―ИҚтисодиёт‖ факультети

 
2-rasm. Banklarning qarz oluvchi bilan munosabati tartibi
206
2017 yil davomida tijorat banklari tomonidan iqtisodiyot real sektori korxonalarini 
modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash hamda ishlab chiqarishni 
diversifikatsiyalashga doir investisiya loyihalarini moliyaviy qo‗llab-quvvatlash maqsadlari 
uchun 16,1 trln. so‗m yoki 2016 yilga nisbatan 1,3 barobarga ko‗p investisiya kreditlari 
206
Muallif tomonidan tuzilgan. 

---

338 
ajratildi. 
Xususan, tarmoqlar kesimida qaralganda jami ajratilgan investisiya kreditlarining 6,2 
trln. so‗mi (38,8 foizi) sanoat sohasiga, 2,1 trln. so‗mi (13 foizi) qishloq xo‗jaligi sohasiga, 
1,6 trln. so‗mi (9,9 foizi) transport va kommunikatsiya sohasiga, 1,4 trln. so‗mi (9 foizi) 
qurilish sohasiga, 1,3 trln. so‗mi (7,8 foizi) xizmat ko‗rsatish sohasiga va 3,5 trln. so‗mi 
(21,4 foizi) boshqa sohalarga yo‗naltirilgan. 
Umuman olganda, sinditsiyalashtirilgan kredit deganda bir necha banklar tomonidan 
yirik investitsiya loyihalarini birgalikda kreditlash. Yirik investitsiya loyihasi - umumiy 
qiymati tijorat banklarining birinchi darajali kapitalining 25 foizidan oshadigan investitsiya 
loyihasidir. Bank sindikati - sinditsiyalashtirilgan kredit berish borasida ikki yoki undan 
ortiq banklar o‘rtasida o‘zaro kelishuv bo‘lib, bunda etakchi bank - sinditsiyalashtirilgan 
kreditlash tashabbusi bilan chiqqan va zimmasiga ishtirokchi-banklar nomidan kredit 
hujjatlarini yuritish mas‘uliyati yuklatilgan qarz oluvchining asosiy talab qilib olinguncha 
depozit hisob varag‘iga xizmat ko‘rsatuvchi bank hisoblanadi. 
Xududlarda sindisiyalashtirilgan kreditlarni jalb qilishni kuchaytirish mahalliy 
hokimiyat boshqaruv organlaridan quyidagi yo‗nalishlar bo‗yicha olib boriladigan 
investision siyosat samaradorligi oshirilishini taqozo qiladi: 
a) xududning investision rivojlanish strategiyasini ishlab chiqishda chet el 
investisiyalarini jalb etishni kuchaytirish tadbirlari ishlab chiqilishi va asoslanishi lozim; 
b) xududda sindisiyalashtirilgan kreditlarni jalb etish uchun zarur bo‗lgan shart-
sharoitlar va bozor infratuzilmasini shakllantirish; 
v) har bir viloyatni o‗rta va uzoq muddatli rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish 
va unda sindisiyalashtirilgan kreditlar hisobidan moliyalashtiriladigan investisioi 
loyihalarning samaradorlik ko‗rsatkichlarini aniq aks ettirish lozim. 
Xulosа qilib аytgаndа, respublikаmiz iqtisodiyotigа yirik yirik investision loyihаlаrni 
moliyalаshtirish vа sindisiyalаshtirilgаn kreditlаrni jаlb qilish iqtisodiyotimizni o‗sish 
surаtini sаmаrаdorligini oshirishgа judа kаttа o‗z xissаsini qo‗shаdi degаn umiddаmiz. 
Р.Х. Хожиматов - катта ўқитувчи, ТДИУ