Jamoat salomatligi, sog‘liqni saqlashni tashkil etish va boshqarish kafedrasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

48 
Vaqtinchalik 
mehnatga 
layoqatsizlik 
kasalliklarining 
asosiy 
ko‘rsatkichlari
100 ishchining ish kunlari soni =mehnatga yaroqlilikni yo‘qotgan kunlar soni x 100
ishchilarning o‘rtacha yillik soni 
100 ishchining ish kunlari soni = mehnatga yaroqsizlikni yo‘qotgan xolatlar soni x 100 
ishchilarning o‘rtacha yillik soni 
Bir xodisaning o‘rtacha davomiylimgi= mehnatga yaroqsizlikni yo‘qotgan kunlar soni x 100 
xolatlar soni 
Kunlar strukturasi = mehnatga yaroqsizlikni yo‘qotganlik sabablari soni bo‘yicha x 100 
mehnatga yaroqlilikning yo‘qotish kunlari soni 
Bemorlarning foizi soni = mehnat qobiliyatini yo‘qotishni faktik soni soni x 100 
ishchilarning o‘rtacha yillik soni 
Sog‘lom shaxslar soni = yil davomida mehnatga yaroqsizlik bo‘lmagan xolatlar soni x 100 
ishchilarning o‘rtacha yillik soni 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

49 
Turg‘un mehnatga yaroqsizlik ekspertizasi
Doimiy mehnatga yaroqsizlikning tibbiy mehnat ekspertiza-komissiyasi 
(TMEK) aniqlaydi. Bu hay’atlar 2 xil bo‘ladi. 
1.
Birlamchi tuman va tumanlararo; 
2.
Asosiy xay’at - shahar, viloyat, Respublika. 
Birlamchi hay’at 5 kishidan iborat bo‘lib, ularga terapevt, xirurg, 
nevrolopatolog, ijtimoiy ta’minot organlarining vakili, kasaba uyushma organinig 
vakili kiradi.
Nogironlik
- bu uzoq vaqt yoki doimiy mehnatga yaroqsizlik qobiliyatini 
yo‘kotishdir. Bu vaziyat uzoq vaqt mobaynida kasal bo‘lib yoki jarohat olib, 
organizm faoliyatini buzilishiga olib kelgan hollarda bo‘ladi. Nogironlikni 
aniqlashda ekspertiza komissiyasi kasalanish va nogironlikni o‘rniga qarab 
kuyidagi turlarga bo‘linadi: 
-
umumiy profilga doir komissiya; 
-
ixtisoslashtirilgan komissiya (sil, ruhiy, ko‘z va ba’zi qon-tomir 
kasalliklarida tashkil qilinadi); 
-
aralash komissiya turi - komissiya nazorat qiladigan yashash joyiga ko‘ra; 
-
birlamchi (tuman, tumanlararo, shahar); 
-
yuqori (o‘lka, viloyat, markaziy yirik shaharlardagi va respublika 
toifasidagi); 
Birlamchi komissiyalar katta yoshdagi 120-130 ming aholisiga hisoblangan 
holda tashkil qilinadi. Tarkibi besh kishidan iborat komissiya a’zolari 3 ta vrach 
hamda ijtimoiy ta’minot va kasaba uyushma organi vakillari kiradi, shulardan 
biri komissiya raisi lavozimida bo‘ladi. Bu umumiy profildagi komissiya turkumi. 
Ixtisoslashtirilgan komissiyada 2 ta vrach-ekspert bo‘lib, yana 1ta 
umumiy profildagi vrach bo‘ladi. Bulardan biri rais bo‘lib saylanadi.