Jalilova s. X. Taraqqiyot psixologiyasi va differentsial psixologiya

Psixik rivojlanishning situativ o‘zgarishlari – inson xulq-atvori va psixikasida tashkil etilgan yoki maxsus tashkil etilmagan ta’lim-tarbiya ta’siri ostida yuzaga keluvchi, ya’ni vaziyat bilan bog‘liq bo‘lgan o‘zgarishlar.

Asab tizimi – hayvon va odam organizmining barcha funksiyalarini o‘zaro hamda tashqi muhit bilan to‘g‘irlab, uyg‘unlashtirib turuvchi a’zolar tizimi. U organizmning ichki muhitida ro‘y beradigan o‘zgarishlar va tashqi muhit ta’sirida qo‘zg‘alib, turli a’zolarga ta’sir etgan holda ularning faoliyatini kuchaytirib yoki susaytirib turadi.

Psixik rivojlanishning evolyusion o‘zgarishlari – bir yosh davridan ikkinchi yosh dvriga o‘tishda inson xulq – atvori va psixikasida sekinlik bilan amalga oshadigan, barqaror o‘zgarishlar.

Test – inson psixologiyasi va xulq – atvorini miqdor hamda sifat jihatdan baholashga mo‘ljallangan psixologik tadqiqotning stndartlashtirilgan metodi.

Rivojlanishning omillari – bolaning psixikasi va xulq – atvori rivojlanishini belgilovchi omillar tizimi.

Assotsiatsiya – psixik hodisalar orasidagi o‘zaro bog‘lanish, u ma’lum qonunlar bo‘yicha tarkib topadi.

Bilish – psixik aks ettirish jarayoni, bilimlarni egallash va uni o‘zgartirishni ta’minlaydi.

Bine -Simon testi – bolalar aqliy rivojlanish u–uli. Fransuz psixologlari Bine va Simon tomonidan ishlab chiqilgan. Ular ilk bor eksperimental psixologiyaga asos solishgan.

Biografik metod – odamni uning tarjimai holi bilan bog‘liq bo‘lgan hujjatlar orqali o‘rganish usuli.

Birinchi signal tizimi – narsa va hodisalarning sezgi a’zolariga bevosita ta’sir etishi natijasida bosh miya yarim sharlari qobig‘ida hosil bo‘ladigan shartli muvaqqat nerv bog‘lanishlari. U sezgi va idrok turlarida namoyon bo‘ladi.

Borliq – ob’ektiv olamning ongdan holi bo‘lgan holda mavjudligini bildiruvchi falsafiy tushuncha.

Bosh miya – markaziy nerv tizimining old qismi bo‘lib, u bosh miya qobig‘ida joylashgan oliy nerv tizimining moddiy asosi. Bosh miyaning o‘rtacha og‘irligi 1470 g.