Ызбекистон республикаси олий ва

Мавзуга оид муаммолар:
1. Италияда диний ва дунёвий ҳокимият ўртасидаги узоқ давом этган зиддиятлар сабаби нимада?
2. Италия республикалари нима учун республика бошқарувини марказлашган Италия давлатида жорий эта олмади?


1-асосий савол бўйича дарснинг мақсади: Италия давлатлари тарқоқлигининг сабаблари ва салбий оқибатларини ёритиб бериш.


Идентив ўқув мақсади:

1. 
   Италия давлатлари тарқоқлигининг сабабларини аниқлайди.
   
2. 
   Тарқоқликнинг салбий оқибатларидан тегишли хулоса чиқаради.
   
3. 
   Йирик давлатларнинг тарқоқ Италия давлатларини ўз таъсирига олиши муқаррарлигини тушунади.
   

1-саволнинг баёни
XVII- асрнинг иккинчи ярмида Италия сиёсий жиҳатдан тамомила тарқоқ ва тушкунликка учраган эди. Тарқоқлик қўшни монархияларнинг Италияда ҳукмронлигига йўл очиб беради. Ломбардия, Милан, Неапол, Сицилия, Испания ҳукмронлиги остида эди. Қолган Италия давлатлари расмий мустақил бўлсада амалда Испания ва Франция ҳукмрон доираларнинг манфаатлари тўқнаш келган ҳудудлар ҳисобланарди.
Чет эл босқинчилари Италян давлатлари ўртасидаги тарқоқлик ва сиёсий зиддиятларни турли йўллар билан сақлаб қолдилар.Қолоқликни мустаҳкамлаган ва халқнинг аҳволини оғирлаштирган яна бир омил бу Ватикан рухонийларнинг диний мутассиблик сиёсати бўлди. Оқибатда ижтимоий ва маънавий ҳаёт қотиб қолди. Миллий ва чет эл зулми XVII - асрнинг иккинчи ярмида кўплаб халқ қўзғолонларига сабаб бўлди. 1653-1655 йиллар Савойядаги қўзғолон, 1642 йил Палермода Жузеппе де Алезио раҳбарлигидаги қўзғолон, 1647-1648 йилллар Неаполда Тамаззо Анелло раҳбарлигидаги ғалаён, 1656 йил Неаполдаги халқ чиқишлари омавий норозиликларнинг энг йириклари эди.
Испания тахти учун уруш даврида Италия уруш майдонинга айланди. Австрия армияси Испанияни мағлубиятга учратиб Милан, Неапол, Сардинияни қўшиб олди. Италияда Австрия зулми ўрнатилди. Мазкур урушда Австрияга яқиндан ёрдам берган герцог Виктор Амадей раҳбарлигидаги Савойяга Сицилия берилиши оқибатида Савойя кучайиб кетди. Бир пайтлар гуллаб яшнаган Венеция Туркияга қарши узоқ давом этган уруш натижасида XVII –аср охирида заифлашиб иккинчи даражали давлатга айланди. Яна бир тижоратчилар республикаси Генуя ҳам анча инқирозга учради.
1713-1748 йилларда Италия учун Испан Бурбонлари ва Австрия Габсбурглари ўртасида урушлар бўлди.
Урушда 40-йилларда сиёсий беқарорлик гирдобида қолган Австрия мағлубиятга учраб Генуядан Австрия армияси қувиб чиқарилди.
Австрия ҳукмронлиги Ламбардия ва Тосканияда сақланиб қолди. Австриянинг заифлашувидан фойдаланган Савойя Сардиния ва Пемонт билан бирлашди.
Испан Бурбонлари Италияда ўз таъсирини мустаҳкамлаш мақсадида Неапол ва Сицилия қироллиги тахтига испан қироли Филипп IV нинг ўғли Дон Карлосни ўтқаздилар. Испания ва Австрия тахти учун бўлган урушлар амалда Италияда тарқоқлик ва чет эл таъсирини мустаҳкамлайди. Бу хар томонлама тараққиётга ва миллатннингнг бирлашувига тўсқинлик қилувчи бош омил бўлиб қолди.