Jahon qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalashtirilishining dastlabki davridagi mashina va qurollarni o’rganish

Traktor - g`ildirakli va zanjirli o`ziyurar mashina bo`lib, qishloq xo`jalik mashinalarini ko`chib yurishini ta`minlash va uning ishchi qismlarini xarakatga keltirish uchun xizmat qiladi.

Traktorlar xalq xo`jaligining turli sohalarida qo`llaniladi. Ular qishloq xo`jaligida, qurilish va yo`l ishlarida, o`rmon xo`jaligida, erlarni o`zlashtirish va sug`orish, yuklarni tashish ishlarida foydalaniladi.

Qishloq xo`jaligini mexanizatsiyalash uchun texnikalar yaratish bo`yicha ixtirolar eng avvalo Angliya va AQShda paydo bo`ldi. Buning sababi bir tomondan bu mamlakatlarda qishloq xo`jaligining rivojlanganligi bo`lsa, ikkinchi tomondan sanoatlashtirish jarayonining boshlanganligi edi. AQShda va Shimoliy Amerikada qishloq xo`jaligidagi erlarning juda kattaligi, biroq ishchi kuchi va vaqtining etishmasligi bu resurslarni tejash uchun qishloq xo`jaligida yangi jihozlar va mashinalarning yaratilishiga turtki bo`ldi.

XIX asrdan boshlab bug` mashinalarni birinchi bo`lib plug va sifatli boshoqli don ekinlarini yanchuvchi mashina-kombaynlarda foydalana boshlanishi bu yo`nalishda qilingan birinchi qadam bo`ldi. Buning natijasida 20-asr boshlariga kelib bug` traktori va mashinalari yaratildi (1 a va b - rasmlar).

Lekin ular foydalanishdagi noqulayliklar sababli qishloq xo`jaligida ommaviy ravishda joriy qilinmadi. Ommaviy ravishda joriy qilish imkoniyati 19-asrda yaratilgan va amaliy taraqqiy etgan ichki yonuv dvigitellari va elektromotorlar berdi. Motorlashtirishqishloq xo`jaligiishlarini bajarish samaradorligini oshiribgina qolmay, qo`shimcha er maydonlaridan, qaysiki xayvon tortishish kuchi bilan ishlov berib bo`lmaydigan maydonlardan foydalanish imkonini berdi.

a)

b)