Ájiniyaz atındaǵı nmpi niń Magistratura bólimi Ruwxıylıq tiykarları baǵdarı 1-kurs magistrantı Bóribaev Orınbasardıń “Ruwxıylıqti ugit nasiyatlaw ” páninen “Rawajlangan mamleketlerdin ugit-nasiyatlaw dizimi ” temasında islegen Óz betinshe

Ájiniyaz atındaǵı NMPI niń Magistratura bólimi Ruwxıylıq tiykarları baǵdarı 1-kurs magistrantı Bóribaev Orınbasardıń “Ruwxıylıqti ugit nasiyatlaw ” páninen “Ruwxiyliqti u`git-na`siyatlaw dizimi evolyutsiyasi” temasında islegen Óz betinshe jumısı.

Tema: Ruwxiyliqti u`git-na`siyatlaw dizimi evolyutsiyasi

Joba:

1.Ruwxiyliqti u’git-na’siyatlaw dizimi basqishlari

2.A’yyemgi du’nya ruwxiyliqti u’git-na’siyatlawi III-min’ jilliqtan eramizdin’ VI-VII a’sirlerine shekem bolg’an da’wir

Orta Aziya xaliqlarinin’ milliy ruwxiylig’inin’ rawajlaniw basqishlari bul u’lke xaliqlarinin’ ma’deniy rawajlaniw protsessi menen tikkeley baylanisli bolip tabiladi. Bul protsess ku’ta’ quramali tariyxiy qubilislar jiyindisin qurap, o’z ishine bir neshe min’ jilliqlardi qamtip aladi. Mine usi ko’p min’ jilliq ruwxiy rawajlaniwimiz protsessinen tiykarg’I buwinlardi ajiratip aliwimiz lazim. Bulsiz milliy ruwxiylig’imizdin’ rawajlaniw basqishlari haqqinda so’z etip bolmaydi.

Ruwxiyliqti u’git-na’siyatlawdin’ tariyxiy rawajlaniw basqishlarin u’sh da’wirge bo’liwge boladi:

1

• Islamga shekemgi ruwxiyligimizdin rawajlaniwi (en ayyemgi dawirlerden – VII asirlerge shekem)

2

• Islam aymaqliq shenberliginde ruwxiyligimizdin rawajlaniwi (VIII-XV asirler)

3

• Jana dawirdegi dunya madeniyati ham ruwxiyligimizdin rawajlaniw maseleleri (XVI-XX asirler)

Birinshi da’wir o’zishine bir neshe min’ jillardi qamtip akadi, ekinshi da’wir VIII-IX a’sirdi o’z ishine qamtiydi, al u’shinshi da’wir bolsa bizin’ u’lkemiz Tu’rkistan ushin bes a’sir shamasinda dawam etip, onin’ da aqirg’I 200 jili ko’birek apatshiliqlarg’a toli boldi. Islamg’a shekemgi ruwxiylig’imizdin’ rawajlaniwi haqqinda en’ a’hmiyetli derekler:

• Birinshi da’wir o’zishine bir neshe min’ jillardi qamtip akadi, ekinshi da’wir VIII-IX a’sirdi o’z ishine qamtiydi, al u’shinshi da’wir bolsa bizin’ u’lkemiz Tu’rkistan ushin bes a’sir shamasinda dawam etip, onin’ da aqirg’I 200 jili ko’birek apatshiliqlarg’a toli boldi. Islamg’a shekemgi ruwxiylig’imizdin’ rawajlaniwi haqqinda en’ a’hmiyetli derekler:
• 1.Zardushtiyliktin’ “Avesto”kitabi ha’m tu’rkiy bitikler (jaziwlar);
• 2.A’yyemgi Shumer, Babil, Ashshur, ayyemgi Misir, Gretsiya, Hindistan, Qitay derekleri ha’m Iran shahanshahlarinan qalg’an tas jaziwlar;
• 3.Arxeologiyaliq estelikler-materialliq zatlar ha’m ha’r qiyli imaratlar;
• 4.Xaliq awiz-eki do’retiwshiligi ha’m jazba a’debiyat u’lgileri, u’rip-a’det ha’m ma’resimler, oyinlar, bayramlar ha’m t.b.