J kamolov, II. Ismoilov



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet168/251
Sana15.01.2022
Hajmi7,98 Mb.
#366401
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   251
Bog'liq
Elektr va magnetizm kulon qonuni

d l ,
dt
(5.5)
b o iad i.  Bu  ifodadan foydalanib, uning birligini aniqlasak, 
konturdagi tok
 
bir sekundda  bir amperga  о ‘zgarganda  bir volt о ‘zinduksiya  EYUK i hosil
 
bo ‘Isa,  bu konturning birligini bir genri deyiladi:
1
H
1
 
Ay
=
  i

с
H ar qanday konturni tok  manbaiga ulagan vaqti tok kuchi  eng  katta 
qiymatga erishmaydi, buning uchun m alum  vaqt o‘tadi.  Bu vaqtda konturda 
ulanish  ekstratoki  hosil  b o ia d i  (146-  rasmdagi 
a
  chiziq).
i =  L
1
R
  ^
--1
J.
(5.5)
Bunda 
I 0
 —tokning  erishishi  zarur  b o lg a n   maksimal  qiymati, 
R
  — 
zanjir  qarshiligi, 
L
  —  induktivlik.
Kalit  uzilganda esa tok kuchi nolga teng boiishi uchun yana vaqt kerak. 
Bu vaqtdagi  tokka 
uzilish  ekstratoki
 deyiladi  (144-rasmdagi b  chiziq).  U 
quyidagicha ifodalanadi:
172


_ R
i =  l s>e 1'
  =  V ~7 
<5-6>

L
Bunda  т  -  — 
—zanjiming doimiy vaqti
 deyiladi va u tok kuchini qancha 
К
vaqtda 
ye
 m arta o ‘zgarishini  ko£rsatadi.  Zanjim ing qarshiligi 
(R)
 qancha 
kichik b o £lib, uning induktivligi (L) qancha katta bo‘lsa, zanjirdagi tokning 
kamayuvi  shuncha  sekin  b o £ladi.  Ekstratoklarning  hosil  b o £lishini  147- 
rasmda keltirilgan sxema asosida tushunish mumkin.  Bunda ko£p o ‘ramli 
tem ir o £zakli g£altakka parallel  ravishda galvanom etr ulangan.  Zanjir tok 
manbaiga ulanganda manba EYUK yo£nalishiga qarama-qarshi yo£nalishda 
g‘altakda ulanish induksion  EYUK hosil b o £ladi.  Bu holdagi to k y o £nalishi 
rasmda  tutash  strelka  bilan  ko'rsatilgan.  Zanjirni  uzishda  esa  g£altakda 
induksiyalangan  EYUK  g£altakdagi  tokni  aw algi  yo£nalishini  saqlaydi, 
am m o  zanjir  m anbadan  uzilgan  b o £lgani  u chun  uzilish  ekstratoki 
galvanom etr orqali punktir strelka bilan ko£rsatilgan  yo£nalishda o £tadi.
G £altak  induktivligini  hisoblaylik.  U ning  uzunligi  /  va  umum iy sim 
o cram lar  soni 
N
 ta  bo'lsin.  U  vaqtda  uzunlik  birligidagi  o ‘ram lar  soni

N
n
 -  
j
  b o ‘lib,  unda  hosil  b o £luvchi  magnit  maydon  induksiyasi
В -  (i/л 0 In
0
‘tayotgan  oqim:
Ф,  = 
BS = fifJi^nlS
Tutinish  oqimi:
173


ф =   N 0 S  = ц ц 0п 2 ISl
 
O^zinduksiya  EYUK i esa
d
 
2
d l
 
£ ,   = — — = д а 0«  S'/ —  
at 
dt
b o ‘lib,  uni  (5.4)  bilan  taqqoslasak,  induktivlik 
L = }i}iQn 2Sl
 
(5.7)
boiadi.  Bu ifodabir qatlam o‘ralgan toroid yoki juda uzun solenoid (g‘altak) 
uchun  o ‘rinlidir.

Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   251




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish