Jahon tarixi 11 1-§. "Sovuq urush"ning boshlanishi

42-43-§§. SHIMOLlY AFRIKA: OZODLlK YO’LI MISR
Urush tugagandan so’ng Angliya Misrga yangi bitimni tiqishtirishga urindi, unga ko’ra inglizlar bu yerda o’z harbiy bazalarini saqlab qolar va "favqulodda holatlarda" qo’shin kiritish huquqiga ega bo’lar edi. Qirol Foruq va uning qo’g’irchoq hukumati bu bitimni imzoladi. Mamlakatda qirol va uning huku­mati xoinligiga qarshi namoyishlar to’lqini keng yoyildi. Bu bitimni imzolagan Sidqiyposha hukumati iste’­foga chiqishga majbur bo’ldi. 1952-yilning 23­ iyulida Jamol Abdul Nosir rahbarligidagi "Erkin zobit­lar" vatanparvarlik kayfiy­atidagi harbiylar guruhi qirol va hukumatni ag’dardi. Misrda milliy- vatanparvarlik inqilobi ro’y berdi. 1953-yil iyunida Misrda respublika e’lon qilindi. Inglizlar mamlakat­dan chiqib ketishga majbur bo’ldi. 1956-yilning iyunida yangi konstitutsiya qabul qilindi, unga ko’ra Misr demokratik respublika, arab xalqi esa arab millatining bir qismi deb e’lon qilindi. Jamol Abdul Nosir 1956-yilda Misming birinchi prezi­denti bo’ldi. 1956-yilning iyulida Suvaysh kanalini natsionalizatsiya qi­lish haqidagi qonun e’lon qilindi. G’arb davlatlari buni o’z manfaatlariga tahdid deb baholab, Misrga qarshi iqti­sodiy jazo va harbiy tahdid kompaniyasini boshlab yubordi. Bular ta’sir etmagach, ular ochiq tajovuzkorlik­ka o’tishdi. 1956-yilning 30-oktyabrida Misrga qarshi ingliz-fransuz-isroil birlashgan harbiy tajovuzkor yurishi boshlandi. Sovet Ittifoqining Misrni kuch bilan qo’llab­ quvvatlashga tayyorgarligi haqidagi bayonoti tajovuzkor­larni chekinishga majbur etdi. Bu Misr inqilobining ikkinchi muhim g’alabasi edi. Dehqonlar yerga mulk huquqini qo’lga kiritgan agrar islohot amalga oshirildi. SSSR bilan texnik hamkorlikda Nilda Asvon to’g’oni qurildi, u elektr energiya ishlab chiqarishni ikki barobar oshirish, paxta va oziq-ovqat ekinlari maydonlarini ancha kengaytirish imkonini berdi.
Jamol Nosir Abdul (1918-1970) - Misrning 1956 yildan prezidenti. Arab sotsialistik ittifoqi asoschisi va 1963 yildan 1-raisi. 1952 yil 23 iyulda harbiy to’ntarishni tayyorlagan va tashkil etgan “Ozod zobitlar” tashkiloti asoschisi, rahbari.