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarish bo‘yicha 1. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarishning nazariy asoslari. 2. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarish tizimlari. 3. O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport qo‘mitasi. 4. Jismoniy tarbiya va sportni boshqarishda ishtirok etuvchi davlat idoralari. Amaliy mashg‘ulotlar talablari bo‘yicha jismoniy madaniyat va sportning asosiy tushunchalari, jismoniy madaniyat tizimining umumiy prinsiplari va uning amalga oshirish yo‘llari, jismoniy madaniyat vositalari, jismoniy mashqlar texnikasi, jismoniy mashqlarni turkumlarga bo‘linishi, jismoniy mashqlar mashg‘ulotlarining tuzilishi va mazmuni, qishloq joylarda jismoniy madaniyat ishlari va ularning holati, o‘quv muassasalarida jismoniy madaniyat mashg‘ulotlarini tashkil qilish va o‘tkazish metodikasi, jismoniy madaniyat darsning shakllari va turlari hamda jismoniy tarbiya sport ishlarini rejalashtirish amaliy o‘rgatiladi.