J kamolov, II. Ismoilov

N  
/  
c
 
• 
Bunday bo‘lishini hozirgi zam on flzi-
0
 /UUUUU-  ^ 
~ 
f  °t
  kasi quyidagicha tushuntiradi.  Magnit 
*5
 
N;   $
 
maydon  faqat  tok  o ‘tgandagina  hcisil
a) 
b o lm asd an ,  balki  atom   va  moleku-
A 
I  
£
 
( 
lalar tarkibidagi zaryadli zarralarning
/OOQOQTVV 
5
  ( i P P P P P  
harakatlanishi tufayli ham hosil bo‘ladi.
0 1
  vjVл л /О   /
^   Elektronning o ‘z o ‘qi atrofida harakati 
IS 
N
  b) 
N 
S
 
n atijasid ah o silb o iu v ch i im pulsm o-
205-rasm 
m e n t g a   o ‘q   y o k i  s p in   m o m e n t   d e y i-
2 6 0

---

ladi.  Elektron  ham ,  atom  yadrosi  ham  spinga ega.  Elektronning o ‘z o ‘qi 
atrofida aylanishi spinni, orbita bo£yicha yadro atrofida aylanishi esa orbital 
m om entni  berib,  ichki  magnit  m aydonni  hosil  qiladi.  Chunki  ularning 
harakati  tufayli  tok  hosil  b o ‘ladi.  Bu  tokni  A m per  m olekular  tok  deb 
atagan.  Demak,  moddalaming magnitlanishi, yadro atrofida elektronning 
aylanma harakati natijasida, orbital magnit momentiga (rorb), ikkinchidan, 
elektronning xususiy aylanma harakati yoki spini mavjudligidan spin magnit 
momentiga (rs) va uchinchidan, atom yadrosining xususiy aylanma harakati 
yoki spini mavjudligi  natijasida deb tasaw ur kilinadi.  Bu magnit momentlar 
atom larning  tuzilishiga  ham   b o g iiq d ir.  A tom larning  yadro  m agnit 
m om entlari  elektronlarning  orbital  va  spin  magnit  m om entlaridan juda 
kichik,  chunki yadroning  harakat  tezligi  elektron tezligidan jud a kichik.
Yuqorida  aytilganidek,  elektron  orbita  (aylana)  b o £yicha  v  chastota 
bilan aylanma harakat qilganida aylana bo£yicha uning harakatiga qarama- 
qarshi yo£nalishda aylanma tok hosil boiishini keyinroq Eynshteyn va de- 
G aaz tajribasida ko‘ramiz.
Elektron  harakati  tufayli  hosil  b o iu v c h i  tok  / = 
e v
  b o iib ,
Orbita bo'yicha impuls  momenti (1)  esa