Javoblar Shaxsiy kompyuter arxitekturasi va dasturiy ta’minoti

207. Turbo assembler muhiti
Paskal dasturlash tilining keng tarqalishi va qo‘llanilishiga asosiy sabab – dasturning soddaligi va undan foydalanishning qulayligidir. Dastavval Paskal tili universitetlarda qo‘llanilgan bo‘lib, keyinchalik uning turli rusumli kompyuterlar uchun naqllari ishlab chiqildi.
1981 yilda Paskal tilining xalqaro standarti taklif etildi. Paskal tilining Borland firmasi tomonidan ishlab chiqilgan Turbo Pascal 7.0 naqlidan hozirgi davrda keng foydalaniladi. U foydalanuvchilar uchun juda qulay tizim – dasturlashning integrallashgan muhitiga ega.
Integrallashgan muhit – dasturlashga yordamlashuvchi dastur bo‘lib, u quyidagi asosiy vazifalarni bajarishi lozim:
 avvalambor, u dastur matnini kiritish imkonini berishi;
 vaqti-vaqti bilan kiritilayotgan dastur matnini tashqi xotirada saqlab turishi;
 dasturni ishga tushirish uchun translyatorga ega bo‘lishi;
 s intaktik xatoliklarni aniqlash vositasiga ega bo‘lishi kerak.
Turbo Paskal 7.0 integrallashgan muhiti sanab o‘tilgan vazifalardan tashqari yana ko’pgina vazifalarni ham amalga oshirish imkonini beradi.


208. WIMP- interfeyslar
A so'zlarni qayta ishlash WIMP paradigmasidan foydalanadigan, uning funktsiyalariga kirish uchun sichqoncha bilan ishlaydigan asboblar paneli va menyularini ta'minlovchi dastur.
Yilda inson va kompyuterning o'zaro ta'siri, WIMP degani "derazalar, piktogramma, menyular, ko'rsatgich",^[1][2][3] yordamida o'zaro ta'sir uslubini bildiradi ushbu elementlar ning foydalanuvchi interfeysi. Ba'zan menyular uchun "sichqoncha" va "sichqonlar" o'rnini bosish yoki "ochiladigan menyu" va ko'rsatgich uchun "ko'rsatma" kabi boshqa kengayishlar qo'llaniladi.^[4][5][6]
Garchi qisqartma ishlatilmay qolgan, ko'pincha bu atamaga o'xshatilgan grafik foydalanuvchi interfeysi (GUI). Grafika ishlatadigan har qanday interfeysni GUI deb atash mumkin va WIMP tizimlari ana shunday tizimlardan kelib chiqadi. 
WIMP o'zaro aloqasi ishlab chiqilgan Xerox PARC (qarang Xerox Alto, 1973 yilda ishlab chiqilgan) va bilan ommalashgan olmaning kiritilishi Macintosh 1984 yilda "menyu satri" va kengaytirilgan oynalarni boshqarish tushunchalarini qo'shgan.^[7]
WIMP interfeysi quyidagi tarkibiy qismlarga ega:^[8]

• 
  Oyna o'zini o'zi boshqaradigan dasturni ishlaydi, boshqa dasturlardan ajratilgan (agar ko'p dasturli operatsion tizimda bo'lsa) boshqa oynalarda bir vaqtning o'zida ishlaydi.
  
  • 
    Ushbu alohida dastur konteynerlari foydalanuvchilarga turli xil oynalar o'rtasida suyuq harakatlanishiga imkon beradi.
    
  • 
    The oyna menejeri dasturiy ta'minot odatda qaysi oyna hozirda ishlashi aniq bo'ladigan tarzda ishlab chiqilgan. Dizayn tamoyillari oraliq, guruhlash va soddaligi foydalanuvchiga bir nechta oyna o'rtasida ishlashda diqqatni saqlashga yordam beradi.
    
• 
  Piktogramma kompyuter bajaradigan harakatga yorliq vazifasini bajaradi (masalan, dastur yoki vazifani bajarish).
  
  • 
    Matn yorliqlaridan piktogramma bilan birga kichik piktogramma to'plamlarini aniqlashga yordam berish uchun foydalanish mumkin.
    
• 
  Menyu - bu dasturlarni yoki vazifalarni tanlaydigan va bajaradigan matn yoki piktogramma asosida tanlash tizimi. Menyular ularga kiradigan kontekstga qarab o'zgarishi mumkin.
  
• 
  Ko'rsatkich - bu foydalanuvchi piktogramma, ma'lumotlar elementlari va boshqalarni tanlash uchun boshqaradigan jismoniy qurilmaning harakatini aks ettiruvchi ekrandagi belgi.