―ИҚтисодиёт‖ факультети

Янги ташкил этилган кичик бизнес субъектлари иқтисодий фаолият турлари 
бўйича 
№ Тармоқ турлари 
2017 йил 
Млрд. 
сумда 
Ўтган йилга 
нисбатан ўсиш 
суръати, %да 
млрд. 
сумда 
тармоқ ишлаб 
чиқаришдаги 
улуши, %да 
1. 
Саноат маҳсулотлари 
57095,6 
39,6 
55896,59 
102,1 
2. 
Курилиш ишлари 
22173,8 
65,1 
21486,24 
103,2 
3. 
Хизмат 
кўрсатиш 
ҳажми
68161,9 
58,4 
68230,13 
99,9 
4. 
Чакана савдо умумий 
товар 
айланмаси 
ҳажмининг 
93508,0 
88,4 
92490,6 
101,1 
\Манба: Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси маълумотлари 

---

157 
Фикримизнинг исботини биргина 2017 йилда кичик бизнес субъектлари 
сонининг 38,2 мингдан ошганлигидан яъни бу кўрсаткични олдинги йилга нисбатан 
122 фоизга кўпайганлигидан кўриш мумкин. Республикамизда янги ташкил этилган 
кичик бизнес субъектлари иқтисодий фаолият турлари бўйича улуши қуйидаги 
жадвал маълумотларида келтирилган.
Жадвал маълумотларидан шуни кўриш мумкинки, 2017 йилда 2016 йилга 
нисбатан кичик бизнес субъектлари иқтисодий фаолият турлари бўйича асосан ўсиш 
суръатлари кўрсатилмоқда. Бундан ташқари, 2017 йилда жадвалда келтирилган 
тармоқлардан ташқари янги ташкил этилган кичик бизнес субъектларининг 
иқтисодий фаолият турлари бўйича инвестициялар ҳам 19407,1 млрд сумликни 
ташкил қилиб, умумий инвестициялар ҳажмининг 32,0 фоизи ўзлаштирилди ѐки бу 
кўрсаткич 2016 йилга нисбатан 95,5 фоизни ташкил қилди.
Янги ташкил этилган кичик бизнес субъектларининг иқтисодий фаолият 
турларини ўрганишда юқоридаги тармоқ турларидан ташқари уларнинг экспортдаги 
улушини таҳлили орқали яъни 2017 йилда 3763,5 млн АҚШ доллари миқдорида 
маҳсулотлар товарлар ва хизматлар экспорт амалга оширилганлиги бу эса умумий 
экспорт маҳсулотлари (товар ва хизмат турлари) ҳажмининг 27,0 фоизини ташкил 
қилганлиги ва бу кўрсаткичлар 2016 йилда 624,4 млн АҚШ долларини ташкил қилиб, 
умумий экспорт маҳсулотлари (товар ва хизмат турлари) ҳажмининг 19,9 фоизга
тенг бўлганлигини кўриш мумкин. Бу кўрсаткич ўтган йилга нисбатан 3139,1 млн 
сўмни ташкил қилиб, янги ташкил этилган кичик бизнес субъектларининг 
экспортдаги улуши 6 баробарга ошганлигини кўриш мумкин. 
Бизга маълумки, товарлар ва хизматлар экспорт қилувчи кичик бизнес 
субъектларининг сонини ҳам йилдан йилга ошишиб бораѐтганлигини яъни ўтган йил 
билан солиштирганда уларнинг сони 1310 тага кўпайиб, асосан саноатда 733 та, 
савдода 329 та, қишлоқ хўжалигида 162 та ва шу каби бир қатор тармоқлардаги 
улушининг ошиши ҳам экспорт ҳажмини оширишга имкон яратаѐтганлигидан 
далолат беради.
Албатта, кичик бизнес субъектлари бундай кўрсаткичга эришишига 
мамлакатимизда шу соҳани янада ривожлантириш борасидаги меъѐрий-ҳуқуқий 
асосларнинг етарлича яратилганлигидир. 
А. Х. Шоев – тадқиқотчи, ГулДУ