Ызбекистон Республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

15-ma`ruza 
Mavzu: Har xil yotqizilgan issiqlik tarmoqlarining konstruktsiyalari. Yer 
usti issiqlik quvurlari 
Reja: 
15. 1. Issiqlik quvurlarini yotqizish usullari. 
15. 2. Issiqlik quvurlari kanallari haqida ma`lumotlar. 
15. 3. Kanalsiz yotqizladigan quvurlar konstruktsiyalari. 
15. 4. Yer usti issiqlik quvurlari 
15.1.   Issiqlik; quvurlarini yotqizish usullari 
Issiqlik quvurlari yer ostidan yoki yer ustidan yotqiziladi. Yer ostidin yotqizish 
asosan  yashash  tumanlarida  amalga  oshiriladi.  Bu  shahar  arxitekturasini  buzmaydi. 
Yer  ustidan  yotqizish  esa  asosan  doimiy  muzliklar  ustidan,  botqoqliklardan  va 
jarliklardan o`tqazishda ishlatiladi. 

---

 
147 
Yer  osti  issiqlik  quvurlari  hozirgi  vaqtda  o`tib  bo`ladigan  va  o`tib 
bo`lmaydigan  kanallarda  yotqiziladi  yoki  kanallarisiz  yotqiziladi.  Kanallarda 
yotqizilgan  issiqlik  quvurlari  har  taraflama  mexanik  ta`sirlardan  himoyalangan. 
Quvurning o`z og`irlik kuchini qabul qilish uchun mahsus harakatlanuvchi tayanchlar 
ishlatiladi.  Kanalsiz  yotqizilgan  quvurlar  o`ta  og`ir  agressiv  sharoitlarda  ishlaydi. 
Ularning  umumiy  qiymati  kanalda  yotqizilgan  tizimlarga  nisbatan  20  -  30  %  arzon 
turadi. 
Issiqlik  quvurlari  kanallarining  yuqori  qismi  bilan  yer  yuzasi  o`rtasidagi 
masofa  0,5  -  0,7  m  tashkil  etadi.  Yer  osti  suvlari  yuqori  joylashganda  uni  mahsus 
drenaj qilib suv satxi pasaytiriladi.