Jilılıq elektr stansiyasinda elektr energiya islep shig’ariw

Jilılıq elektr stansiyasinda elektr energiya islep shig’ariw

Joba;

1. 
   Energiya saqlanıw nızamınıń elektr energiyanı islep shıǵarıw usıllarındaǵı ornı
   
2. 
   Kondensatsion jilılıq elektr stansiyaları
   
3. 
   Jilılıq elektr orayı
   
4. 
   Puw-gaz hám gaz-turbina apparatlı jilılıq elektr stansiyaları
   

Paydalanilg’an a’debiyatlar

Energiya saqlanıw nızamınıń elektr energiyanı islep shıǵarıw usıllarındaǵı ornı

Energiyanıń saqlanıw nızamı XIX ásirdiń ortalarında jańalıq ashılǵan. Oǵan tiykarınan ámeldegi energiya hesh qashan joǵalmaydı, bálki bir túrden basqa bir túrge ótiwi múmkin.

Energiyanıń saqlanıw nızamı denelerde ıssılıq almasınıwın úyreniwde termodinamikanıń birinshi nızamı atınıń alǵan. Onıń mánisi menen ıssılıqtı mexanik energiyaǵa aylantıriwshı sistema mısalında tanıwamız. Shama menen oylayıq, sistema temperaturası onıń barlıq noqatlarında birdey. Bul sistemaǵa ıssılıq berilgende temperaturası artadı. Eger sistemaǵa tásir tek oǵan ıssılıq beriwden ibarat bolsa, onıń energiyası ga artadı. Sistema óz energiyasınıń azayıwı hám temperaturasınıń tómenlewi esabına jumıs penenorınlawı múmkin. Eger sistemaǵa ıssılıq beriw hám olkáraınan jumıs penenatqarılıwı bir waqıtta júz bersa, ol halda sistema energiyası ga ózgeredi. Eger sistemanıń energiyası ózgermeytuǵına, ol halda EMBED Equation. 3 boladı.

Bul teńleme muǵdarlıq tárepten termodinamikanıń birinshi nızamın ańlatadı, yaǵnıy energiyanı ózgertirmesten turıp jumıs penenorınlaw ushın sistemaǵa ıssılıq beriw kerekligin kórsetedi. Usınıń sebepinen ıssılıq almastan turıp jumıs penenorınlawshı motordı, yaǵnıy birinshi tur turaqlı motordı jaratıw múmkin emes.

Zamanagóy ıssılıq elektr stansiyalarında (IES) ıssılıqtı jumısqa aylandırıw jumısshı massa retinde suwdan paydalanıwshı cikllerde ámelge asıriladı.

Suw puwi járdeminde ıssılıqtı jumısqa aylantıriwshı cikl XIX ásir ortalarında Shotlandiyalıq injener Ol. Renkin tárepinen jańalıq ashılǵan. Puw generatorında janar may yoqilib, payda bóliwshi ıssılıq járdeminde suw qızdırıladı hám bug'ga aylantırıladı. Bul processga Renkin sikli diagrammasındaǵı (2. 2-súwret) ózgermeytuǵın basımda kólem ortuvchi AB aralıq sáykes keledi. Puw generatorında payda bóliwshi puw turbinaga jóneltiriledi. Bul jerde puw keńeyip, onıń ishki energiyası

1-puw generatorı 2-turbina 3-elektr generatorı 4-kondensator 5-nasos

mexanik energiyaǵa aylanadı, yaǵnıy turbinada paydalı jumıs penenatqarıladı. Turbinada bug'ning ideal Renkin sikliga muwapıq keńeyiw procesi BC adiabata boyınsha júz beredi. Turbinadan shıqqan puw kondensatorda kondensatsiyalanadi hám sovituvchi suw menen shıǵarıp jiberiledi. Puwding kondensatsiyalaniwina CD aralıq sáykes keledi. Kondensat támiyinleytuǵın nasos járdeminde puw generatorına uzatıladı. Bul processga DA aralıq uyqas penenkelip, ol suw basımınıń kólem ózgermegen halda artpaqtası menen bir waqıtta ámelge asadı (nasos tásirinde). Sebebi, qısılǵanda suwdiń kólemi ózgermeydi.

Ideal Renkin siklining paydalı jumıs penenkoefficiyenti (FIK), hár qanday ıssılıq mashinası daǵı sıyaqlı, jumıs penenorınlaw ushın sarp etiw bolǵan ıssılıqtıń isitkichda alınǵan pútkil ıssılıq muǵdarına qatnası menen belgilenedi: