Jamurad yangiboyevich, amirov

P
b
=S
k
(N
b
-P
p
) 
P
b
  -   buqalarga bo‘lgan talab 
S
k
  -   qochiraladigan urg‘ochi hayvonlar soni  
N
b
  -   I  buqaga berkitilgan urg‘ochi hayvonlar soni  
P
p
  -    buqalardan foydalanish davomiyligi, yil. 
 
Keyingi  yillar  tajribasi  shundan  dalolat  beradiki,  maxsus  o‘stirilgan 
buqalardan  faqat  25-30%  yaxshilovchi  bo‘lib  chiqmoqda,  shuning  uchun  1  asl 
buqa  olish  uchun  kamida    4  ta  naslli  buqani  o‘stirish  va  nazoratga  qo‘yishga 

---

 
161 
to‘g‘ri keladi. 
Buqalarni  o‘stirish,  nazorat  qilish,  asl  buqalar  olish  irsiy  va  tashqi  muhit 
omillaridan    tashkil  topadi.  Bunda  albatta  buqalarni  va  ularning  qizlarining 
oziqlantirish,  saqlash,  foydalanish  va  tug‘ish  mavsumlari  meyorlar  darajasida 
bo‘lishi kerak. 
 Hozirgi  davrda  buqalarning  nasl  sifatlariga  qarab  baholashda  ularning 
avlodlarining  fenotipik  va  genotipik    omillarga  EVMlar  yordamida  zarur 
o‘zgartirishlar kiritish mumkin. 
Sut  yo‘nalishidagi  buqalarning  avlodlarining  sifati  bilan  baholanganda,sut 
mahsuldorligidan  tashqari  go‘shtdorlik  sifatlariga  ham  baho  beriladi.  Buning 
uchun  har  bir  nazoratdagi  buqaning  10  tadan  nasl  uchun  ahamiyati  bo‘lmagan 
buqachalari  15  oylik  yoshigacha  o‘stirilib  so‘yilib,  so‘yim  va  go‘sht  sifatlari 
bo‘yicha baholanadi.