J kamolov, II. Ismoilov

S 
4
teorem asi b o ‘yicha berk sirtdan  o ‘tgan to iiq  oqim  q E d S   =  —   zaryadni 
hajm va  hajm  zichligi  orqali  ifodasini  olsak,  shu  oqim ning  o ‘zi
< L = ^ d V
b o ia d i  (1.51)  pa  (1.52)  larni  birlashtirsak,
(1.52)
bundan
d iv E  ■
 d V   = — d V  
(1.53)
£  A
(1.49a) tenglam a differensial  shaklda
4  7

---

d iv D   =  p  
(1.55)
yozilishi  mumkin,  bu  yerda p —erkin  zaryadlarning  hajmiy zichligi.
Demak, berk sirt  orqali o £tgan induksiya vektor oqimi  ^   faqat erkin 
zaryadlar orqali ifodalanar ekan.  Bu (1.49a) tenglik dielektriklardagi elektr 
maydon uchun Ostrogradskiy—Gauss teoremasini ifodalaydi. Vakuumda 
J   va  £)  vektorlar bir xil  ifodaga  ega.
(1.49) tenglamadan  J)  ning qiymatini (1.55) ga qo^sak,  d iv E   =  p  -
-   divp  hosil  bo‘ladi.  (1.48)  ni  e ’tiborga  olsak,  d iv E   =  p  - p A  ko‘ri- 
nishda yozish  mumkin.