|
4 — kronshteyn; 2 — keskich o'matiladigan moslama; 3 — yo'naltiruvchi vtulka; 4— halqa; 5 — stoporlovchi bolt; 6— keskich; 7—siquvchi planka; 8— keskichni qotiruvchi vint; 9— keskichning chiqishini rosllovchi vint; Ю— quyruq;
// —suxar; 12— zoldir; 13 — siquvchi bolt.
Klapan mexanizmi ishlashining buzilishiga klapan prujinalari, klapanlar yo'naltiruvchi vtulkalarining, blok kallagi va uning qistirmalarining nuqsonlari ham sabab bo'ladi. Klapanlaming uyalarga zich yotmasligi motorni yurgizib yuborishning qiyin- lashuviga sabab boMadi.
Motor qizib ketganda va uning shpilkalarining gaykalari noto‘g‘ri tortilishi natijasida silindrlar kallagi qiyshayadi.
Taqillashning paydo boMishi, kompressiyaning pasayishi va karburatorli motorlarda yonilgM sarfming ortib ketishi gaz taqsimlash mexanizmi delallarining yeyilishi belgisi boMib hisoblanadi.
Gaz taqsimlash valini ta’mirlash. Gaz taqsimlash valida quyidagi nuqsonlar uchraydi: tayanch bo'yinlari, kulachoklar, shes-
ternani o'rnatish joylari, rezbalar, shponka uyalarining va shesternani qotirish bolllari teshiklarining yeyilishi va valning egilishi.
Taqsimlash valining tayanch bo'yinlari va uning kulachoklari yeyilgan bo'lsa, ularni yeyilish izlari yo'qolguncha silliqlanadi. Bunda silindrlar taqsimlash valining vtulkasi silliqiangan bo'yin o'lchami bo'yicha kerakli tirqish qoldirib yo'niladi.
Val kulachoklari maxsus kopirlash-silliqlash dastgohida yoki aylana bo'yicha silliqlovchi dastgohda kopirlovchi moslama yordamida silliqlanadi.
Taqsimlash vali uchun kopirlash moslamasi motorning har bir markasi bo'yicha alohida yasaladi. Moslama yordamida kulachok metalining kam yeyilgan qismi shu darajagacha kesiladiki, unda jilvirtosh kulachokning har bir sirtiga tegib tursin. 4.3- rasmda kulachok profilini ta’mirlash sxemasi keltirilgan. Chegaraviy ho- latgacha yeyilgan tayanch bo'yinlari, kulachoklar, shesternani flanesga qotirish boltlarining va o'rnatish shtiftlarining teshiklari suyuqlantirib qoplanadi va mexanik ishlov berish yo'li bilan nominal o'lchamgacha keltiriladi. Taqsimlash valining tayanch bo'yinlari xromlash yo'li bilan ham ta’mirlanadi.
Silindrlar kallagini ta’mirlash
Cho'yandan yasalgan silindrlar kallagida quyidagi nosozliklar uchraydi: klapan uyalari, rezba teshiklarining yeyilishi, kallakning qiyshayishi va darzning paydo bo'lishi.
Yeyilgan klapan uyalariga, odatda, konussimon freza bilan ishlov beriladi. Uyalar ketma-ket, kesuvchi qismining og'ish burchagi 15; 45 va 75° bo'lgan frezalar bilan xomaki va frezalash og'ish burchagi 45” bo'lgan freza bilan tozalab frezalanadi.
15° va 75° burchakli dag'al frezalar faskaning ish qismida kerakli o'lchamlarini hosil qilishda qo'llaniladi. 45° li dag'al freza bilan ish faskasida tekis yuza hosil qilinadi. Faskaga tozalab ishlov beruvchi frezada uzil-kcsil ishlov beriladi. Yo'naltiruvchi vtulkalar yangisiga almashtiriladi.
Agar klapan uyaga chuqur o'tirib qolsa, klapan o'rindig'i hatqa qo'yish usuli bilan yoki cho'yan tiqinni payvandlash yo'li bilan ta’mirlanadi. O'rindiqqa halqa qo'yish uchun u teshish dastgohiga o'rnatiladigan 4.4- rasmda ko'rsatilgan asbob yordamida yo'niladi. Yo'nilgan teshikdiametri bo'yicha bosqichli bo'lishi ham mumkin. Uning uchun tayyorlangan halqa ham bosqichli yoki tekis silindrik shaklda bo'lishi mumkin. Halqa cho'yandan yasalgan bo'lib, kimyoviy tarkibi bo'yicha asosiy detal materiali bilan bir xil bo'lishi
ISI
lozim. Halqaning tashqi diametrini shunday tayyorlash kerakki, u prcsslanganda 0.2 — 0,25 mm li taranglik hosil qilsin. Halqa prcss- lashdan oldin nashatir to'yintirilgan moy bilan moylanadi. Halqa o'rindiqqa taqalguncha presslanadi. Undan so‘ng, o'rindiqqa yuqorida ko'rsatilgan konussimon frezalar komplekti bilan ishlov bcriladi.
Agar blok kallagi pastki yuzasining qiyshayishi 0,5 mm dan ortiq bo'lsa, u butun uzunligi bo'yicha silliqlanadi yoki metallni kam kesadigan qilib frczalanadi. Kallak ta’mirlangandan so'ng 0.4 M Pa li suv bosimi ostida 3 min davomida gidravlik sinovdan o'lkaziladi. Kallakdan suv sizishiga, terlashiga yo'l qo'yilmaydi.
Aluminiy qotishmalaridan quyilgan silindrlar kallagining nuqsonlari quyidagilardan iborat: qiyshayish; svecha o'rnatiladigan teshik, suv patrubkasi va tiqin rezbasining yeyilishi yoki uzilishi; suv kanallari sohasida korrozion buzilish; qotirish gaykalari tayanch yuzalarining czilishi; devorlarda darz va icshilishlar paydo bo'lishi.
Ta'mirlash. Kallaklardagi teshiklar, darzlar, korroziya nati- jasida buzilishlar suyuqlantirib qoplash usulida bartaraf etiladi. Elektrod materiali sifatida yaroqsiz silindrlar kallagi materialidan quyilgan simlar ishlatiladi. Svechalar tcshiklari va shpilka o'tish teshiklari yeyilsa, payvandlanadi. So'ng teshish dastgohida maxsus konduktor orqali payvandlangan joylarda svccha va suv quvurlarini qotirish shpilkalari uchun teshik ochiladi va unga rezba kesiladi.
Kallak ta’mirlangandan so'ng 0,2 MPa suv bosimi ostida 5 minut davomida gidravlik sinovdan o'tkaziladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
