Ix bob. Narxning mohiyati va shakllanish xususiyatlari

Oligopoliya sharoitida narxning shakllanishi. 
Oligopoliya 
sharoitida narxning shakllanishi tarmoqdagi tovar ishlab 
chiqaruvchilar tomonidan qo'Ilaniluvchi «ergashish» hamda 
«inkor etish» xatti-harakatlari orqali izohlanadi.
297
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

«Ergashish» holatida bir oligopolist tomonidan narx 
bo'yicha qilingan o ‘zgarish (narxning pasayishi yoki oshiril- 
ishi)ga qolgan oligopolistlar tomonidan ham ergashish, ya’ni 
shunday o ‘zgarishlar qilish kuzatiladi. Odatda, bozorda o ‘z 
tovarlariga narxni pasaytirish orqali iste’molchilar soni hamda 
sotish hajmini oshirishga qaror qilgan oligopolist xatti- 
harkatiga javoban qolgan oligopolistlar ham narxlarni pasayti- 
radilar. Natijada narxning umumiy pasayishi ro‘y berib, bo­
zordagi ulush oldingi holda qoladi, ya’ni oligopolistning hatti- 
harakati samara bermaydi.
«Inkor etish» holatida bir oligopolist tom onidan narx 
bo'yicha qilingan o‘zgarish (narxning pasayishi yoki oshiril- 
ishi)ga qolgan oligopolistlar tomonidan inkor etish, ya’ni hech 
qanday javob o ‘zgarishlari qilmaslik kuzatiladi. Ko‘pincha 
bunday holat oligopolist tomonidan o‘z tovariga narxni oshir- 
gan chog‘ida ro‘y beradi, ya’ni qolgan oligopolistlar tovarlari 
narxlarini oshirmaydilar. Natijada narxni oshirgan oligopolist 
o ‘z iste’molchilarini yo‘qotib, bozordan siqib chiqariladi.
Yuqorida bayon etilgan holatlar natijasida oligopolist- 
firmaning talab egri chizig‘i «siniq egri chiziq» ko‘rinishini 
oladi (
6
-chizma). Bunday holatni birinchi boMib XX asming 
40-yillarida amerikalik iqtisodchi P.Suizi tavsiflab bergan.
298
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

р
6-chizma. Oligopolistik bozordagj narxning shakllanishida