―ИҚтисодиёт‖ факультети

 
Реал секторда суғурта хизматлари бозорининг ўрни ва рақобат муҳитини 
ривожлантириш 
 
 
Мамлакатимизда истиқлол йилларидан олдин ягона давлат суғурта ташкилоти 
мавжуд бўлган бўлиб, суғуртанинг ихтиѐрий эмас балки, мажбурий шакли амалга 
оширилган. Мустақилликка шарофати билан республикамизда рақобат муҳитини 
шакллантириш мақсадида давлат, қўшма ҳамда хусусий суғурта компаниялари 
ташкил этилди.
Бу борада Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги 
ПФ-4947-сонли Фармони билан тасдиқданган ―2017-2021 йилларда Ўзбекистон 
Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар 
стратегияси‖ нинг ―3.1. Макроиқтисодий барқарорликни янада мустаҳкамлаш ва 
юқори иқтисодий ўсиш суръатларини сақлаб қолиш‖ бандида: ―...суғурта, лизинг ва 
бошқа молиявий хизматларнинг ҳажмини уларнинг янги турларини жорий қилиш ва 
189
Кимсанбоев Х.Х, Сулаймонов Б.А, Рашидов М.И, Болтаев Б.С ―Ғўза 
зараркунандаларига қарши биолабороторияларида ҳашаротларни кўпайтириш ва қўллаш 
асослари‖ Тошкнет ―Талқин‖ 2007 й. 

---

318 
сифатини ошириш ҳисобига кенгайтириш, шунингдек капитални жалб қилиш ҳамда 
корхона, молиявий институтлар ва аҳолининг эркин ресурсларини жойлаштиришдаги 
муқобил манба сифатида фонд бозорини ривожлантириш‖ масалалари белгилаб 
олинди190. 
Мамлакат аҳолисини кутилмаган турли табиий ҳодисалардан ҳимоя қилишда, 
келтирилган зарар оқибатларини ўз вақтида тўла-тўкис қоплашда шахсий суғурта 
иқтисодий жиҳатдан ѐрдам бермоқда. Турли мулкчилик шаклларидаги хўжаликлар 
ўзидаги мавжуд мол-мулкдан самарали тарзда фойдаланиш мақсадида турли 
кутилмаган ва тасодифий зарарларни олдини олиш ҳамда барқарор фаолият юритиши 
учун шахсий суғурта хизматларидан кенг миқѐсда фойдаланишга ҳаракат қилмоқда. 
Республика суғурта бозорида ўтказилаѐтган ислоҳотлар бугунги кунга келиб 
барча тармоқларни жадал суръатларда ривожлантиришга муҳим замин яратиб 
бермоқда. Бу борада SAIPRO компаниясининг молиявий таҳлил ва рейтинги 
Департаменти мутахассислари оператив (тезкор) маълумотлар асосида 2017 йил 
Ўзбекистон суғурта бозорининг ривожланиш жараѐнларини ўрганиб чиқилди. 
Таҳлиллар шундан далолат берадики, Ўзбекистонда суғурта бозори ўтган йил 
мобайнида ўсиш суратлари анча юқори кўрсаткичларни қўлга киритган. 
Бугунги кунга келиб суғурта бозорида 2017 йилнинг январ ҳолатига кўра жами 
27 та компания (24 таси умумий суғурта, 3 таси ҳаѐт суғуртаси компанияси), 4 та 
актуарий, 18 та асситанс, аджастер, сюрвейер ташкилотлари фаолият юритмоқда. 
Суғурта компанияларда 4900 нафар ходим ва 5500 нафар суғурта агенти ҳам 
ишламоқда.