123
XALQ TA’LIMI:
MUAMMOLAR, IZLANISHLAR, YECHIMLAR
ona tili va adabiyotni oʻqitish boʻyicha boshqa dasturlarni amalga oshirish uchun
juda muhimdir.
Yana bir holat borki, muayyan sinfda yoki maʼlum bir maktabda taʼlimning
qaysi tilda olib borilishi taʼlim toʻgʻrisidagi qonun doirasida, taʼlim oluvchilar va
ularning ota –onalari qarorlari asosida taʼlim tili ona tili va adabiyot oʻqitiladigan
til sifatida belgilanadi
Ammo, agar kerak boʻlsa, ona tili va adabiyot fani boʻyicha va A1 tili
dasturidagi darslar hukumat qarori qoidalariga muvofiq birlashtirilishi mumkin.
Bunday holda oʻqituvchilar umumiy oʻqitiladigan barcha fanlarning kamida
yarmini shu ona tili sifatida belgilangan tilda olib borishlari kerak. Bunda oila va
maktab oʻrtasidagi oʻzaro kelishuv amalga oshiriladi.
Ingliz, nemis, fransuz va boshqa tillarni chet tili sifatida oʻrganish xususida
yuqorida qayd etdik. Bu holat oʻquvchilarda koʻp tillilik, koʻp savodxonlik
kompetensiyalarini shakllantiradi. Xelsinki universiteti dotsenti Raili Hildenning
fikricha, finlarning tilini juda kam davlatlarda tushunishadi, shuning uchun
ular dunyo aholisi gaplashadigan chet tillarini parallel ravishda yuqori darajada
oʻrgatishni maqsad qilib olgan. Qolaversa, turli tillarda muloqot qobiliyatlari
fanlararo aloqalarni mustahkamlashga yordam beradi. Finlandiya maktablarida
chet tillarining oʻqitilishi xususida keyingi maqolalarimizda oʻrtoqlashamiz.
Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:
1. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 6-noyabrdagi
“Oʻzbekistonning yangi taraqqiyot davrida taʼlim-tarbiya va ilm-fan
sohalarini rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi
PF-6108-son Farmoni;
2. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 6-noyabrdagi “Taʼlim-
tarbiya tizimini yanada takomillashtirishga oid qoʻshimcha chora-tadbirlar
toʻgʻrisida”gi PQ-4884-son qarori;
3. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 8-maydagi
“Uzluksiz taʻlim tizimida chet tillari boʻyicha davlat taʻlim standartini
tasdiqlash toʻgʻrisida”gi 124-son qarori;
4. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 6-apreldagi
“Umumiy oʻrta va oʻrta maxsus taʻlimning davlat taʻlim standartlarini
tasdiqlash toʻgʻrisida”gi 187-son qarori;
124
A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TAʼLIMI
MUAMMOLARINI O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI
BELGILASH ILMIY-TADQIQOT INSTITUTI
5. Oʻzbekiston respublikasi Xalq taʻlimi vazirining 2020-yil 9-dekabrdagi
“Umumiy oʻrta taʻlim maktablari uchun 2021-2022-oʻquv yiliga
mo4jallangan tayanch oʻquv rejani tasdiqlash toʻgʻrisida”gi buyrugʻi.
6. Abdourakhim Nassirov. Docteur és lettres, professeur assosié Université
des langues du monde de la République dʻOuzbékistan, Tachkent,
Ouzbékistan, nasirovabduraxim@mail.ru. Continuité de lʻenseignement
des langues étrangères dans le système de formation sontinue - défis et
tâches;
7. Nasirov Abdurakhim Abdimutalipovich. Features of proverbial
phraseological units. Middle European Scientific Bulletin. Volume 10, March
2021, 296
8. O.Qoʻysinov, A.Nasirov, TSNQDI - Uzluksiz taʼlimda oʻquv dasturlari uzviyligini
taʻminlash konsepsiyalari - Toshkent – 2021.
9. Ona tili, adabiyot, o‘zbek tili va chet tili fanlaridan uzluksiz taʼlimda uzviylikni
taʼminlash konsepsiyalari va milliy oʻquv dasturlari - Toshkent – 2021.
10. Nasirov A.A. How foreign languages are taught to children in Uzbekistan?//
Foreign languages, scientific-methodical electronic journal in Uzbekistan. -
Tashkent, 2015. № 1
11. Finnish national board of education. The NCC for basic education (2014).
12. Raili Hilden, Associate Professor in Language Didactics (Foreign language
education). Methods of teaching foreign languages in Finland. “Finnish
experience in teaching general education subjects” online seminar. 16.2.2021
.
13. Risto Hotulainen & Sirkku Kupiainen. The finnish education system
curriculum and assessment. 60˚ 10 1.2 n, 24˚ 57 18 e. 02.12.2020
A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TAʼLIMI
MUAMMOLARINI O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI
BELGILASH ILMIY-TADQIQOT INSTITUTI
Do'stlaringiz bilan baham: |