Ызбекистон республикаси адлия вазирлиги

Асосий таянч тушунчалар 
Нарх
– товар қийматининг пулдаги ифодаси бўлиб, бозор иқти-
содиѐтининг муҳим дастагидир. 
Улгуржи нарх
– ишлаб чиқарувчиларнинг товарларни кўп миқ-
дордаги бир йўла кўтарасига сотаѐтганлари маҳалида пайдо бўлади-
ган нарх. 
Демпинг нарх
– бозордан рақибларини суриб чиқариш, ўз мав-
қеини мустаҳкамлаш учун қўлланиладиган махсус нарх. 
Нуфузли нарх
– фирма нарх қўйганида товар сотилишини қис-
қартмаган ҳолда унинг юқори нарх ҳисобига қандай бўлмасин фойда 
олиши кераклиги кўзда тутилган нарх. 
Дотацияланган нарх
– давлат бюджети ҳисобидан махсус 
арзонлаштириладиган нарх. 
Стандарт нарх
– харидор имкониятини ҳисобга олиб, маълум 
давргача ўзгармай турадиган нарх. 
Контракт нарх
– ҳар икки томоннинг розилиги билан 
белгиланган ва уларнинг шартномасида қайд этилган нарх. 
Чакана нарх
– истеъмол товарларини бевосита аҳолига сотиш 
нархи. 
Эркин нарх
– савдолашув асосида вужудга келадиган нарх. 
Лимит нарх
– максимал чегараси аниқланиб, ундан ошиқ 
даражада белгиланадиган нарх. 

---

Прейскурант нарх
– сотувчи учун мўлжалланган нарх, харидор 
учун билдириш ѐки маълумотномада қайд этилган нарх. 
Такрорлаш учун саволлар ва ўқув топшириқлари 
1.Нархнинг иқтисодий мазмунини унинг вазифалари асосида 
тушунтириб беринг. 
2.Нархларнинг асосий турларини қисқача тавсифлаб беринг. 
3.Соф рақобат шароитида нархнинг ташкил топиш механизмини 
тушунтириб беринг. 
4.Нима сабабдан давлат рақибини синдириш ва бозордан суриб 
чиқаришни кўзлаган ўта паст нархларда товар сотишни ман этади? 
5.Нарх товар нафлигининг қайси нуқтасига қадар ортиб боради, 
сўнгра эса пасайишга мойил бўлади? 
6.Тижорат магазинига кириб кўйлак олмоқчисиз. Сиз кўйлак-
ларни кўриб, унинг нархи қандай эканлиги билан танишаѐтганингиз-
да Сиздан сотувчи неча сўмлик кўйлак олмоқчисиз? деб сўрайди. 
Ўйлаб кўринг, бу савол билан у нима демоқчи?

---