Jerdin qisqa tolqinli antennalarg’a ta’siri

Antennalardin tu’rleri

Wazıypasına kóre, antennalar tómendegi gruppalarǵa bólinedi:
a) radioeshitirish stansiyaları antennasi;
b) radioaloqa stansiyası antennasi;
v) televiziyalıq antennalar;
g) radiolokatsiya hám radiotelemexanika antennalari;
d) radioastronomiya antennasi.
Bul antennalarıń dúzilisi bir- birinen parıq etiwine qaramay, barlıǵıda simmetrik yamasa simmetrikemes vibrator boladı.
Simmetrik vibrator óz-ara teń eki ótkeriwshi bolıp, olardıń bir ushina ótkeriwshi yamasa priyomnikdan keletuǵın fider liniyasi jalǵanadı. Ótkeriwshiniń uzınlıǵı uzatılıp atırǵan radio to'lqinlar uzınlıǵınń yarımına (ólshem yarım tolqın uzınlıǵına) teń bolǵan vibratorlar antenna texnikasıda kóp isletiledi.
Simmetrikemes vibrator tek bir ótkeriwshiden ibarat. Sol sebepli fider liniyasiıń ekinshi uchi jerge jalǵanıwı kerek. Kórsetkishleri: jónelgenlik diagramması, kúsheytiw koeffitsiyenti, tarqatılǵan tolqınlardıń polyus tegisligi, f. i. k., tásir bálentligi hám taǵı basqa
Dúzilisine kóre, antennalar gorizontal, vertikal, magnitlı, qıya, rombsimon, parabolik, dielektrikli hám taǵı basqa turlerge bólinedi. Alıstaǵı stansiyalardan signallardı qabıllawda hám uzatıwda gorizontal hámde vertikal antennadan, kishi (" qalta") hám kóterip júretuǵın radiopriyomniklarda signallardı qabıllawda magnitlı antennadan (3-súwret) paydalanıladı.
Magnitlı antenna radiotolqinlarıń magnitlı qurawshıların jaqsı sezedi. Bunday antenna magnit material (ferrit) den jasalǵan sterjennen ibarat bolıp, oǵan priyomnik terbelis konturınıń induktivlik katushkası ornatılǵan. Ultra qısqa tolqınlarda birqansha quramalı baǵdarlanǵan antennadan paydalanıladı. Olar metall sterjenlerge simmetrik bekkemlenip oyıq aynalar kórinisinde jasaladi.


26. Antennanin’ tiykarg’i bag’darlang’anliq parametrleri. Antennanin’ bag’darlang’anliq diagrammasi. Antennaniń baǵdarlanǵanliq xarakteristikasi dep nurlatiwshi antenna payda qilǵan maydan kernewliliginiń antennadan bir qiyli uzaqliqta jaylasqan keńisliktegi baqlaw múyeshleriniń baylanıslı ekenligine aytıladı. Bul xarakteristikalardiń grafikaliq sáwleleniwi baǵdarlanǵanliq diagrammasi dep ataladı. Sızıqlı polyusli tolqinlardi nurlatiwshi antennalardiń baǵ-q xar-si ádette baǵ-q diagrammasinan ótiwshi eki óz-ara perpendikulyar kesip elektr hám magnit vektorlarınıń tegisliklerinde kórip shiǵiladi. Kóp jaǵdaylarda antennalardiń baǵ-q diagrammasi hám joqari p.j.k ne iye boliwi talap etiledi. Bunday nátiyjege erisiw ushin berilgen baǵdarda maydan vektorları óz-ara keńislik boyınsha sáykes qozǵalıwshi bir neshe terbentirgishlerden paydalaniw mumkin. Bagdarlanǵanlıq h joqari p.j.k.tin pauda qiliw u-n kop mugdardagi terbentirgishler sistemasinan paydalaniw k-k boladi. Bunday sistema bar bolip, ol antenna reshetkalari d.a. Antenna reshetkalari 2 turge bolinedi: kóndeleń nurlatiwshi antenna reshetkalari hám boylama nurlantiriwshi antenna reshetkalari. Baǵ-q diagrammasina iye boliw u-n bir neshe terbentirgishlerden ibarat bolǵan antennalardan pay-di. Bunday sistema antenna reshetkalari d.a Eger reshetka terbentirgishleri bir qiyli tegislikke iye bolsa bunday antennalar sinfaz antennalar d.a. Sinfaz reshetkalardiń baǵ-q diagrammasi tolqin uzinligi kemeyiwi m-n tarayadi. Terbentirgishlerdin saniniń kemeyiwi h olar arasindaǵı aralıqtiń artiwi m-n kemeyedi.