Jismoniy madaniyat



Download 5,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet372/602
Sana13.01.2022
Hajmi5,42 Mb.
#357990
1   ...   368   369   370   371   372   373   374   375   ...   602
Bog'liq
2 5312198470054975767

1)bosh  tortish

  –  nizoga  nisbatan  shunday  reaktsiyaki,  bunda  nizoga  guvoh 

bo`lganlar aslida uning mavjudligini tan olmaydilar, unga aralashishdan bosh tortadilar. 

Odatda bunday sharoitda rahbar yo ayni paytda vaqti yo`qligini, imkoniyat yo`qligini, 

nizoning sababi arzimas holat ekanligini vaj qilib, uni xal qilishga aralashishdan bosh 

tortadi. Yoki u vaziyat taqozosi bilan paydo bo`lgan nizo vaqt o`tishi bilan o`z o`zidan 

yechimini topadi, odamlar insofga kelib qolishiga umid qiladi; 

2)tekislash

– bu nizolashuvchi tomonlardan birini mavjud holatga “ko`ndirish”, 

moslashtirish va shu yo`l bilan o`zining ham muayyan manfaatlarini himoya qilishdir. 

“Mayli  men  yutqazsam  ham,  sening  ishing  bitib  keta  qolsin”  degan  naqlda  nizoga 

aralashgan shaxs vaziyatni yumshatishga erishadi, go`yoki “o`zni qurbon qilib” bo`lsa 

ham tomonlarning yarashib ketishi uchun barcha imkoniyatni yaratadi; 



3)kompromiss –

 bu ochiq muloqot va vaziyatni, nizokashlarning xulq-atvori va 

fikrlarini  muhokama  qilish  yo`li  bilan  ikkala  tomon  uchun  ham  mahqul  bo`lgan 

yechimni  qidirishdir.  Bu  usulning  samaradorligi  shundaki,  nizoga  aralashgan  shaxs 

ikkala  tomonning  ham  aybini,  ular  tomonidan  yo`l  qo`yilgan  xatolarni  ochiq,  holis 

o`rtaga tashlaydi va eng mahquli – o`ar bir shaxs o`z burch va mashuliyatlarini taroziga 

solib olishlari ekanligini uqtiradi. Natijada ikkala tomonda xosil bo`lgan tanglik ma’lum 

ma’noda yumshaydi va oqilona qarorlar qabul qilish imkoniyati tug`iladi. 

 

 

Nizokashlar janjal bo`lgandan ko`ra yomon 



bo`lsa ham bir qarorga kelinganligidan 

xursand bo`lib, o`z fikrlaridan ma’lum 

ma’noda qaytadilar, vaqt o`tgach esa vaziyat 

umuman yumshab, tomonlar yarashib ketishi 

mumkin(5.2-rasm). 

Odatda  oilaviy  nizolarda  kompromiss  yo`lini  tutgan  oilaning  katta  a’zosi  yoki 

erkak kishi nizoning oldini olishga erishadi, bunda biror tomonning “bir gapdan qolishi” 

katta rol o`ynaydi; 




241 

 

4)raqobat

  –  odatda  bir  tomonning  ikkinchisi  ustidan  ustun  kelishi  hisobiga 

boshqasining batamom yengilishini nazarda tutadi. Ya’ni, bunda “Men yutishim uchun 

sen  mutloq  yengilishing  shart”  degan  tamoyil  ustivor  bo`ladi.  Bunday  usul  albatta, 

psixologik  nuqtai  nazardan  samarasiz  va  noto`g`ri  bo`lsa  ham,  ayrim  holatlarda 

masalaning  aynan  shu  tarzda  yechilishi  boshqalarning  iqtidori  yoki  irodasining 

kuchayishiga  sabab  bo`lishi  mumkin.  Masalan,  oilaviy  majoroda  kelin  agar  nohaq 

bo`lib, yoshligi tufayli arazlab, barchaning dilini xira qilishi va ushbu vaziyatda baribir 

qaynonaning  sabr  bilan  ustun  kelishi,  baribir  aytganini  qildirishi  yosh  kelinchakning 

kelgusini shu kabi xatti-harakatni boshqa qaytarmasligi uchun saboq bo`lishi mumkin; 

5)hamkorlik

 – bu nizoni xal qilishning shunday usuliki, bunda ikkala tomonning 

shaxsiy  manfaatlari  nizoni  keltirib  chiqargan  muammodan  ustun  qo`yiladi.  Bunday 

holatlarda nizokashlar bir tomon manfaatining inobatga olinmasligi, ikkinchi tomonning 

boshqa manfaatini yerga urishini tushungani uchun ham  murosa yo`li to`g`ri ekanligi, 

yaxshisi  mavjud  muammmoni  yechishga  teng  kirishish  lozimligi  fikriga  kelib 

to`xtaydilar. 

Shunday  qilib,  real  hayotda  nizoning  kelib  chiqishi,  uning  qanday  kechishi  va 

yechimi uni keltirib chiqargan vaziyatdan ham ko`ra, ushbu vaziyatda ishtirok etayotgan 

insonlarning unga nisbatan sub’yektiv munosabatlariga bog`liq bo`ladi. 

Tashkilot 

va ishlab chiqarishdagi nizolar kishilar kayfiyatiga salbiy ta’sir qiladi va ularning ish 

qobiliyatini  pasaytiradi,  jamoadagi  «ruxiy  iqlim»ni  yomonlashtiradi,  kadrlar 

qo`nimsizligini  ko`paytiradi.  Shuning  uchun  bu  masalalarga  doimo  e’tibor  berish, 

mehnat jamoalarini boshqarishni, kadrlar turg`unligini tahminlovchi shartlardan biridir. 

Ishlab  chiqarishda  nizoli  vaziyatlar  oldini  olishning  barcha  imkoniyatlaridan 

foydalanish lozim. 


Download 5,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   368   369   370   371   372   373   374   375   ...   602




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish