Jahon adabiyoti tarixi

IKKINCHI JARAYON UCHUN

105. 
     Ritsarlik adabiyoti va sharqona motivlar talqini (ritsar-kurtuaz adabiyoti, juvonmardlik, axiylik, Servantes ijodi)
     
106. 
     Renesans – uyg’onish davri adabiyoti (Sharqda uyg’onish, G’arb uyg’onish adabiyoti, Dante, Sheksper, A. Navoiy)
     
107. 
     Frantsua Rable hayoti va ijodi (Rable, sxolastik tafakkur, satiric tasvir, epopeya, “Gargantyua va Pantagrel”, tarbiya, urush va tinchlik masalasi)
     
108. 
     Jonotan Svift hayoti va ijodi (fantastika, realism, J. Svift ijodi, “Gulliverning sayohatlari”, Gulliver obrazi, roman janri)
     
109. 
     G’arb va Sharq ma’rifatchilik adabiyoti (ma’rifatchilik, Sharqu G’arb ma’rifatchiligi, mushtaralik, farq, G. E. Lessing, F. Shiller)
     
110. 
     Val’ter Skot hayoti va ijodi (ingliz adabiyoti, tarixiy romanchilik, “Ayvengo” romani, Roben Gud obrazi)
     
111. 
     Ispaniya uyg’onish davri adabiyoti (XV asr, qirollik, gumanizm, Fernando de Errara, “Araukana”, Luis de Kamoens, “Luziada”)
     
112. 
     Ayyorlik romani (ritsarlik – pastoral – ayyorlik romanlari, Roxas “Selestina” romani, Rotterdamskiy “Nodonlikning maqtovi”)
     
113. 
     Dante Alig’eri hayoti va ijodi (Uyg’onish davri, shoir achchiq hayoti, “Yangi hayot” to’plami, “Ziyofat”, “Monarxiya haqida”, “Ilohiy komediya”)
     
114. 
     Gumanist ijodkorlar (Margarita adabiy to’garagi, M. Novarrskaya ijodi, “Xeptameron”, novella to’plami, Bokachcho, “Dekameron”)
     
115. 
     Klassitsizm adabiyoti (XVII – XVIII asrlar adabiyoti, adabiy tur, Farantsuz klassitsizi, Angliya adabiyoti)
     
116. 
     Viktor Gyugo hayoti va ijodi (Frantsiya adabiyoti, pomantik drama, “Marion Delorm”, “Ernani”, “Parij Bibi Maryam ibodatxonasi” romani)
     
117. 
     XIX asr rus adabiyoti (rus adabiyoti, A. Pushkin, “Ruslan va Lyudmila”, “Qushlar”, “Graf Nulin”, “Kavkaz asiri”, “Boris Gadunov”…)
     
118. 
     M. Yu. Lermontov hayoti va ijodi (Rus adabiyoti, Penza, “Cherkeslar”, “Kavkaz asiri”, doston, drama, “Maskarad”, “Xoji Abrek”, “Lo’lilar”, “Zamonamiz qahramoni”)
     
119. 
     Realizm va tanqidiy realism adabiyoti (Onore de Bal’zak, “Inson komediyasi”, “Gobsek”, “Gorio ota”, “Shuanlar”, shoir P’er Jan)
     
120. 
     Ingliz adabiyotida romantizm (Romantizm, Sharq va G’arb, Bayron, “Sharq dostonlari”, “Kain” dramasi, “Don Juan” romani, “Korsar” dramasi)
     
121. 
     Klassitsizm adabiy oqimi (XVII asr, Frantsiya, “yuksak” va “tuban” turlar, “Topiladigan jannat” poemasi, Mil’ton, Kornel’, Rassin, Mol’er ijodi)
     
122. 
     Rus adabiyotining oltin davri (realism, Baxtin, F. M. Dostoeskiy, xronotop, polifoniya)
     
123. 
     O’rta asrlar adabiyoti (Renesans-uyg’onish, qahramonlik eposlari, “Rolland haqida qo’shiq”, “Sid haqida qo’shiq”, ritsar adabiyoti, shahar adabiyoti)
     
124. 
     Bonaventura Deper’e hayoti va ijodi (gumanist yozuvchi, “Dunyo bongi” diologi, mifologik obraz, “Yangi ajoyibotlar…”, 92 hikoya)
     
125. 
     Jorj Gordon Noel’ Bayron hayoti va ijodi (ingliz romantizm adabiyoti, “Sharq taronalari”, “Gyaur” dostoni, “Korsar” dostoni, “Don Juan” romani)
     
126. 
     F. M. Dostoevskiy hayoti va ilk ijodi (oila hayoti, maktublar, tarjima, “Bechora kishilar”, “Nusxa”, “Xo’jayin”, “Oq tunlar”, maqolalar)
     
127. 
     Tanqidiy realism va Frederek Stendal ijodi (adabiy oqimlar, metod, tanqidiy realism, 5 ta roman, “Italiya yilnomalari” novellalar to’plami…)
     
128. 
     Gyottening “Faust” fojeasi (tragediya, syujet, Faust obrazi, Mefistofel, Shayton obrazi, Margaritta, Elena)
     
129. 
     Jahon adabiyotida Uyg’nish adabiyoti (Renesans, qahramonlik eposlari, ritsarlik madaniyati, “Nibelunglar haqida qo’shiq”, “Bealu’f haqida qo’shiq”)
     
130. 
     Garriet Bicher-Stouning hayoti va ijodi (adiba ijodi, hayotidan lavhalar, hikoyalar, ocherklar, “Tom tog’aning kulbasi”, Tom tog’a obrazi)
     
131. 
     F. M. Dostoevskiy “Telba” romani (yozuvchi romanlari, “Telba” asari obrazlari, Knyaz Mishkin obrazi, asar syujeti, roman poetikasi)
     
132. 
     Vilyam Sheksper hayoti va ijodi (Uyg’onish davri adabiyoti, ikki bosqichli ijod, “Yuliy Tsezer”, “Gamlet”, “Qirol Lir”, “Makbet”)
     
133. 
     Attika adabiyoti (Attika shahri, Afina, Perikl davri, “Poetika”, Tragediya janri, tragediyanavislar)
     
134. 
     Angliya Uyg’onish davri yozuvchilari (Vil’yam Lengled, Jefri Choser, “Troil va Krizeida” she’riy roman, troil obrazi, psixologik poema)
     
135. 
     “Ming bir kecha” va “Dekameron” asarlari qiyosi (o’ziga xoslik, farqlilik, qissa ichida qissa usuli, ertaklar syujeti, hikoyalar to’plami)
     
136. 
     Genriz geyue hayoti va ijodi (shoir she’rlari, muhabbat talqini, “Yo’l lavhalari”, ocherklar, “Germaniya. Qish ertagi” dostoni)
     
137. 
     Vilyam Sheksper ijodi (poema, sonnet, p’esa, “Otello”, Antoniy va Kleopatra)
     
138. 
     Publiy Ovidiy Nazon ijodiy faoliyati (“Amores” – ishqiy elegiyalar, ellegiyanavis, muhabbat tuyg’usi, “Qahramon ayollar” - nomalar, “sevgi san’ati” poemasi, “Metamorfozalar”(turlanish), 250 rivoyat)
     
139. 
     Ritsarlik romanlari (Antic turkim, “Aleksandr haqida roman”, Breton turkim, fantastika)
     
140. 
     F. Kuper hayoti va ijodi (amerika adabiyoti, tarixiy romanchilik, Kuper romanlari)
     
141. 
     Uyg’onish davrining muhim xususiyatlari (insonni ulug’lash, J. Bakachcho, Fransua Rable, “Gargantyua va Pantagpuel”)
     
142. 
     Adabiy oqimlar va metodlar (romantizm, realism, tanqidiy realism, klassitsizm, modernizm)
     
143. 
     Gyote “Faust” fojeasi (inson, hayot, jamiyat, Faust, Mefistofel’, Iblis obrazi, Margarita, nemis adabiyoti, “poetic ruhning buyuk asari”)
     
144. 
     Valter Skot hayoti va ijodi (ingliz adabiyoti, tarixiy roman, romantic poema, “Ayvengo”, “Prutanlar”)
     
145. 
     Pushkin “Evgeniy Onegin” asari (asar janriy-mazmuniy o’ziga xosligi, Cho’lpon va Oybek tarjimalari, asar badiiyati)
     
146. 
     F. M. Dostoevskiy “Jinoyat va jazo” romani (obrazlar tizimi, Radion Raskolnikov, mavzu va g’oya)
     
147. 
     Pomantizm adabiyoti (nemis romantizmi, Gofman ijodi, ingliz romantizm adabiyoti, Bayron ijodi)
     
148. 
     O’rta asrlar va uyg’onish davri adabiyoti (V – XVII asrlar, feodalizm, din, Servantes, Sheksper)
     
149. 
     Persi Bishi Shelli hayoti va ijodi (ingliz adabiyoti, Oksford, “Qirolicha Mab”, “Islom qo’zg’oloni”, “Ozod etilgan Prometey”)
     
150. 
     Balzakning “Inson komediyasi” to’plami (roman, novella, 3 qism, “Xulqlar, falsafiy va analitik etyudlar”)
     
151. 
     Frantsuz tanqidiy realism adabiyoti (Evropa tanqidiy realizmi, Stendal, Prosper Merime, Gyustav Flober)
     
152. 
     Ingliz realist yozuvchilari (realism, Charliz Dikkenis, yumoristik asarlar, hajviyyot, Uil’yam Tekkerey, snob so’zi, “Shuhratparastlik g’ulg’ulasi”)
     
153. 
     Evropa romantizm adabiyoti haqida (XVIII – XIX asr, Bayron, Ihelli, Val’ter Skot, Viktor Gyugo, Jorj Sand)
     
154. 
     F. M. Dosevskiy “Telba” romani (syujet, obrazlar olami, Knyaz Mishkin)
     
155. 
     Ul’yam Tekkerey hayoti va ijodi (Ingliz tanqidiy realizmi, Kalkuta, hikoya, hajviy qissalar, “Snoblar kitobi”, “Shuxratparastlik g’ulg’ulalari”)
     
156. 
     Gumanist yozuvchilar (gumanizm, Dante, Petrarka, Bokachcho)
     
157. 
     A. S. Pushkin ertaklari (adabiy ertak janri, “Baliqchi va baliq haqida ertak”, “Shoh sulton haqida ertak”, “oltin Xo’roz haqida ertak”)
     
158. 
     Allegorik asarlar haqida (allegoraya, “Qo’shchi Pyotr haqida xayol”, poema janri, foydaxonim to’yi, Idrok, Adovat, Yalqov, Mechkay)
     
159. 
     Romantizm. Realism. Klassitsizm. Tanqidiy realism.
     
160. 
     A. S. Pushkin she’riyati (she’riy shakllar, mavzu va g’oya, “Erkinlik”, oda, “Qur’onga taqlid”, “Armon”, “Sibirga maktub”)
     
161. 
     Grek mifologiyasi (mif, antic mifologiya, Uran, Geya, Kron, Okean, Rey, Zevs, Olimp tog’i)
     
162. 
     Genrix Geyne hayoti va ijodi (shoir ijodi, “Yo’l lavhalari”, ocherklar to’plami, “Germaniya. Qish ertagi”, doston)
     
163. 
     Frederik Stendal romanlari (yozuvchi hayoti, roman janri, “Qizil va qora”, “Parma ibodatxonasi”)
     
164. 
     Nemis ma’rifatchilik adabiyoti (ma’rifatchilik, Evropa, G. E. Lessing, F. Shiller, I. B. Gyote)
     
165. 
     J. Sviftning “Gulliverning sayohatlari” romani (roman tarkibi, obrazlar olami, fantastika, Gulliver obrazi tahlili, badiiyat)
     
166. 
     Sheksper tragediyalari (“Otello”, “Gamlet”, “Qirol Lir”, obrazlar, mavzu va g’ya, fojeiy tasvirlar)
     
167. 
     Gomer ijodiyoti (doston, tarixiy doston, mifologiya, “Iliada”, “Odisseya”)
     
168. 
     Frantsua Rablening “Gargantyua va Pantagryuel” asari (epopeya, besh kitob, tarbiya, urush va tinchlik, satira)
     
169. 
     Frantsiya klassizm adabiyoti (XVII asr, milliy birlik, “yuksak” va “tuban” janrlar, “Topiladigan jannat” poemasi)
     
170. 
     Vilyam Shekspirning “Yuliy Tsezar”, “Pomeo va Jyul’etta” asarlari tahlili (Uyg’onish adabiyoti, Shekspir ijodi, adabiy janrlar, tragediya)
     
171. 
     M. F. Dostoevskiy pomanlariga umumiy tavsif (poman janri, mavzu va g’oya, obraz va qahramon, adabiy tiplar)
     
172. 
     Jahon adabiyoti ba badiiy tarjimachilik (antic adabiyot, o’rta asrlar, ma’rifatchilik, modern adabiyoti, tarjimonlar va tarjimalar)
     
173. 
     M. F. Dostoevskiy romanlarida ayollar obrazi (Nastasiya Filipovna, Natasha, Katerina Ivanovna, Grushenka)
     
174. 
     Bayron hayoti va ijodi (“Jahon qayg’usini kuylagan shoir”, “Sharq dostonlari”, “Korsar”, “Don Juan”, “Ozod qilingan Prometey”)
     
175. 
     O’rta asrlar uyg’onish davri adabiyoti (Renesans, Dante, “Ilohiy komediya” asari tahlili, qo’shiqlar)
     
176. 
     Bonaventura Deper’e ijodiyoti (“Dunyo bongi”, diolog, satira, mifologik obraz, hikoyalar to’plami)
     
177. 
     Charlz Dikkens va Uil’yam Tekkereylar ijodi (ingliz adabiyoti, 4 davr ijod, yumor, “Oliver Tvist”, “Amerika xatlari”, “Snoblar kitobi”)
     
178. 
     A. S. Pushkin povestlari (povest janri, “Dubrovskiy”, “Kapitan qizi”, obrazlar)
     
179. 
     Realism va tanqidiy realism adabiyoti (XIX asr, 20 yillar, 30-40 yillar, ijtimoiy roman, haqqoniy tiplar, Bal’zak, “Inson komediyasi, ”Beranje)
     
180. 
     Frederik Stendalning “Qizil va qora” romani tahlili (qizil – erkinlik, qora – peaktsion, mavzu, g’oya, obrazlar, Antuan Berte, Jyul’en Sorel’, Matil’da)
     
181. 
     Ayyorlik romanlari (ritsarlik va pastoral romanlari, ayyor, “xotiralar”, “Selestina” romani, “Tormeslik Lasoril’o” romani)
     
182. 
     Romantizm adabiyoti namunalari (A. Gofman, “Tungi hikoyalar”, Bayron, “Don Juan”, “Sharq dostonlari”)
     
183. 
     
184. 
     Ispan qahramonlik eposi (“Sid haqida qo’shiq”, “Quvilish haqida qo’shiq”, “To’y haqida qo’shiq”, “Korpes haqida qo’shiq”)
     
185. 
     Italyan gumanist yozuvchilari (klerikal adabiyot, diniy syujet, allegorizm, simvolik tasvir, dante, Petrarka, Bokachcho)
     
186. 
     Ma’rifatchilik adabiyoti (ma’rifat ma’nosi, falsafiy roman-povest-drama, D. Defo, J. svift, Deni Didro, Jak Russo, Vol’ter)
     
187. 
     M. Yu. Lermontov ijodi (“Kavkaz asiri” dostoni, “Zamonamiz qahramoni” va “Vadim” romani, )
     
188. 
     Iogann Vol’fgang Gyote roman va dramalari (“Yosh verterning iztiroblari”, “Gyots fon Berlixingen”)
     
189. 
     Mifologiya va adabiyot (mif, miologiya turlari, mifik obrazlar, badiiy talqin)
     
190. 
     Valter Skot ijodiga chizgilar (ingliz adabiyoti, Skot ijodi, “Puritanlar”, “Rob Roy”, “Ayvengo”, “Pert go’zali” romanlari)
     
191. 
     F. M. Dostoyevskiy povestlari (povest janri, “Kichik qahramon”, “Stepanchikovo qishlog’i va uning egalari”, “Tog’aning tushlari”, “Sibir daftari” to’plami)
     
192. 
     Yunon dramaturgiyasi (tragediya, komediya, satira, Dionis marosimlari, Ambroziya)
     
193. 
     Fransuz va ispan qahramonlik eposlari (“Rolland haqida qo’shiq”, “Sid haqida qo’shiq”)
     
194. 
     Villiyam Leglend “Qo’shchi Pyotr haqida xayol” poemasi (allegoriya, ingliz ijtimoiy hayoti, hayoliy ertak-tush janri, poema Foydaxonim obrazi).
     
195. 
     Gyotening “Faust” fojiasi (Faust obrazi, Mefistofel, Margarita, Yelena)
     
196. 
     Klassitsizm adabiyoti (17-18 asr, progressive adabiyot, B. Jonson “Katelina uning isyoni”, “Alximik”, Milton, Jon Ben Yan ijodi)
     
197. 
     Viktor Gyugo ijodi (shoir, dramaturg, romannavis, “Marion Delorm”, “Ernani”, “Parij Bibi Maryam ibodatxonasi” romani)
     
198. 
     Balzakning “Gorio ota”, “Evgeniya Grande” romanlari (mavzu, tematika, obrazlar tizimi, syujet)
     
199. 
     Pushkin asarlari (“Quronga taqlid”, “Armon”, “Yevgeniy Onegin”, “Baliqchi va baliq haqida ertak”)
     
200. 
     Qadimgi Grek mifologiyasi va adabiyot (mif, afsona, ertak, Uran, Geya, Kron, Okean, Rey, Zevs, Kikloplar, Titan, Gigantlar).
     
201. 
     Gomer Yunon adabiyotining boshlovchisi (“Birinchi shoir”, “Illiada”, “Odisseya”, gimnlar, mifik obrazlar, mabudlar, Troya).
     
202. 
     Evripid dramalari (tragediya, satirik drama, “Medeya”, “Troyalik ayollar”, “Yelena”, “Elektra”)
     
203. 
     M. Y. Lermontov asarlari (“Lo’lilar”, “Maskarad”, “Demon”, “Ismoilbey”, “G’alati odam”, “Xoji Abrek”)
     

1 История начинается в Шумере. Москва. Наука. 1991.

2 Шумерцы и этруски - древние тюрки у истоков человеческой цивилизации. Тошкент. Нисо полиграф, 2013.

3 Шумерлар ва Турон қавмлари. Тошкент. Мумтоз сўз. 2012.

4 Shumerlar va Turon qavmlari. T. 2012. B. 13.

5 Х.Болтабоев., М.Маҳмуд.

6 Калила ва Димна. Т., Ғ.Ғулом нашриёти. 2012. Б. 254.

7 Лосев А. Ф.. “Философия. Мифология. Культура”.

8 Адабиётшунослик луғати. Тошкент. Академнашр. 2010. Б.175-176.

9 Интернет материали. Фаридуддин Атторнинг "Мантиқут-тайр"идан”.

10 Антик адабиёт тарихи – Т.:Ўқитувчи, 1969, -Б.6.

11 Н.М.Маллаев. Ўзбек адабиёти тарихи, Тошкент, 1963, 41-бет

12 Н.М.Маллаев. Ўзбек адабиёти тарихи, Тошкент, 1963, 41-бет

13 Truver(fr. trouvere) – ixtiro qilmoq, topmoq.

14 Ar'ergard –qo‘shinning chekinishini pana qiluvchi guruh

15 Saratsinlar – yevropada o‘rta asrlarda arablar va Yaqin Sharq xalqlarini shunday atashgan

16 Per – O‘rta asr Fransiyasidagi oliy tabaqa zodagonlarning unvoni

17 Katoliklarda xonaki cherkov ruhoniysi

18 Tilanchilik, bosqinchilik bilan shug‘ullangan yersiz qolgan dehqonlar, qochoq askarlar

19 Quronov D, Mamajonov Z, Sheralieva M. Adabiyotshunoslik lug‘ati, Toshkent : “Akademnashr”, 2010.-b.136.

20 Qayumov O.Chet el adabiyoti tarixi.-T.: O‘qituvchi, 1979.-b.258.

21 Қуронов Д, Мамажонов З, Шералиева М. Адабиётшунослик луғати, Тошкент : “Akademnashr”, 2010.-б.164.

22 D.Quronov, Z.Mamajonov, M.Sheralieva. Adabiyotshunoslik lug‘ati. Toshkent: Akademnashr, 2010. -b.258.

23 Ochilov E. Otashnafas shoir/Bayron. Ushalmagan orzular.-T.: “O‘zbekiston”, -b.4.

24D.Quronov, Z.Mamajonov, M.Sheralieva. Adabiyotshunoslik lug‘ati. T. “Akademnashr”, 2010.

25 D.Quronov, Z.Mamajonov, M.Sheralieva. Adabiyotshunoslik lug‘ati. T., “Akademnashr”. 2010.-b.347.

26 D.Quronov, Z.Mamajonov, M.Sheralieva. Adabiyotshunoslik lug‘ati. T., “Akademnashr”. 2010.-b.87.

27 Лихачёв Д.С. Слово к читателю.// Иностр.лит-ра. 1988.№ 1.

28 Лихачёв Д.С. Слово к читателю.// Иностр.лит-ра. 1988.№ 1.

29Ermatov H. Nobel mukofoti sovrindorlari.T. G‘.G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi. 2011-y.

30 Долгов К.М. Эстетика Жан-Поля Сартра. – М.: “Знание”, 1990.

31 Анвар Шер. Жан-Поль Сартр ва бадиий ижод эстетикаси// Жаҳон адабиёти. 2014 й.№4.-б. 189-193.

32 Ermatov H. Nobel mukofoti sovrindorlari.T. G‘.G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi. 2011-y.

33 Великовский С. Проклятые вопросы Камю. В кН. Камю А. Избранное. М. Правда, 1990.

34 Ermatov H. Nobel mukofoti sovrindorlari.T. G‘.G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi. 2011-y.

35 “Adabiyotshunoslik lug‘ati”. T., Akademnashr. 2010.

36 Yo‘ldosh Q., Yo‘ldosh M., Badiiy tahlil asoslari. T., Kamalak 2016. B. 377

37 O‘z AS, 2002, 28 iyun

38 Umarali Normatov, Ulug‘bek Hamdam., Dunyoni yangicha ko‘rish ehtiyoji. Suhbat. T., “Jahon adabiyoti” jur. 2001.

39 Гассет. Х.О. “Дегуманизация искуссва”, М. Радуга. 1991

40 Россиянинг “Литературная газета” си 2012 йилда бу ҳақда қатор баҳслар уюштирди - У. Ҳ.

41 Борев Ю....

42 XX asrning yetakchi uslubi. «Jahon adabiyoti» jurnali. 2001 yil, noyabr

43 XX asrning yetakchi uslubi. «Jahon adabiyoti» jurnali. 2001 yil, noyabr

44K. G. Yung. «Pikasso», «Jahon adabiyoti» jur. 2001 yil, noyabr. (Ahmad Otaboy tarjimasi).

45 Джеймс У. Поток сознания. В кн.: Психология. М., Педагокика. 1991. С.54-80

46 “Adabiyotshunoslik lug‘ati”. T., Akademnashr. 2010. B.227

47 O‘sha asar. B. 228-229.

48