|
Bahorgita’tilkunlariniesa, sayllargachiqishvatabiatquchog‘idao‘tkazishtavsiyaetiladi.
Tarbiyachi (jismoniytarbiyayo‘riqchisi) jismoniytarbiyamashg‘ulotlariningishmazmunidamaktabgachata’limmuassasalarida “Ilkqadam” o‘quvdasturitalablarigaasoslanadi. Shubilanbirgatarbiyachijismoniytarbiyayo‘riqchisi, shifokor, hamshirabilankelishganholdaoiladabolalarnijismoniytarbiyalashnitarg‘ibqiladi. Maktabgachata’limmuassasalaridajismoniytarbiyabo‘yichao‘tkaziladigantadbirlaro‘rtaguruhdanboshlabbiryildaikkimartao‘tkaziladi.
Maktabgacha ta’lim muassasalaridajismoniytarbiyabo‘yichao‘tkaziladigantadbirlartarbiyachi, jismoniytarbiyayo‘riqchisi, musiqarahbaribirgalikdaamalgaoshiradi.
Shuningdek, haftadabirmarta (dushanbakuni) musiqarahbaribilanbirgalikdamusiqaostidajismoniytarbiyamashg‘ulotlario‘tkaziladi.
Bolalarnijismoniytayyorgarliginitekshirish, mashg‘ulotlarnitashkilqilish, tozalik, gigieniktalablarga, xavfsizlikqoidalarigajiddiyrioyaqilishshart. Mashg‘ulotlarochiqhavodavajihozlangansportzalidao‘tkaziladi.
Bolalarsportkiyimidavapoyafzaldashug‘ullanadilar: issiqkunda - futbolka (mayka)-shortikda; pastroqtemperaturada – trikotajkostyumda; qishda – sportissiqkiyimidashug‘ullanadilar.
Bundantashqari,maktabgachata’limdabolalarningtashxisi, o‘zigaxosxususiyati, jismoniyvaaqliyrivojlanishi, salomatligivatayyorgarligi, qiziqishivaqobiliyatlarinihisobgaolganholdaturlisportto‘garaklarinitashkiletishmumkin.
Maktabgacha ta’lim muassasalarida o‘ynaladigan bir qator sport o‘yinlari va mashqlari mavjud bo‘lib, ulardan turli guruhlarda foydalanish mumkin.
Masalan: Kichik guruh uchun: “ Kurk tovuq va jo‘jalar”, “ Buyumgacha yugurib bor”, “Chumchuqlar”, “Qushlar va yomg‘ir”, “Kuchuk va mushuk bolalari” o‘yinlari o‘ynaladi.
O‘rta guruh uchun: “Milliy kurash” o‘yini. Bu o‘yinda bolalar ikkitadan bo‘lib kurashadilar. Ikkita bola bir – birining gardaniga yiqitishga urinib ko‘radi. Oyoq bilan chalishga harakat qilinadi. Ikkita boladan biri “raqibining” kuragini yerga tegizishi kerak, o‘z “raqibini” yiqitgan bola g‘olib sanaladi.
“Chaqqon bo‘l” o‘yini.Birbolaengashganholdaarg‘imchoqningbiruchiniyero‘zraaylantiradi. Atrofdagi 6-7 bola arg‘imchoqni yerga tushirib aylanganida uning ustidan sakraydi. Kim arg‘imchoqni bosib olsa, u o‘yindan chiqadi.
“Savatga tushir” o‘yini.Ustungao‘rnatilgansavatdan 1,5metrnarigachiziqchiziladi. Bolalarshuchiziqqabirin-ketinkelib, ketma-ket 8 martadansavatchagato‘ptash-laydilar. Qaysibolasavatchagako‘pmartato‘ptushirsa, shubolag‘olibhisoblanadi.
“Arqon tortish” o‘yini.Bolalarikkiguruhgabo‘linib, o‘rtadanchiziqchiziladi. Chiziqningo‘ngtarafinibirinchiguruhbolalari, chaptarafiniesaikkinchiguruhbolalariegallashadi. Arqontortishvaqtidaqaysiguruhbolalarichiziqningutomonigao‘tibkesa, o‘shaguruhyengiladi. Qaysiguruhbolalariarqonnio‘zitomongatortibolsa, o‘shaguruhg‘olibhisoblanadi. O‘yinda 10-14 bolaqatnashishimumkin.
“Arqondan sakrash” o‘yini.Buo‘yinda, avvaloqizlarishtiroketadi. Qizlarsonicheklanmaydi. Ikkitaqizarqonniaylantiradi. Qolganlarnavbatma-navbatarqondansakrabo‘tadi. Kimarqondansakrayolmasa, o‘yindanchiqadi. Kimko‘psakrasa, o‘yinningoxirigachayetkazaolsa, ug‘olibdebtopiladi. Buo‘yindao‘g‘ilbolalarhamqatna-shishimumkin.
Katta guruhlar uchun sport o‘yinlari. “Qorni kim o‘zoqqa otish” o‘yini. Bolalar ma’lum bir chiziq oldida turib, birin-ketin qorni mumkin qadar o‘zoqqa otadilar. Qor tushgan joy tayoqcha bilan belgilanadi. Agar navbatdagi bola qorni o‘zoqqa osa, yana tayoqcha bilan belgilanadi. O‘yinoxiridaqorniengo‘zoqqaotganbolalarrag‘batlantiriladi.
“Arg‘imchoqdan sakrash” o‘yini.Arg‘imchoqlarnioldingavaorqagaaylantiribsakrash. Navbatbilangoho‘ng, goh chap oyoqda sakrash. Oldinga sakrabbiroyoqdan, ikkinchioyoqqasakrash. Kimarg‘imchoqdansakrabmaydonningqarama-qarshitomonigabirinchiyetibkelsa, ug‘olibsanaladi.
“Yong‘oq” o‘yini.Buo‘yinni 2-3 yokiundanortiqbolao‘ynashimumkin. Yergadoirachiziladivadoirani 2 bo‘luvchichiziqtortiladi. Doiraichigato‘g‘richiziqustigayong‘oqteribqo‘yiladi. Doiradan 1,5-2 metrmasofao‘zoqlikdayanabirto‘g‘richiziqchiziladi, bolalarshuchiziqdaturishlarikerak. Harbirbolagayong‘oqberiladi. Bolachiziqdaturib, doiraichidagiyong‘oqnipoylaburadi. Yong‘oqnianiqnishongaolganbolayong‘oqniyutiboladi. O‘yinshutariqadavometadi. Engko‘pyong‘oqyiqqanbolag‘olibdebtopiladi.
“To‘xta” o‘yini. O‘yin uchun doira chiziladi. Bolalar shu doira ichida turadilar. Bir bola istagan o‘rtog‘iga qaratib to‘pni tepaga otadi. +amma bolalar birdaniga doiradan chiqib qocha boshlaydilan. Nomi aytilgan bola chaqqonlik bilan to‘pni yerga tushurmasdan ilib oladi va shu tariqa o‘yin davom etadi. Yana bir bolaga qaratib to‘p tepaga otiladi, o‘yin shu tariqa davom ettiriladi.
O‘yinmaktabgachayoshdagibolalarningasosiyfaoliyatibo‘lib, uorqalibolashaxssifatidashakllanadi. O‘yinbolalarningkelajakdagio‘quvvamehnatfaoliyati, kishilargatmunosabatningqaydarajadashakllanibborishinibelgilaydi.o‘yinfaoliyatiasosidaboladagibilishfaoliyatirivojlanadi, bolaqanchayaxshio‘ynasa, umaktabdashunchalikyaxshio‘qiydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
