Жиззах политехника институти рахимов адхам барат ўҒЛИ

1-расм. Хорижий тилларни билиш компетентлигининг касбий ва шахсий фаолиятдаги ўрни
Педагогик тажрибаларга кўра таълим лойиҳасини ишлаб чиқиш асосида бўлажак профессионал таьлим ўқитувчиларининг хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантириш босқичларини аниқлашда лойиҳа методи ва лойиҳа фаолиятини қўллаш яхши самара беради. Таълим лойиҳасини амалга ошириш тўрт асосий босқични ўз ичига олади: Conceive (ўйлаш) - Design (лойиҳалаш) - Implement ( амалга ошириш) - Operate (бошқариш). Бу босқичлар лойиҳа фаолиятини ташкил этади ва лойиҳа натижасида янги маҳсулот яратишнинг ҳаётий циклини акс эттиради.
Биз томонимиздан ишлаб чиқилган бўлажак профессионал таълим ўқитувчиларининг хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантириш модели қуйидаги блоклар билан ифодаланади: мақсад, методологик, мазмуний-фаолиятий, диагностик-натижавий (2-расмга қаранг).
Мақсад блокида бўлажак профессионал таълим ўқитувчиларининг хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантириш мақсади кўзда тутилган. Бу мақсад жамиятнинг ижтимоий тартиби, давлат ва ўзгарувчан ижтимоий-маданий ва иқтисодий вазият билан белгиланади, бу эса профессионал таълими соҳасидаги компетенцияларни доимий янгилаб бориш ва кенгайтиришни талаб қилади.
Моделнинг методологик блокида бўлажак профессионал таълим ўқитувчиларининг хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантиришда ҳисобга олиниши лозим бўлган ёндашув ва тамойиллар келтирилган. Моделнинг ушбу блоки тизимли, фаолиятга асосланган, компетентликка асосланган, лингвомаданий, шахсга йўналтирилган, таълим лойиҳасига асосланган ёндашувлар билан ифодаланади.
Мазмуний-фаолиятий блок бўлажак профессионал таълим ўқитувчиларининг хорижий тилларни билиш компетентлигини таълим лойиҳаси CDIO га кўра амалга оширилади. CDIO барча тўрт босқичнинг муайян ҳаракатлар ва натижалар билан тавсифланадиган таълим лойиҳасини амалга ошириш учун қўлланиладиган алгоритмнинг асосини ташкил этади (1-жадвал).
1-жадвал
Таълим лойиҳасини амалга ошириш

CDIO босқичлари	Амалда	Натижа
С (conceive) – Ўйлаш	Лойиҳа концепцияси ва ғояни аниқлаш	Лойиҳага қизиқиш ошди
D (design) –Лойиҳалаш	Лойиҳа режасини ишлаб чиқиш, лойиҳалаш	Лойиҳа ишлаб чиқилди
I (implement) – Амалга ошириш	Лойиҳани тайёрлаш, ҳужжатлаштириш ва амалга ошириш	Лойиҳа ҳужжатлаштирилди
O (operate) – Бошқариш	Лойиҳани бошқариш	Лойиҳа касбий фаолиятда қўлланилди