Ж арро ҳ ли к стоматологияси пропедевтикаси

Таш ҳис қўйиш ва даволаш принциплари. Огиз бўш лиғи 
аъзоларида ва ю з-жаг соҳаларида атипик суст кечадиган сурункали 
ва ўтказилган даво натиж асиз бўлган барча беморлар ихтисослаш ­
ган марказларда текш ирувдан ўтказилиш и шарт. Таш ҳис аниқ
205

---

кўйилгандан сўнг, даволаш асосан бемор иммун тизимини тиклаш , 
симптоматик даво ўтказиш , айрим яллиғланиш касалликлардан 
тўлиқ тузалиш имконини беради.
П рофилактика. Касаллик аниқланганидан сўнг улар диспан­
сер кузатувга олиниб, кузатувда бўлади, уларга соғлом турмуш
тарзи ва керақли тавсиялар мунтазам равиш да берилади. Энг дол- 
зарб муаммолардан бири тиббиёт ходимлари касалликни ўзларига 
ва бош қа одамларга ҳам юқтирмасликлари ҳисобланади. Бунинг 
учун барча м уассасаларда эпидемиологик тартиб ва талабларга 
тўлиқ риоя қилиш талаб қилинади. Тиббиёт ходимлари мунтазам 
диспансер кўрикдан ўтиш лари, доимо беморларда ОИ ТС инфек- 
цияси бўлиши мумкинлигини едда тутиш лари керак.
Ю з-жағ соҳалари чипкони, хўппози ва сарамаси
Чипқон, хуппоз. Чипқон—соч фолликул и ва атрофидаги 
тўкималарни йирингли некротик яллигланиш идир. Чипқон кўпроқ 
12-40 ёш ларда учрайди. Чипқонни ривож ланиш ва учраш ида 
беморлар турмуш тарзи, касби, яш аш ва ишлаш жойидаги иқлим 
шароити катта аҳамиятга эга. Чанг жуда кўп бўлган жойда, иш 
жараёни юзни чанг, ёг-мой билан ифлосланиш и кузатиладиган 
соҳа эгаларида (цемент, оҳақ, кумир ва бошқа, мазут, маш ина 
мойи) , соқол олиш, қаш иниш вактида, тимдалаб инфекция терига 
киритилади. Соч толаси ёнидан туш ган инфекция кучайиб 
яллигланиш ривож ланиш ига совуқ, 
ёки ҳаддан таш қари иссик 
шароит, асаб, эндокрин тизимларидаги ўзгариш лар, сурункали 
заҳарланиш ҳам таъсир этади.
Касаллик ривож ланиш и ва кечиш ида модда алмаш инувининг 
айникса, углеводларнинг аҳамияти катта. Кандли диабети бўлган 
беморларнинг 20% чипқон билан касалланадилар.