фарқланади. Кўпроқ жағ - тил эгати соҳасида яллигланиш жараёни
кузатилади.
У пастки ж аг катта озиқ тиш ларининг ўткир
периодонтита ёки сурункали периодонтитининг кайталаниш и
натижасида, ҳамда перикоронитидан келиб чиқиш и мумкин. Тил
ости
соҳасининг
абсцесс
ва
ф легм оналари,
одатда,
ўткир
ривож ланади.
Тил ости соҳасининг абсцесси ўз-ўзидан пайдо бўлувчи огриқ,
огриқни ю тинганда ва тилни ҳаракатлантирганда
кучайиш и билан
намоён бўлади. А йрим беморларда, пастки ж аг ости соҳаси ёки
даҳан ости соҳасида
шиш пайдо бўлади. О гиз очилиш и эркин.
Тил ости соҳасининг олдинги бўлим ида кўрак тиш лар, қозиқ
тиш лар ва кичик озик тиш лар сатҳида тил ости болиш чаларини
бўртганлиги,
қаттиқлиги
ва
кескин
огриқлилиги
кузатилади.У ларни қоплаб турган ш иллик парда шишган ва
кизарган. Яллигланиш ли ш иш белгилари альвеоляр ўсиқни, тил
ости бурмаси ва тилнинг пастки ю заларини қоплаб турган ш иллик
пардага таркалади.
Тил-ж аг эгати флегмонаси бўлган
беморлар огиз очилганда
ю тинганда ва тилини ҳаракатлантирганда кучли огриқка ш икоят
қиладилар. Бу қисмда тери ранги ўзгармаган. П астки ж аг ости
лимф а
тугунлари
катталантган
ва
огрикли.
Я ллигланиш
ж араёнининг медиал канотсимон м уш акнинг пастки бўлимига
таркалиш и, пастки ж агнинг контракгураси ва огиз очилиш ининг
сезиларли қийинлаш увига олиб келади. Огиз дахдизида ўзгариш
кузатилмайди. М еталл ш пателни тиш лар орасида айлантириб,
секинлик билан сургандан сўнг, тил ости соҳасини кўриши
мумкин, кейин, металл шпател ёки стом атолог ойнаси ёрдамида
тилни карама-қарш и
том онга суриб, жаг-тил эгати курилганда тил
ости бурмаси ш иллик пардаси кескин кизарган, шиш ган ва
текисланган бўлади.
Тил ости соҳаси флегмонаси кўпроқ бир том онлама,
айрим
бем орларда икки том онлама бўлади. Тил ости соҳасининг бир
том онлам а флегмонасида беморлар ўз-ўзидан пайдо бўлувчи
огрикдан,
ютингандаги
огрикдан,
тил
ҳаракатлантира
олмаслигидан, огиз очилиш ининг чегараланганлигидан ш икоят
қиладилар. Ташқи томондан текш ирилганда даҳан ости ва пастки
ж аг ости учбурчакларининг олдинги бўлим ларида яллигланиш
ш иш ининг тасири остида огиз диаф рагм асининг пастга силжиш и
аникланади.
157
Тил ости соҳасининг
икки том онлама флегмонаси, даҳан ва
икала жаг ости учбурчақларида шиш билан намоён бўлади. Ш иш
устидаги тери ҳар
доимгидек рангда бўлиб, бурмага йигилади.
Л имф а тугунлари катталаш ган ва огрийди. Йирингли ўчоқнинг
чуқур жойлаш ганлиги сабабли пастки жаг ости ва даҳан ости
учбурчақларини пайпаслаганда флю ктуацияни аниқлаб бўлмайди.
Яллигланиш
тил
ости
сохасининг
олдинги
бўлимида
жойлаш ганда
огиз
очилиш и
бироз
чегараланиш и
мумкин.
Таркалган флегмонада эса ички канотсимон муш ак контрактураси
яккол ифодаланади.
Огиз бўш лигида шиш ҳисобига тил ости бурмаси кўтарилган,
тилнинг бир томони катталаш иб соглом томонга сурилади. Тил
ости соҳаси икки том онлама зарарланганда огиз бўш лигида тил
ости бурмалари инф ильтрацияланганлиги, текисланганлиги ёки
кўтарилганлиги,
кўпроқ
олдинги
тиш ларнинг
кесув
юзаси
сатҳигача кузатилади. Тил ости бурмаларининг ю засидаги шиллик
пардалар фибрин қоплам билан копланган. Тил кескин катталаш
ган, танглай томон кўтарилган. Баъзан огизга сигмайди ва бемор
нинг огзи ярим очик ҳолатда бўлади. Ю тиниш, гапириш ,
тилнинг
ҳаракати кескин огрикли, баъзан мумкин ҳам эмас.
Тил ости соҳасининг олдинги бўлими абсцесси хусусий огиз
бўш лиги томонидан узунлиги 1,5-2 см. келадиган кесув ёрдамини
очилади. Кесув тил ости бурмаси ш иллиқ қаватидан ўтказилиб, те-
гишли тиш лар соҳасидаги бўртган қисмга тўгри келиши керак.
Кейин тўм^оқ йўл билан шишган жойга борилиб, у ерда тўпланган
экссудат чикариб ю борилади. Кесганда, бу ерда жойлаш ган жаг ос
ти сўлак безининг чикарув йўлига эътибор бериш керак. Тил-жаг
эгати абсцессида кесув тўкималарнинг энг шишган қисмидан
ўтказилади.
Тил
нервини,
тил
артериясини
ва
венасини
жароҳатламаслик мақсадида ўткир скальпел альвеоляр ўсиқ
томон
йуналтирилади. Агар шиллик парда кесилганда йиринг ажралмаса,
тўм ток йўл билан чукур жойлаш ган тўқималарга ўтилиб, йиринг
эвакуация килинади.
Флегмонада хусусий огиз бўш лиги томонидан альвеоляр ўсиқ
ш иллик пардасидан 4-5 см. узунликда кесма ўтказилади ва тўмтоқ
йўл билан тўкималардан ўтилиб, йиринг тўпланган жойга борила-
ди.
Икки
том онлама
флегмонада
иккита
аналогик
кесма
ўтказилади, айрим ҳолларда пастки жаг ости учбурчаги соҳасидаги
теридан кесилиб, жаг-тил ости муш агигача борилади
ва уни
158
қисман
кесилади.
Я ллигланиш ўчоқларини
очиш да огиздан
таш қари ва огиз ичкарисидан
кириш усулларини биргаликда
қўллаш яхш и натижа беради.
Я ллигланиш белгиларини ж аг-тил эгатидан бутун тил ости
сохасига, пастки ж аг ости учбурчагига, ҳамда огиз бўш лиги туби-
нинг барча тўқималарига таркалиш и беморнинг хаёти учун ҳавфли
асоратларга олиб келиш и мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: 
