Suv o’tlari

---

                                                Suv o’tlari 

Suvo‘tlar hujayrasida xlorofill boMishi bilan bakteriyalardan farq qiladi. Lekin 

ular tarkibida boshqa pigmentlar borligi tufayli rangi qo‘ngMr qizil va ko‘k - 

yashil boMadi. Xlorofill borligi uchun suvo‘tlar aVtotrof o ‘simliklar 

hisoblanadi. Suvo‘tlar tashqi ko‘rinishidan juda xilma-xil boMadi. Ular orasida 

mikroskopik maydabir hujayralilar bilan bir qatorda bir necha o ‘n metrga 

yetadigan juda yirikvakillari ham bor. Koloniya boMib yashaydigan suvo‘tlar - 

bir hujayralilar bilan kop hujayralilar orasidagi bir to‘dadir. Ulaming tanasi o 

‘zaro bo‘sh birikkan hujayralar to‘dasidan iborat. Suvo‘tlarining tanasi poya, 

barg, ildiz kabi organlarga boMinmagan tallomdir. Biroq ba’zi vakillarining 

tallomi birmuncha murakkab tuzilgan bo‘lib, fiinksyasiga muvofiq ravishda 

tanasi ayrim qismlarga ajralgan boMadi. Suvo‘tlar vegetativ, jinssiz va jinsiy 

yo‘l bilan ko‘payadi. Jinsiy yo‘l bilan ko‘payish oogamiya, izogamiya, 

geterogamiya tipida ro‘y beradi. Suvo‘tlar dengizlarda va chuchuk suvlarda 

suvning tiniqligiga qarab har xil (tiniq dengizda 100- 150m) chuqurlikda 

yashaydi. Ulaming ba’zilari, asosan, mikroskopik shakllarining juda ko‘p 

to‘dasi erkin suzib yurib fitoplankton hosil qiladi, boshqalari esa suv havzalari 

ostiga yopishib yashab, bentos (suv havzasi ostidagi o‘simlik va hayvon 

organizmlar to‘dasi) tarkibiga kiradi. Tuproq suvo‘tlari yer yuzasida va yeming 

---

ustki qatlamlarida yashaydi. Ulaming ko‘pi tuproqda organik moddalami 

to‘planishiga yordam beradi va unumdorlikning muhim omili hisoblanadi. 

Suvo‘tlaming juda ko‘p, 20 mingga yaqin turi bo‘lib, ular 5 ta sinfga bo‘linadi. 

Shulardan biz quyidagi: ko‘k-yashil suvo‘tlar - Cyanophyta, yashil suvo‘tlar - 

Chlorophyta, diatom suvo‘tlar - Diatomeae, qo‘ng‘ir suvo‘tlar - Phaeophyta va 

qizil suvo‘tlar - Rhodophyta.  

 

 

 

 

---