|
1.Ta’limiyo‘yinlar- Bolani didaktik material bilan o‘tkaziladigan o‘yinlarda yangi narsalarni o‘rganishga bo‘lgan ishtiyoqini tarbiyalash.
Narsalarning o‘lchami, shakli, rangi haqidagi tushunchalarini boyitish. Turli o‘lchamdagi xalqachadan piramida (minoracha) yasashga, “Geometrik mozaika”ga (doira, uchburchak, kvadrat) xos shakllarning o‘zaro munosabatlari ichida to‘g‘ri mo‘ljal olishga, to‘rtta qismdan (qirqma rasmlar, kubiklar) bir butunni hosil qilishga, bir xildagi narsalarning bitta sensor belgisi (rang, shakl, o‘lcham) bo‘yicha mosligi va farqlarini aniqlashga, qiyoslashga va guruhlashga o‘rgatish.
2.Didaktik o‘yin – bolani aqliy jihatdan tarbiyalashning muhim vositasi hisoblanadi. Ta’limiy o‘yinlar bolalarda ruhiy bilish jarayonlarini, fikrlash qobiliyatlarini shakllantiradi. Didaktik o‘yinlarning muhim jihati bolalarning fikrlash faolligini, mustaqilligini va nutqini rivojlantirishidir.
3.Milliy xalq o‘yinlari - Milliy xalq o‘yinlari ikki guruhga bo‘linadi: 1. Milliy harakatli o‘yinlar. 2. Milliy xalq o‘yinlari.Milliyharakatlio‘yinlarSportturlarihamdaxalqimizqadriyatlaribilanaloqadorbo‘lib, ularasrlardavomidadavrlargamosravishdarivojlanib, takomillashib, e’zozlanibkelingan. Ubolalarningjismonanbaquvvat, sog‘lom, jasur, qat’iyatli, chaqqon, uddaburonbo‘libo‘sishlaridamuhimomilbo‘libhisoblanadi. Xalqmilliyo‘yinlaridamillatningo‘tmishtarixi, ma’naviyvamadaniyrivojlanishiningxarakterxususiyatlari, urf-odatlari, an’analarijamlangandir.
4.Sport o‘yinlari – bularga voleybol, basketbol, badminton, shaharcha, lapta, stol tennisi, futbol, xokkey kiradi.
Sport o‘yinlarida eng avvalo maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarning yosh xususiyatlari hisobga olinadi, shuning uchun faqat sodda, biroz harakat texnikasi qoidalari, o‘yinni tashkil etishning haqiqiy elementlari tanlanadi. Shu tufayli o‘yin omillari katta kishilarda bo‘lganidek jismoniyvaasabiyzo‘riqishuyg‘otmaydi. Aynipaytdaularmaqsadgaintilganlik, o‘rtoqlikvama’suliyathissinivasportgamuhabbatinitarbiyalaydi. Sporto‘yinlaridaqatnashuvchilarsonianiqbelgilangan, ularningvazifalaritaqsimlangan, o‘yinmuddativaqtichegaralanganbo‘ladi. O‘yinlarnio‘tkazishshartlarimaxsustayyorlanganjoyni, belgilanganmaydonchani, tegishlijihozvainventarlarnitalabqiladi.
5.Oddiy harakatli o‘yinlarni o‘zgartirib turish maqsadga muvofiqdir. Biroq variantlar faqat o‘yinni rang-baranglashtirish bolalarning unga nisbatan qiziqishini saqlab turish uchungina emas, balki pedagogik vazifalar harakatlarini takomillashtirish, birmuncha murakkab o‘yin harakatlari, qoidalarini bajarishga o‘yin vaziyati sharoitining o‘zgarishi uchun kerak bo‘ladigan jismoniy sifatlarini tarbiyalash uchun ham zarurdir. Ular bolalardan muayyan aqliy va jismoniy kuchni va shu bilan birga o‘yinga nisbatan ortib boruvchi qiziqishni talab qiladi.
6.Sahnalashtirilgano‘yinlar. Boladateatrlashtirilgano‘yinlargaqiziqishhissiniuyg‘otishdadavometish. Kattalaryokikattayoshlibolalartomonidansahnalashtirilgano‘yinlarvaqo‘g‘irchoqspektakllaridagi
7.Voqeaband – ijrolio‘yinlar. Bolagatanishvoqealar, hayotiymavzular, adabiyasarlarbo‘yichaqiziqarlio‘yinlartashkilqilish; o‘zarobog‘langanbirnechaalohidaharakatlarni (ovqattayyorlash, stolnibezatish,ovqatlantirish) yagonabirmazmungabirlashtirish, o‘yinchoqlarsoniniko‘paytirishorqalio‘yinfaoliyatinikengaytirishvaboyitishgayordamberishdadavometish.
8.Qurilisho‘yinlari.Qurulishmateriallaribilano‘ynaladigano‘yinlar, undabolalarnio‘ynatishjarayonidao‘zlarinig‘oyalariniro‘yobgachiqarishuchuno‘yinjarayonitashkiletishgayordamberiladi.
9.Harakatlio‘yinlar. Bolaningharakatlio‘yinlaridagifaolliginioshirish. Tirmashibchiqish, emaklashko‘nikmalarinishakllantiruvchi, harakatepchilliginirivojlantiruvchi: koptok, pufak, aravacha, o‘yinchoqavtomobilbilano‘ynaladigano‘yinlarnitashkiletish. O‘yindabolaningfaolishtiroketishinita’minlash. Asta-sekinlikbilanmurakkabroqvaharakatturlarinio‘zgartiradigano‘yinlarnijoriyqilibborish. Bolanio‘yinqoidalarigarioyaqilishgao‘rgatish. Harakatlio‘yinlar: “Poezd”, “Samolyot”, “Pufak” , “Oppoqquyonchao‘tiribdi”, “Tramvay”, “Kimtezroq”, “Quyoshvabulut”, “Ko‘zbog‘lash”, “Chavandozlar”, “Bolalarqochinglar, qushuchibkeldi”, “Chori-chambar”, “Tovuqvajo‘jalar”, “Qaldirg‘och”, “Kimbirinchi?”.
10.Syujetli-rollio‘yinlarningshartlirealvaziyatibolagao‘zigatanishhayotiyobrazningqaytabajarishidayordamberadi. Bolaharakatlarningo‘zidan, qushvahayvonlargataqlidqilishdanquvonadi: qushchadekparvozqiladi, quyonchadeksakraydi, toychoqdekchopadi. Shuninguchunhamo‘yinpaytidakulgi, quvonchlixitoblareshitilibturadivao‘yinjarayoniasosidaendibolaningoddiyijrochilikfaolligi, o‘yinobrazigakirishgadastlabkiurinishlariqarortopadi.
Pedagogikijrochiliko‘yinlarinibolauchyoshdanboshlabo‘zlashtiraboshlaydi. Shuyoshgakelibbolaodamlaro‘rtasidagimunosabatlarbilantanishaboshlaydi, hodisalarningichkivatashqitomonlariniajrata boshlaydi, o‘zidaichkikechinmalarnisezaboshlaydi. Ulargamunosabatbildiradi.
Metodika – butarbiyachimehnatiningprofessionaltexnologiyasibo‘lib, tarbiyachiuniegallaganbo‘lishivabolalargarahbarlikqilishusullarinito‘xtovsiztakomillashtiribborishikerak.
Maktabgachayoshdabolalaro‘yinfaoliyatinio‘zlashtiraboribijtimoiyqadrlivaijtimoiybaholanuvchifaoliyatgatayyorlanaboshlaydilar. Maktabgachata’limtizimidaqo‘llaniladiganpedagogiko‘yinlarningquyidagiturlarimavjud:
Do'stlaringiz bilan baham: |
