Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

Qisqacha xulosalar
«Ekologiya» tushunchasi dastlab organizmlar turkumining bir-birlari va atrof abiotik muhit bilan o’zaro ta’sirida yuzaga keladigan o’z-o’zini tartibga solish jarayonlari majmuini ifodalash uchun qo’llanilgan. Bu tushuncha XIX asrning oxiriga kelib, fiziologiya, XX asrning birinchi choragida biologiya doirasidan chiqib, sotsiologiya va antronogeografiya, XX asrning choragida iqtisodiyotga va boshqa fan sohalariga tarqaldi.

«Ekologiya»ning predmeti tabiat va jamiyat o’rtasidagi o’zaro ta’sir jarayonida yuzaga keladigan ekologik-iqtisodiy munosabatlar va ularni optimizatsiyalash, xo’jalik faoliyatining iqtisodiy oqibatlari, tabiatdan oqilona foydalanish va tabiatni saqlash, asrash, muhofaza qilishni tartibga solish usullaridir. Uning ob’ekti turli miqyos va darajadagi ekologik-iqtisodiy tizimlardir.

Ekologiya o’zining muammolari echimini topishda ko’plab iqtisodiyot, ijtimoiy, yuridik, texnika va texnologiya fanlari bilan yaqin aloqada bo’ladi va ularning ma’lumotlaridan keng foydalanadi.

«Ekologiya» umumilmiy, umumiqtisodiy, sotsiologiya, o’zining tadqiqot usullariga asoslanadi. Uning usullaridan ekologik-iqtisodiy me’yorlar, ekologik-iqtisodiy baholash va qiyosiy taqqoslash, natural tekshirish, ekspyert baholash, ekologik xaritalash usullarini ko’rsatish mumkin.

«Ekologiya»ni o’rganish jarayonida olinadigan bilimlar iqtisodiyot yo’nalishidagi mutaxassislarni fundamental tayyorlashning zaruriy shartidir. Ushbu fanning maqsadi tabiat va jamiyat o’rtasidagi o’zaro aloqalarda ekologik-iqtisodiy munosabatlarning optimal yo’nalishlarini belgilashdan, asosiy vazifalari tabiatdan foydalanish, uni asrash va saqlash, muhofaza qilishning iqtisodiy mexanizmlarini rivojlantirish va takomillashtirish muammolarini kompleks tadqiq etishdag iborat.