Jismlarning harakati. Fazo va vaqt darsning maqsadi a

Darsning borishi

0. 
   1.Tashkiliy qism. O'qituvchi darsning maqsad va vazifalarini tushuntiradi, savol-javob uchun savollarni tayyorlab qo'yadi.
   

2.O’tilgan mavzularni so’rash:

4. 
   Avtomobilga quwati 100 kW bo'lgan dvigatel o'rnatilgan. U 1 minutda 2,5 MJ foydali ish bajardi. Avtomobilning FIK ni toping.
   
5. 
   Ko'tansh krani 10 kW quwatli dvigatel bilan ishlaydi. Dvigatelning FIK 83% ga teng bo'lsa, massasi 2 t bo'lgan yuk 50 m balandlikka qancha vaqtda chiqariladi? g = 10 m/s² deb oling.
   
6. 
   Samolyot to'g'ri chiziq bo'ylab 800 km/soat tezlik bilan tekis uchmoqda. Dvigatellarining quwati 1800 kW va FIK 70% ga teng bo'lsa, tortish kuchi qancha?
   

3.Masala yechish namunasi.

1. 
   v₀ boshlang'ich tezlik bilan yuqoriga otilgan jism qanday h balandlikka ko'tariladi?
   

Yechilishi. Ko'tarilish balandligini jism otilgan nuqtadan boshlab hisoblaymiz. Bu nuqtada jismning potensial energiyasi nolga teng, kinetik energiyasi esa mv²J2 ga teng. Demak, jismning to'liq energiyasi 0 + mv²J2 = mv²J2 ga teng. h balandlik yuqori nuqtada jismning potensial energiyasi mgh ga, kinetik energiyasi nolga teng. To'liq energiya 0 + mgh = mgh. Energiyaning saqlanish qonuniga asosan, mv²J2 = mgh. Bundan: h = v²J2g.

2. 
   Massasi m = 3 kg bo'lgan shar prujina ustiga o'rnatilgan stolcha ustidan h = 3 m balandlikda turgan edi. Sharcha stol ustiga erkin tushganda prujinaning eng ko'p I siqilishini toping.
   

Prujinaning bikirligi k = 700 N/m. Stolcha va prujinaning massalarini hisobga olmang.