Jamurad yangiboyevich, amirov

VIII.2.3. Kolbasa tayyorlash texnologiyasi. 
 
Kolbasa  yuqori  ozuqaviy  qiymatga  va  kaloriyaga  ega  bo‘lgan  mahsulot 
hisoblanadi. 
Mamlakatimizdagi  kichik  korxonalarda  turli  kolbasa  mahsulotlari  ishlab 
chiqariladi.  Ishlab  chiqarishdagi  texnologik  jarayonlarning  turlicha  bo‘lishiga 
qarab quyidagi kolbasa mahsulotlari: qaynatilgan, yarim qaynatilgan, dudlangan, 
liverli, go‘sht-o‘simlik tarkibli, parhezbop, qonli, go‘sht-non tarkibli kabi turlari 
ishlab chiqariladi.  
Har  bir  kolbasa  turi  va  navi  alohida  tarkibli  bo‘lib,  ishlab  chiqarish 
texnologiyasi  ham  turlicha,  ishlab  chiqarishdagi  jarayonlar  qat’iy  ravishda 

---

 
346 
nazorat  qilinadi.  Ularni  tayyorlashda  sanitariya-gigiyena  qoidalari  amal  qilish 
talab  etiladi.  Sababi,  bu  mahsulotlarga  qo‘shimcha  ravishda  oshxonada  qayta 
yoki  termik  ishlov  berilmagan  holda  iste’molga  chiqariladi.  Kolbasa 
mahsulotlarini  ishlab  chiqarishda  xom-ashyosining  ahamiyati  muhimdir. 
Kolbasa  mahsulotlari  ishlab  chiqarishda,  xom-ashyo  sifatida  qoramol  va 
cho‘chqa go‘shtlari yog‘siz holatda va boshqa turdagi hayvonlar go‘shtidan ham 
takidlangan  holatda  foydalaniladi.  Kolbasa  uchun  ishlatiladigan  xom-ashyo 
yangi  bo‘lib,  yuqori  sifatli  bo‘lishi  kerak.  Kolbasa  ishlab  chiqarishda  qoramol 
go‘shti  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Unda  namni  yutish  va  saqlash  xususiyati 
bo‘lib,  oqsilni  yuqori  darajada  saqlanishini  ta’minlaydi.  Bu  xususiyati  o‘z 
navbatida,  mahsulotning  shirador  va  zich  bo‘lishiga  olib  keladi.      Cho‘chqa 
go‘shti  esa,  kolbasaning  xushtam  va  yuqori  energiyaga  ega  bo‘lishiga  imkon 
yaratadi.  
Turli kolbasalar ozuqaviy qiymati va kimyoviy tarkibi bo‘yicha bir- biridan 
farq qiladi (1-jadval).