Жисмоний тарбия гигиенаси

Sog`lom turmush tarzi tushunchasi.
Mamlakatimizda faoliyat ko`rsatayotgan “Sog`lom avlod uchun” Xalqaro jamg`armasi hamda “EKOSAN” fondi va sog`liqni saqlash vazirligi taklifiga binoan O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 3-dekabrdagi 589-sonli qarori bilan “Yosh avlodni sog`lomlashtirish muammolarini majmuali hal etishning kengaytirilgan dasturi” tasdiqlangan. Mazkur dasturda odamning sog`lig`ini mustahkamlash va umrini uzaytirishda jamiyatimizning har bir a`zosi sog`lom turmush tarziga rioya qilishi zarurligi muhim ahamiyatga ega ekanligi alohida qayd etilgan. Zero, yuqorida ta`kidlanganidek, odam sog`lig`ining asosiy qismi, ya`ni 50 foizi sog`lom turmush tarziga bog`liq.
Sog`lom turmush tarzi tushunchasi odam xulq-atvorining hamma tomonlarini o`z ichiga oladi. Har kimning ma’suliyatli vazi-fasi hisoblangan o`z-o`zini bilish tushunchasi uning bir qismidir. Buning ma`nosi shuki, odam o`z organizmi hamma a`zolarining normal faoliyat ko`rsatishi uchun zarur bo`lgan gigiyena qoidalarini mukammal bilsa, ya`ni kun tartibi, ovqatlanish, aqliy va jismoniy mehnat qilish, dam olish, stol-stul (parta)da to`g`ri o`tirish, kiyinish qoidalariga amal qilish, zararli odatlar (kashandalik, giyohvandlik, spirtli ichimliklar iste`mol qilish)ga berilmaslik, o`z ruhiy holatini boshqarish, qattiq hayojon va ruhiy zarbalarga bardosh berish, tabiatga g`amxo`rlik bilan munosabatda bo`lish ahamiyatini to`g`ri idrok qiladi. Oilaviy turmush quruvchi yigit va qizlar yosh avlodni dunyoga keltiruvchi kuyov va kelinlar o`zlarining bo`lajak farzand-lari sog`lig`i, jismoniy va ruhiy barkamolligi uchun shaxsan javob-gar ekanliklarini his etib, buning uchun barvaqt g`amxo`rlik qila-dilar.
Mamlakatimiz Prezidenti Islom Karimovning O`zbekiston Respublikasi Oliy majlisining 9-sessiyasida “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi va ta‘lim tizimida o`tkaziladigan islohotlar to`g`risida” so`zlagan nutqida (1997-yil 29-avgust) «Kelajak avlod haqida qayg`urish, sog`lom, barkamol naslni tarbiyalab yetish-tirishga intilish bizning milliy xususiyatlarimiz» deb ta`kidlangan.
Yoshlarda sog`lom turmush tarzini shakllantirishga erishish hozirgi avlod manfaatlari uchungina emas, balki kelgusi avlod-larning eng maqbul genetik dastur bilan ta‘minlash uchun ham zarur. Odam qancha sog`lom bo`lsa uning farzandlari, nevara-chevaralari, ya`ni kelgusi avlodlari ham sog`lom, jismonan va ruhan barkamol bo`ladi. Maktab, oliy va o`rta maxsus bilim yurtlarida bolalar va o`smirlarga ta‘lim-tarbiya berish jarayonida ularda sog`-lom turmush tarzini shakllantirish masalasiga ham yetarli e`tibor berilishi lozim.